MỤC LỤC
Tác giả bài viết
Được viết và kiểm duyệt bởi Bác sĩ Phan Xuân Sơn, tốt nghiệp ĐH Y Dược Tp.HCM, có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực lấy tuỷ răng. Thành viên Hội Răng-Hàm-Mặt Việt Nam (VOSA), đảm bảo rằng thông tin được cung cấp là chính xác, đáng tin cậy và luôn được cập nhật.
Khi nhắc đến răng lấy tủy bị vỡ, chúng ta đang nói về một tình huống răng miệng khá phổ biến, đặc biệt là ở những chiếc răng đã trải qua điều trị tủy. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng ăn nhai mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nhiễm trùng, gây đau nhức và thậm chí là mất răng. Vậy khi răng lấy tủy bị vỡ, bạn cần phải làm gì?
Điều quan trọng đầu tiên là bạn cần đến gặp nha sĩ càng sớm càng tốt. Việc tự ý xử lý tại nhà có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Nha sĩ sẽ thăm khám, xác định mức độ vỡ, nguyên nhân và từ đó đưa ra phương án điều trị phù hợp nhất.
Bên cạnh việc tìm kiếm sự trợ giúp từ chuyên gia, bạn cũng nên trang bị cho mình những kiến thức cần thiết về nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả cho răng lấy tủy bị vỡ. Điều này sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe răng miệng của mình.
Nguyên Nhân Khiến Răng Lấy Tủy Bị Vỡ
Răng được cấu tạo từ ba lớp chính: men răng, ngà răng và tủy răng. Trong đó, tủy răng nằm ở vị trí trong cùng, chứa dây thần kinh và mạch máu, đóng vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng răng, giúp răng chắc khỏe và cảm nhận các kích thích như nóng, lạnh, lực nhai. Khi tủy răng bị viêm nhiễm nặng, thường do sâu răng không được điều trị kịp thời, bác sĩ buộc phải thực hiện lấy tủy để bảo tồn răng, ngăn chặn nhiễm trùng lan rộng.
Răng sau khi lấy tủy giống như một “ngôi nhà” đã mất đi “trái tim” – tủy răng. Tủy răng không chỉ nuôi dưỡng mà còn cung cấp độ ẩm cho răng. Khi tủy răng bị loại bỏ, răng trở nên khô, giòn và dễ bị vỡ, mẻ hơn.
Mặc dù sau khi lấy tủy, răng vẫn có thể tồn tại từ 15 đến 25 năm, nhưng nó sẽ trở nên yếu hơn so với răng bình thường. Răng sẽ dần mất đi cảm giác, dễ bị đổi màu, lung lay và dễ bị vỡ, mẻ do không còn được tủy răng nuôi dưỡng. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng răng lấy tủy bị vỡ:
- Chăm sóc răng miệng không đúng cách: Đánh răng quá mạnh có thể làm tổn thương nướu, chảy máu chân răng, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công, gây sâu răng và làm vỡ răng. Vệ sinh răng miệng kém, không loại bỏ hết mảng bám thức ăn cũng là nguyên nhân khiến vi khuẩn phát triển, gây hại cho men răng, khiến răng dễ bị sứt mẻ.
- Chế độ ăn uống không tốt cho răng: Thường xuyên ăn thực phẩm quá nóng, quá lạnh sẽ ảnh hưởng đến men răng, khiến răng dễ bị nứt, vỡ. Ăn nhiều đồ ăn dai, cứng, đặc biệt là nhai trực tiếp bằng răng đã lấy tủy, sẽ tạo áp lực lớn lên răng, dẫn đến tình trạng răng bị vỡ, mẻ.
- Lực nhai không đều: Thói quen nhai lệch về một bên khiến lực phân bố không đều trên cung hàm, gây áp lực lên một số răng nhất định, đặc biệt là răng đã lấy tủy vốn đã yếu hơn. Điều này làm tăng nguy cơ gãy, vỡ răng.
- Chấn thương: Va đập mạnh do tai nạn, chơi thể thao hoặc các hoạt động khác có thể tác động trực tiếp lên răng, gây nứt, vỡ răng.
