MỤC LỤC
Viêm tủy răng là tình trạng phổ biến mà nhiều người đang phải đối mặt hiện nay. Theo thống kê của CDC Hoa Kỳ, khoảng 25% người trưởng thành từ 20-64 tuổi gặp phải vấn đề sâu răng, một nguyên nhân chính dẫn đến viêm tủy.
Tại Nha Khoa 3T, chúng tôi gặp nhiều bệnh nhân đến khám với các biểu hiện đau răng dữ dội, ê buốt răng khi ăn nóng lạnh và dấu hiệu viêm tủy răng cấp tính. Nhận biết sớm các dấu hiệu viêm tủy răng giúp điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng và chất lượng cuộc sống.
1. Tổng quan về viêm tủy răng và cấu trúc tủy răng
Tủy răng là phần trung tâm của răng, chứa các mạch máu và dây thần kinh, đóng vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng răng và cảm nhận các kích thích như nóng, lạnh. Răng có cấu tạo 3 lớp chính: lớp men răng nằm ngoài cùng, lớp ngà răng ở giữa và tủy răng ở trung tâm. Khi vi khuẩn xâm nhập vào tủy răng qua các lỗ sâu, vết nứt hoặc tổn thương trên răng, tình trạng viêm tủy răng bắt đầu hình thành.
Các bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt tại Nha Khoa 3T giải thích rằng tủy răng tuy nhỏ nhưng có vai trò rất quan trọng. Khi tủy răng bị viêm, quá trình nuôi dưỡng răng bị gián đoạn, dẫn đến đau nhức và nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến hoại tử tủy, thậm chí mất răng.
Viêm tủy răng được phân loại thành hai dạng chính:
- Viêm tủy răng có thể hồi phục: Đây là giai đoạn đầu của quá trình viêm, tổn thương còn nhẹ và có thể phục hồi nếu được điều trị sớm.
- Viêm tủy răng không thể hồi phục: Ở giai đoạn này, tổn thương viêm đã lan rộng, tủy răng bị tổn thương nghiêm trọng và không thể hồi phục hoàn toàn.
2. Dấu hiệu và triệu chứng viêm tủy răng
Nhận biết sớm các triệu chứng viêm tủy răng là yếu tố quan trọng giúp điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là những dấu hiệu nhận biết viêm tủy răng phổ biến mà bạn không nên bỏ qua:
2.1 Triệu chứng viêm tủy răng có thể hồi phục
Viêm tủy răng giai đoạn đầu thường biểu hiện qua các triệu chứng sau:
- Răng nhạy cảm, ê buốt khi ăn thức ăn lạnh, ngọt hoặc chua
- Cảm giác khó chịu chỉ kéo dài vài giây đến vài chục giây
- Không đau khi nha sĩ gõ nhẹ vào răng
- Đau nhói thoáng qua
- Cảm giác ê buốt biến mất nhanh khi không còn kích thích
Ở giai đoạn này, nếu được điều trị kịp thời, tủy răng có thể phục hồi và quay trở lại trạng thái khỏe mạnh mà không cần phải lấy tủy.
2.2 Triệu chứng viêm tủy răng không hồi phục
Khi viêm tủy răng tiến triển đến giai đoạn không hồi phục, các triệu chứng trở nên rõ rệt và nghiêm trọng hơn:
- Đau dữ dội, nhức răng tự phát kéo dài từ 15 phút đến hàng giờ
- Cơn đau gia tăng vào ban đêm hoặc khi nằm xuống
- Đau khi tiếp xúc với nhiệt độ nóng hoặc lạnh, kéo dài hơn 30 giây
- Đau lan tỏa lên nửa đầu và mặt cùng bên
- Đau khi nha sĩ gõ nhẹ vào răng
- Xuất hiện sưng nướu quanh răng viêm
- Có thể xuất hiện hơi thở hôi, sốt nhẹ
Ở giai đoạn này, việc điều trị tủy răng (lấy tủy) thường là cần thiết để loại bỏ tổ chức tủy bị viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng.
2.3 Triệu chứng viêm tủy hoại tử
Đây là giai đoạn nặng nhất của viêm tủy răng, khi tủy răng đã hoại tử hoàn toàn:
- Không còn cảm giác nhạy cảm với nhiệt độ nóng lạnh
- Răng đổi màu, thường chuyển sang màu xám hoặc nâu
- Đau khi nha sĩ gõ vào răng
- Răng có thể bị lung lay
- Xuất hiện mụn nhọt ở nướu (áp xe chân răng)
- Hôi miệng, vị đắng trong miệng
Những trường hợp này thường cần điều trị tủy triệt để, đôi khi kèm theo điều trị áp xe và trong một số trường hợp nặng có thể cần nhổ răng.
