MỤC LỤC
Tác giả: BS. PHAN XUÂN SƠN
Ngày xuất bản: 20/02/2025
Răng bị vôi đóng nhiều không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn là nguyên nhân dẫn đến viêm nướu, viêm nha chu, hôi miệng và nhiều bệnh lý răng miệng nghiêm trọng
I. Giới Thiệu Về Vôi Răng Và Ảnh Hưởng
1. Vôi răng là gì?
Vôi răng (cao răng) là sự tích tụ của mảng bám răng trên bề mặt răng và nướu, bị vôi hóa do khoáng chất trong nước bọt. Khi không được loại bỏ, các mảng bám này trở nên cứng chắc, không thể làm sạch bằng cách chải răng thông thường.
Cơ chế hình thành vôi răng
Mảng bám răng chứa vi khuẩn kỵ khí, kết hợp với canxi và phosphate trong nước bọt sẽ tạo thành cặn cứng bám trên răng. Theo thời gian, sự tích tụ này sẽ hình thành vôi răng, gây ra các vấn đề về sức khỏe răng miệng.
- Sau 24-48 giờ: Mảng bám bắt đầu khoáng hóa.
- Sau 10-14 ngày: Vôi răng hình thành rõ rệt, có màu trắng đục, vàng nhạt hoặc nâu đen tùy vào chế độ ăn uống và vệ sinh răng miệng.
2. Các Loại Vôi Răng Và Độ Nguy Hiểm
a) Vôi răng trên nướu
- Hình thành ở vùng cổ răng, dễ nhận thấy.
- Gây ố vàng răng, hôi miệng, làm giảm tính thẩm mỹ.
- Dễ loại bỏ bằng phương pháp cạo vôi răng thông thường.
b) Vôi răng dưới nướu
- Nguy hiểm hơn, hình thành sâu dưới lợi, khó nhìn thấy.
- Có thể gây viêm nha chu, tụt nướu, phá hủy xương ổ răng.
- Cần lấy vôi răng bằng sóng siêu âm chuyên sâu để làm sạch triệt để.
3. Tác Động Của Vôi Răng Đối Với Sức Khỏe
a) Gây Bệnh Răng Miệng
- Viêm nướu: Sưng đỏ, chảy máu chân răng khi chải răng.
- Viêm nha chu: Hủy hoại mô nướu, làm răng lung lay, có thể mất răng.
- Sâu răng: Vi khuẩn trong vôi răng tiết ra axit làm hỏng men răng.
- Hôi miệng mãn tính: Vi khuẩn trong cao răng phân hủy thức ăn, tạo mùi khó chịu.
b) Ảnh Hưởng Đến Sức Khỏe Toàn Thân
- Bệnh tim mạch: Vi khuẩn từ vôi răng có thể xâm nhập vào máu, gây viêm nội tâm mạc.
- Bệnh tiểu đường: Viêm nha chu làm tăng nguy cơ kháng insulin.
- Ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai: Viêm nha chu có thể làm tăng nguy cơ sinh non, nhẹ cân.
II. Cách Xử Lý Răng Bị Vôi Đóng Nhiều
1. Tại Sao Không Thể Loại Bỏ Vôi Răng Tại Nhà?
Khi vôi răng đã hình thành, bạn không thể tự loại bỏ bằng các phương pháp thông thường như chải răng, súc miệng hay dùng chỉ nha khoa.
Những Sai Lầm Khi Cố Loại Bỏ Vôi Răng Tại Nhà
- Dùng baking soda hoặc chanh: Có thể làm mòn men răng, gây ê buốt.
- Cạo vôi răng bằng vật nhọn: Gây tổn thương nướu, chảy máu và nhiễm trùng.
- Dùng than hoạt tính: Không có tác dụng làm sạch vôi răng, có thể gây bào mòn răng.
Giải pháp an toàn nhất: Lấy cao răng tại nha khoa bằng công nghệ sóng siêu âm.
2. Lấy Cao Răng Bằng Sóng Siêu Âm – Giải Pháp Tối Ưu
a) Công Nghệ Sóng Siêu Âm Là Gì?
Công nghệ này sử dụng tần số siêu âm cao để tạo ra rung động nhẹ, giúp phá vỡ các mảng vôi răng mà không làm tổn thương men răng hoặc nướu.
b) Ưu Điểm Của Lấy Vôi Răng Bằng Sóng Siêu Âm
- Loại bỏ vôi răng triệt để, kể cả vôi răng dưới nướu.
- Không đau, không chảy máu, không gây ê buốt.
- Thời gian thực hiện nhanh chóng (15-30 phút).
- Giúp răng sáng hơn, hơi thở thơm mát, ngăn ngừa bệnh răng miệng.
c) Quy Trình Lấy Vôi Răng Bằng Sóng Siêu Âm
- Khám tổng quát: Kiểm tra mức độ vôi răng và sức khỏe nướu.