- Điều trị tủy răng không đúng kỹ thuật: Việc lấy tủy răng cần được thực hiện bởi bác sĩ nha khoa có chuyên môn, tay nghề cao tại nha khoa uy tín, sử dụng trang thiết bị hiện đại. Nếu lấy tủy không sạch, vật liệu trám, bọc sứ kém chất lượng, răng sẽ yếu đi và dễ bị vỡ sau một thời gian.
- Thói quen xấu: Nghiến răng khi ngủ, cắn vật cứng, dùng răng mở nắp chai… là những thói quen xấu rất dễ khiến răng lấy tủy bị vỡ. Ngoài ra, răng lấy tủy bị vỡ cũng có thể là hệ quả của quá trình lão hóa tự nhiên, khiến răng giòn và dễ gãy hơn. Hiểu rõ nguyên nhân răng lấy tủy bị vỡ sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc phòng ngừa và bảo vệ răng đã lấy tuỷ.
Dấu Hiệu Nhận Biết Răng Lấy Tủy Bị Vỡ
Răng lấy tủy bị vỡ là một vấn đề khá phổ biến, tuy nhiên, việc nhận biết sớm những dấu hiệu bất thường lại không hề dễ dàng. Do tủy răng – phần chứa dây thần kinh và mạch máu nuôi dưỡng răng – đã được loại bỏ, chiếc răng này không còn cảm giác như trước, bạn sẽ khó nhận biết được những thay đổi về nhiệt độ hay cảm giác đau nhức khi vết nứt còn nhỏ. Do đó, việc quan sát và theo dõi tình trạng răng thường xuyên là rất quan trọng.
Dưới đây là một số dấu hiệu điển hình cho thấy răng lấy tủy của bạn có thể đã bị vỡ:
- Răng lung lay: Nếu bạn nhận thấy răng đã lấy tủy trở nên lung lay hơn, đặc biệt là khi ăn nhai hoặc vệ sinh răng miệng, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo răng đã bị vỡ, mẻ. Quan sát kỹ, bạn có thể thấy phần nướu xung quanh răng bị tụt xuống so với các răng lân cận. Tình trạng này càng kéo dài, răng càng lung lay và nguy cơ vỡ càng cao.
- Răng xuất hiện vết nứt: Răng lấy tủy bị vỡ không chỉ biểu hiện bằng những mảnh vỡ lớn. Ban đầu, có thể chỉ là những đường nứt rất nhỏ, khó phát hiện bằng mắt thường. Theo thời gian, các vết nứt này sẽ lan rộng, tạo thành vết nứt dọc từ thân răng đến chân răng, thậm chí là chẻ đôi chiếc răng.
- Răng bị đổi màu: Răng sau khi lấy tủy thường không có nhiều khác biệt về màu sắc so với các răng bên cạnh. Tuy nhiên, nếu bạn thấy răng đột nhiên bị xỉn màu, chuyển sang màu nâu hoặc đen, đây là dấu hiệu cho thấy cấu trúc răng đã bị suy yếu nghiêm trọng. Chỉ cần một tác động nhỏ cũng có thể khiến răng bị vỡ.
Ngoài ba dấu hiệu chính trên, bạn cũng có thể gặp phải một số triệu chứng khác như:
- Ê buốt khi ăn nhai, đặc biệt là với thức ăn nóng, lạnh.
- Nướu bị sưng, tấy đỏ.
- Hơi thở có mùi hôi.
Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, bạn nên đến nha khoa để được bác sĩ thăm khám và tư vấn phương án điều trị kịp thời. Việc chần chừ có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến nhiễm trùng, áp xe và thậm chí là mất răng
Hậu Quả Khi Răng Lấy Tủy Bị Vỡ
Mặc dù răng sau khi lấy tủy không còn giữ được nhiều chức năng như răng nguyên vẹn, nhưng việc bảo tồn nó vẫn rất cần thiết. Bác sĩ Phan Xuân Sơn từ Nha Khoa 3T sẽ giải thích rõ hơn về những ảnh hưởng khi răng lấy tủy bị vỡ.
Răng lấy tủy bị vỡ có thể gây ra nhiều hậu quả đáng tiếc, ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng cũng như chất lượng cuộc sống của bạn. Cụ thể:
- Mất thẩm mỹ: Răng lấy tủy bị vỡ, đặc biệt là các răng cửa, sẽ làm giảm vẻ đẹp nụ cười, khiến bạn mất tự tin trong giao tiếp và sinh hoạt hàng ngày.