3. Nguyên nhân phổ biến gây viêm tủy răng
Hiểu rõ nguyên nhân gây viêm tủy răng sẽ giúp bạn phòng ngừa tốt hơn. Theo thống kê tại Nha Khoa 3T, các nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm tủy răng bao gồm:
3.1 Sâu răng
Sâu răng là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tủy răng, chiếm khoảng 60-70% các trường hợp. Vi khuẩn trong miệng sản sinh ra axit ăn mòn men răng, tạo thành các lỗ sâu. Khi sâu răng không được điều trị kịp thời, vi khuẩn sẽ xâm nhập sâu hơn, đến tận tủy răng và gây viêm.
Thói quen ăn nhiều đồ ngọt, thực phẩm dính răng và không vệ sinh răng miệng đúng cách là những yếu tố thúc đẩy quá trình sâu răng phát triển nhanh chóng.
3.2 Răng bị nứt, vỡ
Răng nứt, vỡ do chấn thương hoặc do ăn thức ăn cứng tạo ra những đường vào cho vi khuẩn xâm nhập vào tủy răng, chiếm khoảng 15-20% các trường hợp viêm tủy răng. Đặc biệt, những vết nứt nhỏ có thể không được phát hiện bằng mắt thường nhưng vẫn là ngõ vào cho vi khuẩn.
3.3 Mòn men răng
Tình trạng mòn men răng do nghiến răng, đánh răng quá mạnh hoặc tiêu thụ nhiều thực phẩm axit có thể làm mỏng lớp bảo vệ tự nhiên của răng, khiến tủy răng dễ bị tổn thương hơn. Theo thống kê, khoảng 10% các trường hợp viêm tủy răng có liên quan đến tình trạng mòn men răng.
3.4 Thủ thuật nha khoa không phù hợp
Trong một số trường hợp, các thủ thuật nha khoa như trám răng, bọc răng sứ nếu không được thực hiện đúng cách có thể gây tổn thương tủy răng hoặc tạo ra các khe hở cho vi khuẩn xâm nhập.
3.5 Bệnh nha chu
Bệnh nha chu nếu không được điều trị có thể lan tới chân răng và xâm nhập vào tủy răng qua lỗ chóp chân răng, gây viêm tủy ngược dòng.
4. Biến chứng nguy hiểm từ viêm tủy răng không điều trị
Viêm tủy răng không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe răng miệng mà còn đến toàn thân:
4.1 Viêm quanh chóp và áp xe chân răng
Nhiễm trùng từ tủy răng có thể lan rộng, gây viêm quanh chóp chân răng và hình thành áp xe. Áp xe chân răng thể hiện qua việc nướu sưng, đau, có thể xuất hiện mụn mủ ở nướu và đau khi cắn.
4.2 Biến chứng lan rộng
Tùy vào vị trí răng bị viêm tủy, nhiễm trùng có thể lan rộng ra các vùng lân cận:
- Viêm tủy răng hàm trên: Có thể dẫn đến viêm xoang, viêm quanh hốc mắt, viêm màng não, thậm chí là áp xe não.
- Viêm tủy răng hàm dưới: Có thể gây viêm mô tế bào, viêm hạch bạch huyết, áp xe vùng hầu họng, viêm trung thất.
4.3 Hoại tử tủy răng
Nếu không được điều trị, viêm tủy răng sẽ dẫn đến hoại tử tủy, khiến răng không còn được nuôi dưỡng, trở nên yếu và dễ gãy vỡ hơn.
4.4 Mất răng
Viêm tủy răng tiến triển nặng cuối cùng có thể dẫn đến mất răng, ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai và thẩm mỹ.
5. Phương pháp chẩn đoán viêm tủy răng
Để chẩn đoán chính xác tình trạng viêm tủy răng, các bác sĩ chuyên gia tại Nha Khoa 3T sử dụng nhiều phương pháp hiện đại:
5.1 Khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ thực hiện các bước kiểm tra cơ bản:
- Kiểm tra độ nhạy cảm của răng khi gõ
- Đánh giá phản ứng của răng với nhiệt độ nóng, lạnh
- Kiểm tra sự tồn tại của lỗ sâu, vết nứt
- Đánh giá tình trạng nướu xung quanh răng nghi ngờ
5.2 Xét nghiệm tủy điện
Phương pháp này sử dụng một thiết bị phát ra xung điện cường độ thấp để kích thích tủy răng, giúp đánh giá tình trạng sống còn của tủy. Răng có tủy còn sống sẽ phản ứng với kích thích, trong khi răng có tủy đã hoại tử sẽ không phản ứng.