- Dùng sóng siêu âm để loại bỏ cao răng: Sóng siêu âm làm tách vôi răng ra khỏi bề mặt răng mà không gây tổn thương.
- Đánh bóng răng: Giúp răng mịn màng, hạn chế vôi răng bám lại.
- Hướng dẫn chăm sóc răng miệng: Bác sĩ tư vấn cách giữ răng sạch lâu dài.
3. Nên Lấy Cao Răng Bao Lâu Một Lần?
| Đối Tượng | Tần Suất Lấy Vôi Răng Khuyến Nghị |
|---|---|
| Người bình thường | 6 tháng/lần |
| Người hút thuốc lá, uống cà phê thường xuyên | 3-4 tháng/lần |
| Người có tiền sử viêm nha chu | 3 tháng/lần |
| Phụ nữ mang thai | 3-4 tháng/lần để ngăn ngừa viêm nướu thai kỳ |
III. Cách Phòng Ngừa Răng Bị Vôi Đóng Nhiều
1. Vệ Sinh Răng Miệng Đúng Cách
a) Chải Răng Đúng Kỹ Thuật
- Chải răng ít nhất 2 lần/ngày (sáng và tối trước khi ngủ).
- Dùng bàn chải lông mềm để tránh làm tổn thương nướu.
- Sử dụng kem đánh răng chứa fluor để bảo vệ men răng.
- Chải răng trong ít nhất 2 phút, chú ý mặt trong, mặt ngoài và mặt nhai của răng.
b) Dùng Chỉ Nha Khoa Hàng Ngày
- Chỉ nha khoa giúp loại bỏ mảng bám ở kẽ răng mà bàn chải không thể tiếp cận được.
- Nên dùng chỉ nha khoa sau mỗi bữa ăn hoặc ít nhất 1 lần/ngày vào buổi tối.
c) Súc Miệng Đúng Cách
- Sử dụng nước súc miệng chứa chlorhexidine hoặc fluor để tiêu diệt vi khuẩn.
- Súc miệng bằng nước muối sinh lý để giảm viêm nướu.
2. Điều Chỉnh Chế Độ Ăn Uống Giúp Giảm Vôi Răng
a) Hạn Chế Thực Phẩm Gây Vôi Răng
- Đồ ngọt, nước ngọt có gas: Tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Tinh bột (bánh mì, cơm, khoai tây chiên): Dễ bám trên răng, gây tích tụ mảng bám.
- Cà phê, trà đen, rượu bia: Làm răng xỉn màu và dễ tích tụ mảng bám.
b) Tăng Cường Thực Phẩm Giúp Làm Sạch Răng
- Rau xanh, trái cây giòn (táo, cà rốt, cần tây): Giúp làm sạch răng tự nhiên.
- Sữa, phô mai, sữa chua: Cung cấp canxi giúp răng chắc khỏe.
- Uống nhiều nước: Kích thích tiết nước bọt, giúp rửa trôi vi khuẩn.
3. Tránh Các Thói Quen Xấu Gây Vôi Răng
- Không hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm giảm tiết nước bọt, tăng nguy cơ hình thành vôi răng.
- Không nhai kẹo cao su có đường: Có thể làm tăng mảng bám trên răng.
- Không lạm dụng nước súc miệng có cồn: Dễ gây khô miệng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
4. Khám Răng Định Kỳ Để Kiểm Soát Vôi Răng
- Định kỳ 6 tháng/lần để kiểm tra sức khỏe răng miệng và lấy cao răng.
- Nếu có tiền sử viêm nha chu, viêm nướu, nên khám răng 3-4 tháng/lần.
- Kiểm tra tổng quát để phát hiện sớm các bệnh lý răng miệng.
Kết Luận
Răng bị vôi đóng nhiều không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe răng miệng. Bằng cách vệ sinh răng miệng đúng cách, duy trì chế độ ăn uống hợp lý và thăm khám nha khoa định kỳ, bạn có thể ngăn ngừa vôi răng hiệu quả và duy trì một hàm răng khỏe mạnh.
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn chi tiết!
Nha khoa 3T – Nha khoa uy tín quận tân phú
Xem thêm:
Lưu ý: Mọi thông tin chỉ mang tính tham khảo, không thay thế việc thăm khám và tư vấn từ chuyên gia. Vui lòng liên hệ bác sĩ hoặc nha sĩ để được tư vấn phù hợp với tình trạng răng miệng của bạn. Xem thêm
Tài liệu tham khảo:
- Parker, H. (2008, September 22). What is Tartar? 6 Tips to Control Buildup. WebMD; WebMD. https://www.webmd.com/oral-health/tartar-dental-calculus-overview
- Z. Assy, Brand, H. S., & Bikker, F. J. (2021). Does food affect tartar deposition? Nederlands Tijdschrift Voor Tandheelkunde, 128(11), 535–537. https://doi.org/10.5177/ntvt.2021.06.21038
- Tartar. (n.d.). Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/25102-tartar