- Ảnh hưởng đến khả năng ăn nhai: Răng sau khi lấy tủy đã suy giảm chức năng nhai đáng kể. Khi răng bị vỡ, việc ăn nhai sẽ càng khó khăn hơn, thậm chí bạn chỉ có thể ăn những thực phẩm mềm, lỏng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến dinh dưỡng mà còn khiến thức ăn dễ mắc kẹt, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây ra các bệnh lý răng miệng khác.
- Tổn thương mô mềm: Các mảnh vỡ sắc nhọn của răng có thể gây tổn thương nướu, má, lưỡi, gây đau, chảy máu và khó chịu.
- Ảnh hưởng đến phát âm: Răng đóng vai trò quan trọng trong việc phát âm, đặc biệt là với những âm cần bật hơi. Răng lấy tủy bị vỡ có thể khiến bạn nói ngọng, phát âm không rõ ràng, ảnh hưởng đến giao tiếp.
- Nguy cơ mất răng vĩnh viễn: Trong trường hợp răng lấy tủy bị vỡ mảng lớn, gãy vỡ xuống tận chân răng, hầu hết các trường hợp đều phải nhổ bỏ răng. Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ mất đi chiếc răng vĩnh viễn.
Cách Điều Trị Răng Lấy Tủy Bị Vỡ Hiệu Quả
Sau khi tìm hiểu về nguyên nhân và dấu hiệu của răng lấy tủy bị vỡ, chúng ta sẽ cùng nhau đi sâu vào các phương pháp điều trị hiệu quả cho tình trạng này.
Việc lựa chọn phương pháp điều trị răng lấy tủy bị vỡ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Dưới đây là một số giải pháp phổ biến được áp dụng tại Nha Khoa 3T:
1. Trường hợp răng bị vỡ nhẹ
Nếu răng chỉ bị nứt, vỡ một phần nhỏ, bác sĩ có thể áp dụng phương pháp bọc răng sứ để bảo vệ phần răng còn lại, ngăn ngừa tình trạng vỡ lan rộng và phục hồi thẩm mỹ.
Bọc răng sứ là kỹ thuật sử dụng một mão sứ được chế tạo riêng, phù hợp với hình dáng và màu sắc của răng thật, để bao bọc toàn bộ phần răng đã được mài nhỏ. Ưu điểm của phương pháp này là:
- Bảo vệ răng: Mão sứ sẽ như một “lớp áo giáp” bảo vệ phần răng thật bên trong khỏi các tác động từ bên ngoài, ngăn ngừa vỡ, mẻ thêm.
- Phục hồi chức năng ăn nhai: Bọc răng sứ giúp khôi phục lại hình dáng và chức năng ăn nhai của răng, cho phép bạn thoải mái thưởng thức các món ăn yêu thích.
- Tăng tính thẩm mỹ: Mão sứ có màu sắc và hình dáng tự nhiên, giúp cải thiện đáng kể thẩm mỹ cho nụ cười.
- Kéo dài tuổi thọ của răng: Bọc răng sứ giúp bảo vệ răng khỏi vi khuẩn và các tác nhân gây hại khác, kéo dài tuổi thọ của răng.
Bác sĩ thường khuyến khích bọc răng sứ ngay sau khi lấy tủy để bảo vệ răng tối ưu, ngăn ngừa nguy cơ bị vỡ.
2. Trường hợp răng bị vỡ nặng
Nếu răng bị vỡ nặng, chỉ còn lại chân răng hoặc xuất hiện vết nứt dọc, bác sĩ thường chỉ định nhổ răng để loại bỏ phần răng hư hỏng, tránh nhiễm trùng lan rộng. Sau khi nhổ răng, bạn có thể lựa chọn một trong hai phương pháp phục hình sau:
- Cầu răng sứ: Phương pháp này sử dụng hai răng bên cạnh vị trí răng mất để làm trụ, bắc cầu cho một hoặc nhiều răng bị mất ở giữa. Cầu răng sứ có ưu điểm là chi phí thấp hơn so với trồng răng Implant, thời gian thực hiện nhanh chóng. Tuy nhiên, nhược điểm là cần phải mài nhỏ hai răng bên cạnh, ảnh hưởng đến cấu trúc răng thật.