5.3 Chụp X-quang
Chụp X-quang giúp phát hiện:
- Mức độ sâu răng
- Tình trạng viêm quanh chóp chân răng
- Sự xuất hiện của áp xe
- Các bất thường khác của cấu trúc răng
Tại Nha Khoa 3T, chúng tôi sử dụng hệ thống chụp X-quang kỹ thuật số hiện đại, cho kết quả chính xác và giảm thiểu lượng tia X so với phương pháp truyền thống.
6. Phương pháp điều trị viêm tủy răng
Tùy vào mức độ viêm tủy, các phương pháp điều trị khác nhau sẽ được áp dụng:
6.1 Điều trị viêm tủy có thể hồi phục
Đối với viêm tủy ở giai đoạn sớm, có thể áp dụng các biện pháp bảo tồn tủy:
- Loại bỏ phần sâu răng, vật gây kích ứng
- Trám bảo vệ tủy bằng các vật liệu sinh học đặc biệt
- Trám phục hồi răng bằng composite hoặc amalgam
6.2 Điều trị tủy (lấy tủy) với viêm tủy không hồi phục
Khi viêm tủy đã tiến triển đến giai đoạn không thể hồi phục, việc điều trị tủy là cần thiết:
- Mở tủy: Tạo đường vào buồng tủy
- Lấy tủy: Loại bỏ toàn bộ mô tủy bị viêm
- Làm sạch và tạo hình ống tủy
- Hàn kín ống tủy bằng vật liệu chuyên dụng
- Phục hồi răng sau điều trị tủy bằng trám hoặc bọc sứ
Tại Nha Khoa 3T, việc điều trị tủy được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, sử dụng kính hiển vi nha khoa và dụng cụ hiện đại, giúp quá trình điều trị diễn ra nhẹ nhàng, ít đau và hiệu quả cao.
>>> Xem thêm: Giá lấy tuỷ răng bao nhiêu tiền?
6.3 Nhổ răng trong trường hợp nặng
Trong một số trường hợp, khi răng bị tổn thương quá nặng không thể bảo tồn, việc nhổ răng và thay thế bằng implant hoặc cầu răng có thể là giải pháp tối ưu.
Đừng chủ quan với những dấu hiệu viêm tủy răng ban đầu như ê buốt nhẹ hay đau nhói thoáng qua. Hãy liên hệ ngay với Nha Khoa 3T qua Hotline: 0913121713 để được tư vấn và đặt lịch khám kịp thời.
Nha Khoa 3T – Địa chỉ: Số 6 Nguyễn Cửu Đàm, P. Tân Sơn Nhì, Q. Tân Phú, TP. HCM Website: Trungtamnhakhoa3t.com Fanpage: Facebook.com/nhakhoa.tanphu.3t
Đừng để cơn đau răng làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Hãy đến với Nha Khoa 3T – nơi chúng tôi chăm sóc nụ cười của bạn với trách nhiệm cao nhất!
Tác giả bài viết: Bác sĩ Phan Xuân Sơn – Chuyên khoa Răng Hàm Mặt, ĐH Y Dược TP.HCM, 10 năm kinh nghiệm. Thành viên Hội Răng Hàm Mặt Việt Nam
Ngày cập nhật: 08/03/2025
Lưu ý: Mọi thông tin chỉ mang tính tham khảo, không thay thế việc thăm khám và tư vấn từ chuyên gia. Vui lòng liên hệ bác sĩ hoặc nha sĩ để được tư vấn phù hợp với tình trạng răng miệng của bạn. Xem thêm
Nguồn tham khảo:
- Endodontic retreatment explained. (n.d.). https://www.aae.org/patients/root-canal-treatment/endodontic-treatment-options/endodontic-retreatment/endodontic-retreatment-explained/
- Pak JG, et al. (2011). Pain prevalence and severity before, during, and after root canal treatment: A systematic review.
https://www.aae.org/specialty/wp-content/uploads/sites/2/2017/07/ecfeacutedentalpainbonus1.pdf - Philpott R, et al. (2019). Prevalence, predictive factors and clinical course of persistent pain associated with teeth displaying periapical healing following nonsurgical root canal treatment: A prospective study. DOI:
https://doi.org/10.1111/iej.13029 - Root canals: FAQs about treatment that can save your tooth. (n.d.).
https://www.mouthhealthy.org/en/az-topics/r/root-canals - Root canal safety talking points. (n.d.).
https://www.aae.org/specialty/wp-content/uploads/sites/2/2017/06/rootcanalsafetytalkingpoints.pdf - Rothschild K. (2019). Personal interview.
- Vineet RV, et al. (2016). Association of endodontic signs and symptoms with root canal pathogens: A clinical comparative study. DOI:
http://dx.doi.org/10.4103/1658-5984.180621 - Zehnder M, et al. (2015). On the dynamics of root canal infections — what we understand and what we don’t.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4601489/
