MỤC LỤC
Được viết bởi Bác sĩ Phan Xuân Sơn – Chuyên khoa Răng Hàm Mặt, ĐH Y Dược TP.HCM, 10 năm kinh nghiệm. Thành viên Hội Răng Hàm Mặt Việt Nam
Viêm ổ răng khô là một biến chứng có thể xảy ra sau khi nhổ răng. Khi một chiếc răng được nhổ ra, cục máu đông thường hình thành tại vị trí nhổ để bảo vệ xương và dây thần kinh, đồng thời hỗ trợ quá trình lành vết thương. Tuy nhiên, nếu cục máu đông này không hình thành hoặc bị trật ra khỏi ổ răng, tình trạng ổ răng khô, hay còn gọi là viêm ổ răng (alveolar osteitis), có thể xuất hiện. Đây là một biến chứng hiếm gặp nhưng rất đau đớn, thường xảy ra khi nhổ răng khôn hoặc các răng hàm lớn khác.
1. Triệu Chứng Của Viêm Ổ Răng Khô
Người bị viêm ổ răng khô thường gặp các triệu chứng sau:
– Đau dữ dội tại vùng nhổ răng, thường xuất hiện từ 2 đến 3 ngày sau thủ thuật và có thể kéo dài.
– Cơn đau lan rộng đến các vùng như tai, mắt, thái dương hoặc cổ.
– Hơi thở có mùi hôi hoặc vị khó chịu trong miệng.
– Quan sát thấy xương hoặc lỗ hổng trống trong nướu (không có cục máu đông).
Nếu không được điều trị, ổ răng khô có thể dẫn đến các biến chứng như chậm lành vết thương, nhiễm trùng ổ răng hoặc nhiễm trùng lan rộng đến xương (viêm tủy xương).
2. Nguyên Nhân Và Yếu Tố Nguy Cơ
Viêm răng khô xảy ra khi cục máu đông không hình thành đúng cách hoặc bị trật ra khỏi ổ răng. Nguyên nhân có thể do nhiễm khuẩn từ thực phẩm, đồ uống hoặc vi khuẩn trong miệng, hoặc do chấn thương tại khu vực nhổ răng, chẳng hạn như sử dụng bàn chải đánh răng hoặc các dụng cụ khác tác động mạnh vào vùng này. Ngoài ra, các thủ thuật nhổ răng phức tạp, chẳng hạn như răng mọc ngầm, cũng làm tăng nguy cơ xảy ra tình trạng này.
Một số yếu tố nguy cơ bao gồm:
– Hút thuốc lá: Hóa chất trong thuốc lá làm chậm quá trình lành vết thương, và hành động hút có thể làm trật cục máu đông.
– Sử dụng thuốc tránh thai: Hàm lượng estrogen cao trong một số loại thuốc tránh thai có thể ảnh hưởng đến quá trình đông máu.
– Không tuân thủ hướng dẫn chăm sóc sau phẫu thuật: Điều này có thể dẫn đến nhiễm khuẩn hoặc làm tổn thương vùng nhổ răng.
Mặc dù đây là biến chứng phổ biến nhất sau khi nhổ răng, nhưng nó vẫn tương đối hiếm. Theo một nghiên cứu năm 2016 nhận thấy rằng, có khoảng 42 trên tổng số 2.281 chiếc răng được nhổ đã gặp tình trạng viêm ổ răng khô, tương đương với tỷ lệ chỉ 1,8%.
3. Điều trị Viêm ổ răng khô
Nếu được chẩn đoán bị viêm ổ răng khô, nha sĩ sẽ thực hiện các bước điều trị nhằm giảm đau và thúc đẩy quá trình lành vết thương:
3.1. Làm sạch và băng bó khu vực: Nha sĩ sẽ làm sạch ổ răng để loại bỏ thức ăn, vi khuẩn hoặc mảnh vụn còn sót lại. Sau đó, ổ răng có thể được băng bằng băng thuốc chứa eugenol hoặc gel kháng khuẩn để làm dịu cơn đau.
3.2. Sử dụng thuốc giảm đau và kháng sinh: Các loại thuốc giảm đau không kê đơn có thể giúp giảm bớt khó chịu. Nha sĩ thường khuyên dùng các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID), như ibuprofen (Motrin IB, Advil) hoặc acetaminophen (Tylenol).
Tuy nhiên, tránh dùng aspirin vì nó có thể gây ra chảy máu nhiều hơn ở khu vực này.
Trong trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau mạnh hơn. Nếu có nguy cơ nhiễm trùng, bạn sẽ được kê kháng sinh đường uống hoặc nước súc miệng kháng khuẩn.
3.3. Theo dõi và chăm sóc tiếp theo: Bạn có thể cần quay lại nha sĩ để kiểm tra và thay băng thuốc nếu cơn đau kéo dài. Ngoài ra, nha sĩ sẽ hướng dẫn bạn cách vệ sinh ổ răng bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch sát khuẩn.