- Trồng răng Implant: Đây là phương pháp phục hình răng tiên tiến nhất hiện nay, sử dụng trụ Implant làm từ Titanium cấy trực tiếp vào xương hàm, thay thế cho chân răng đã mất. Trên trụ Implant sẽ được gắn khớp nối Abutment và mão sứ, tạo thành một chiếc răng hoàn chỉnh, có chức năng và thẩm mỹ như răng thật. Ưu điểm của trồng răng Implant là:
- Độc lập: Không cần mài răng bên cạnh.
- Chắc chắn: Trụ Implant tích hợp vào xương hàm, tạo nên một kết cấu vững chắc, chịu lực tốt.
- Thẩm mỹ: Mão sứ có màu sắc và hình dáng tự nhiên, mang lại nụ cười đẹp tự tin.
- Ngăn ngừa tiêu xương: Trụ Implant thay thế chân răng, kích thích xương hàm phát triển, ngăn ngừa tiêu xương.
- Tuổi thọ cao: Răng Implant có thể tồn tại vĩnh viễn nếu được chăm sóc đúng cách.
Tuy nhiên, trồng răng Implant có chi phí cao hơn so với cầu răng sứ, thời gian thực hiện cũng lâu hơn.
Lựa Chọn Phương Pháp Phù Hợp
Việc lựa chọn phương pháp điều trị răng lấy tủy bị vỡ phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: mức độ vỡ của răng, tình trạng sức khỏe răng miệng, nhu cầu thẩm mỹ và khả năng tài chính của bạn. Bác sĩ tại Nha Khoa 3T sẽ thăm khám, tư vấn kỹ lưỡng để giúp bạn đưa ra quyết định tốt nhất.
Nha Khoa 3T tự hào là địa chỉ nha khoa uy tín, cung cấp dịch vụ điều trị răng lấy tủy bị vỡ an toàn, hiệu quả, mang lại nụ cười khỏe đẹp và tự tin cho bạn.
Cách Chăm Sóc Răng Lấy Tủy Bị Vỡ Tại Nhà
Sau khi điều trị răng lấy tủy bị vỡ tại nha khoa, việc chăm sóc tại nhà đóng vai trò vô cùng quan trọng, giúp răng hồi phục hoàn toàn và ngăn ngừa các vấn đề phát sinh. Bác sĩ Phan Xuân Sơn từ Nha Khoa 3T sẽ chia sẻ những lưu ý cần thiết giúp bạn bảo vệ sức khỏe răng miệng.
Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, bạn cần lưu ý những điều sau để răng lấy tủy mau chóng hồi phục và duy trì sức khỏe lâu dài:
1. Vệ Sinh Răng Miệng Đúng Cách
Đánh răng đều đặn: Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày, vào buổi sáng sau khi thức dậy và buổi tối trước khi đi ngủ. Sử dụng bàn chải lông mềm, chải nhẹ nhàng theo chiều dọc hoặc xoay tròn, tránh chà xát mạnh gây tổn thương nướu. Sử dụng chỉ nha khoa: Chỉ nha khoa giúp làm sạch mảng bám thức ăn và vi khuẩn ở kẽ răng – nơi bàn chải khó tiếp cận. Nên sử dụng chỉ nha khoa ít nhất 1 lần/ngày. Súc miệng bằng nước súc miệng: Nước súc miệng chứa flour giúp diệt khuẩn, làm sạch khoang miệng và ngăn ngừa sâu răng. Nên súc miệng sau khi đánh răng và sau mỗi bữa ăn.
2. Chế Độ Ăn Uống Hợp Lý
Hạn chế ăn đồ ăn quá cứng: Răng sau khi lấy tủy đã yếu hơn, dễ bị vỡ, mẻ nếu phải chịu lực nhai lớn. Nên ưu tiên các loại thực phẩm mềm, dễ nhai, cắt nhỏ thức ăn trước khi ăn. Bổ sung thực phẩm tốt cho răng: Bổ sung canxi, vitamin D, phốt pho từ các loại thực phẩm như sữa, trứng, cá, rau xanh… giúp răng chắc khỏe hơn. Hạn chế đồ uống có hại cho răng: Tránh các loại đồ uống có ga, nước ngọt, rượu bia, cà phê… vì chúng có thể làm mòn men răng, khiến răng dễ bị sâu và vỡ.
3. Loại Bỏ Thói Quen Xấu
Ngưng nghiến răng: Nghiến răng là thói quen vô thức, thường xảy ra khi ngủ, gây áp lực lớn lên răng, khiến răng dễ bị mẻ, vỡ. Nếu bạn có thói quen nghiến răng, hãy trao đổi với bác sĩ nha khoa để được tư vấn giải pháp khắc phục. Không cắn vật cứng: Tránh dùng răng để cắn, mở nắp chai, xé bao bì… vì những hành động này có thể khiến răng bị vỡ.
4. Khám Nha Khoa Định Kỳ
Tái khám đúng hẹn: Sau khi điều trị răng lấy tủy bị vỡ, bạn cần tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi tình trạng hồi phục và xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh. Khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần: Việc khám nha khoa định kỳ giúp bác sĩ phát hiện sớm các vấn đề răng miệng, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Răng lấy tủy bị vỡ cần được chăm sóc cẩn thận để đảm bảo sức khỏe và kéo dài tuổi thọ. Nha Khoa 3T hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.
Để đặt lịch khám tại nha khoa, Quý khách vui lòng bấm số 0913121713 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY
Nha Khoa 3T là địa chỉ lấy tuỷ răng tại TP. Hồ Chí Minh, được Sở Y Tế TP.HCM cấp giấy phép hoạt động hành nghề khám chữa bệnh số 07688/HCM-GPHĐ (được phép thực hiện thủ thuật lấy tuỷ răng)
Bài viết này được xuất bản vào ngày 28 tháng 7 năm 2024, đảm bảo nó phản ánh các thực hành và chính sách mới nhất tại Việt Nam.
—
Bài viết này nhằm cung cấp thông tin toàn diện và hướng dẫn cụ thể về vấn đề răng bị nứt sau khi lấy tủy ở Việt Nam, giúp bạn có hướng chăm sóc nha khoa của mình với sự tự tin và yên tâm.
Tài liệu tham khảo:
- Morris AL, et al. (2020). Anatomy, head and neck, pulp (tooth).
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557543/ - How it is performed: Root canal treatment. (2019).
https://www.nhs.uk/conditions/root-canal-treatment/what-happens/ -
American Dental Association. (n.d.). Crowns.
- Post treatmentcare. (n.d.).
http://www.aae.org/patients/your-office-visit/post-treatment-care.aspx - Narayanan LL, et al. (2010). Endodontic microbiology. DOI:
https://dx.doi.org/10.4103%2F0972-0707.73386 - Pak JG, et al. (2011). Pain prevalence and severity before, during, and after root canal treatment: A systematic review. https://www.aae.org/specialty/wp-content/uploads/sites/2/2017/07/ecfeacutedentalpainbonus1.pdf
- Root canal treatment. (2019).
https://www.nhs.uk/conditions/root-canal-treatm - Qiao F., Chen M., Hu X., et al. Cracked teeth and poor oral masticatory habits: a matched case-control study in China. Journal of Endodontics . 2017;43(6):885–889. doi: 10.1016/j.joen.2017.01.007. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28416310
- Alsani A., Balhaddad A., Nazir M. A. Vertical root fracture: a case report and review of the literature. Giornale Italiano di Endodonzia . 2017;31(1):21–28. doi: 10.1016/j.gien.2016.12.001. https://doi.org/10.1016%2Fj.gien.2016.12.001
- Endodontists AAo. Endodontics: colleagues for excellence-Cracking the cracked tooth code. 1997. https://www.aae.org/specialty/wp-content/uploads/sites/2/2017/07/ecfesum08.pdf
- Signore A., Benedicenti S., Covani U., Ravera G. A 4- to 6-year retrospective clinical study of cracked teeth restored with bonded indirect resin composite onlays. International Journal of Prosthodontics . 2007;20(6):609–16. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18069370
- Ricucci D., Siqueira J. F., Loghin S., Berman L. H. The cracked tooth: histopathologic and histobacteriologic aspects. Journal of Endodontics . 2015;41(3):343–352. doi: 10.1016/j.joen.2014.09.021. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25447500
- Green J. I. Prevention and management of tooth wear: the role of dental technology. Primary Dental Journal . 2016;5(3):30–34. doi: 10.1177/205016841600500302. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28826461