3.4. Liệu pháp bổ sung: Một số người tìm đến các biện pháp tự nhiên như sử dụng dầu đinh hương (clove oil), được biết đến với đặc tính giảm đau và kháng khuẩn. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến nha sĩ trước khi áp dụng.
4. Phòng ngừa ổ răng khô
Bạn có thể giảm nguy cơ bị viêm ổ răng khô bằng cách thực hiện các biện pháp sau:
4.1. Trước khi nhổ răng:
– Chọn nha sĩ hoặc bác sĩ phẫu thuật miệng có kinh nghiệm. Tìm hiểu thông tin qua đánh giá trực tuyến và tham khảo ý kiến từ người quen để đảm bảo chất lượng dịch vụ.
– Thông báo với nha sĩ về các loại thuốc bạn đang sử dụng, đặc biệt là thuốc chống đông máu hoặc thuốc tránh thai.
– Nếu bạn hút thuốc, hãy cố gắng ngừng hút ít nhất vài ngày trước và sau khi nhổ răng.
4.2. Sau khi nhổ răng:
– Tuân thủ hướng dẫn chăm sóc tại nhà, bao gồm:
– Không súc miệng mạnh hoặc dùng ống hút trong vài ngày đầu, vì điều này có thể làm trật cục máu đông.
– Sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn hoặc nước muối sinh lý theo hướng dẫn của nha sĩ.
– Tránh chạm vào vùng nhổ răng bằng lưỡi, tay hoặc bàn chải đánh răng.
– Ăn thức ăn mềm và mát như cháo, súp hoặc sữa chua. Tránh đồ uống có cồn, nóng hoặc có gas.
4.3. Chăm sóc bổ sung:
– Sử dụng gel hoặc gạc thuốc nếu được chỉ định.
– Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, vitamin K và kẽm để hỗ trợ quá trình lành vết thương.
5. Triển vọng và phục hồi
Viêm ổ răng khô có thể gây đau đớn nghiêm trọng nhưng là tình trạng có thể điều trị hiệu quả nếu được xử lý đúng cách. Sau khi bắt đầu điều trị, bạn thường cảm thấy giảm đau rõ rệt trong vòng 1-2 ngày, và các triệu chứng sẽ biến mất hoàn toàn sau vài ngày.
Nếu bạn vẫn cảm thấy đau, sưng hoặc khó chịu sau 5 ngày kể từ khi điều trị, hãy liên hệ ngay với nha sĩ. Có thể vẫn còn mảnh vụn hoặc các vấn đề khác chưa được xử lý triệt để.
Người từng bị viêm ổ răng khô có nguy cơ cao mắc lại khi nhổ răng trong tương lai. Vì vậy, hãy thông báo với nha sĩ về tiền sử nha khoa của bạn để họ có thể đưa ra phương án phòng ngừa hiệu quả hơn.
6. Kết luận
Viêm răng khô là một biến chứng hậu phẫu hiếm gặp nhưng có thể gây đau đớn nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách. Tuy nhiên, với sự chăm sóc chuyên nghiệp, các biện pháp giảm đau và hướng dẫn phòng ngừa, bạn hoàn toàn có thể phục hồi nhanh chóng và duy trì sức khỏe răng miệng tốt sau thủ thuật. Hãy luôn tuân thủ chỉ dẫn của nha sĩ và tìm kiếm sự hỗ trợ ngay khi có dấu hiệu bất thường để đảm bảo quá trình lành vết thương diễn ra suôn sẻ.
Tọa lạc tại trung tâm TP.HCM, Nha khoa 3T là một trong những địa chỉ sở hữu vị trí địa lý thuận lợi, là trung tâm chăm sóc và thẩm mỹ răng miệng công nghệ cao được nhiều Khách hàng ưu ái lựa chọn.
Nha khoa 3T
Hotline: 0913121713
Email: nhakhoa3t@gmail.com – Zalo/Viber: 0973399163
Địa chỉ: Số 6 Nguyễn Cửu Đàm P.Tân Sơn Nhì Q.Tân Phú
Thời gian làm việc: Thứ 2- thứ 7 , 8-20h, CN nghỉ
Fanpage:
- https://www.facebook.com/nhakhoa.tanphu.3t
- https://www.facebook.com/bacsiphanxuanson/
Nguồn tham khảo:
- Chemaly D. (2013). How do I manage a patient with dry socket? https://jcda.ca/article/d54
- Dry socket. (n.d.). https://www.dental.columbia.edu/patient-care/dental-library/dry-socket
- Mamoun J. (2018). https://synapse.koreamed.org/articles/1092050
- Mudali V, et al. (2016). Incidence and predisposing factors for dry socket following extraction of permanent teeth at a regional hospital in Kwa-Zulu Natal. http://www.scielo.org.za/pdf/sadj/v71n4/06.pdf
- What to do following an extraction. (n.d.). https://www.dentalhealth.org/what-to-do-following-an-extraction
