MỤC LỤC
Bài viết được thực hiện bởi Bác sĩ Phan Xuân Sơn – Chuyên khoa Răng Hàm Mặt, ĐH Y Dược TP.HCM, 10 năm kinh nghiệm. Thành viên Hội Răng Hàm Mặt Việt Nam
Đau răng có thể gây khó chịu và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Dưới đây là 11 biện pháp tự nhiên và tại nhà giúp giảm đau răng tạm thời, được trình bày đầy đủ, chi tiết và tuân thủ các nguyên tắc y khoa.
1. Súc miệng bằng nước muối
Súc miệng bằng nước muối là phương pháp đơn giản, hiệu quả và được nhiều người áp dụng. Nước muối hoạt động như một chất khử trùng tự nhiên, giúp loại bỏ vi khuẩn và giảm viêm. (nguồn)
-
- Lợi ích:
-
- Làm sạch mảnh vụn thức ăn và vi khuẩn mắc kẹt giữa các kẽ răng.
-
- Hỗ trợ chữa lành các vết thương nhỏ trong khoang miệng.
-
- Giảm sưng và ngăn ngừa nhiễm trùng.
-
- Cách thực hiện:
Hòa tan 1/2 thìa cà phê muối vào một ly nước ấm. Súc miệng trong khoảng 30 giây và nhổ ra. Lặp lại 2–3 lần mỗi ngày.
- Cách thực hiện:
2. Súc miệng bằng hydrogen peroxide
Hydrogen peroxide là một chất kháng khuẩn mạnh, giúp tiêu diệt vi khuẩn, giảm mảng bám và chữa lành nướu bị chảy máu. (nguồn)
-
- Lợi ích:
-
- Loại bỏ vi khuẩn gây viêm nhiễm.
-
- Hỗ trợ cải thiện sức khỏe nướu.
-
- Cách thực hiện:
Pha loãng hydrogen peroxide 3% với lượng nước tương đương. Súc miệng trong 30 giây và nhổ ra. Lưu ý: Không được nuốt dung dịch này.
- Cách thực hiện:
3. Chườm lạnh
Chườm lạnh là một phương pháp đơn giản giúp làm giảm đau răng, đặc biệt khi nguyên nhân xuất phát từ chấn thương hoặc sưng tấy. (nguồn)
-
- Lợi ích:
-
- Làm co các mạch máu, giảm lưu lượng máu đến khu vực bị viêm, từ đó làm giảm đau.
-
- Giảm sưng và viêm.
-
- Cách thực hiện:
Bọc một túi đá lạnh trong khăn sạch và đặt lên má ở khu vực gần răng bị đau trong 20 phút. Lặp lại sau mỗi vài giờ.
- Cách thực hiện:
4. Túi trà bạc hà
Túi trà bạc hà không chỉ có tác dụng làm dịu cơn đau mà còn giúp làm mềm nướu nhạy cảm. (Nguồn)
-
- Lợi ích:
-
- Bạc hà chứa tinh dầu menthol, có đặc tính làm mát và giảm đau.
-
- Hỗ trợ kháng khuẩn nhẹ.
-
- Cách thực hiện:
Đặt túi trà bạc hà đã sử dụng vào tủ đông trong vài phút, sau đó áp lên khu vực răng bị đau.
- Cách thực hiện:
5. Tỏi
Tỏi được biết đến với đặc tính kháng khuẩn mạnh mẽ, giúp tiêu diệt vi khuẩn gây sâu răng và giảm đau hiệu quả. (nguồn)
-
- Lợi ích:
-
- Chứa allicin, một hợp chất giúp tiêu diệt vi khuẩn và giảm viêm.
-
- Làm dịu cơn đau tạm thời.
-
- Cách thực hiện:
Nghiền một tép tỏi tươi để tạo thành hỗn hợp sệt, thêm một chút muối nếu cần, và bôi lên khu vực bị đau. Bạn cũng có thể nhai trực tiếp một tép tỏi tươi.
- Cách thực hiện:
6. Chiết xuất vani
Chiết xuất vani chứa cồn và các chất chống oxy hóa, có khả năng làm tê cơn đau và hỗ trợ chữa lành vết thương nhẹ.(nguồn)
-
- Lợi ích:
-
- Giảm đau nhanh nhờ tác dụng gây tê của cồn.
-
- Tăng cường khả năng phục hồi nướu tổn thương.
-
- Cách thực hiện:
Dùng một miếng bông gòn thấm chiết xuất vani và áp lên khu vực bị đau. Thực hiện vài lần mỗi ngày.
- Cách thực hiện:
7. Đinh hương
Đinh hương từ lâu đã được sử dụng trong y học cổ truyền để giảm đau răng nhờ đặc tính sát trùng tự nhiên. (nguồn)
-
- Lợi ích:
-
- Tinh dầu đinh hương chứa eugenol, một chất giảm đau và kháng viêm mạnh.
-
- Hỗ trợ làm lành tổn thương.
-
- Cách thực hiện:
Pha loãng 15 giọt tinh dầu đinh hương với 30ml dầu nền (như dầu jojoba hoặc dầu dừa). Dùng bông gòn thấm hỗn hợp và áp lên răng đau. (theo National Association of Holistic Aromatherapy )
- Cách thực hiện:
8. Lá ổi
Lá ổi có đặc tính chống viêm (nguồn) và kháng khuẩn (nguồn), giúp làm giảm sưng và cải thiện sức khỏe răng miệng.
-
- Lợi ích:
-
- Giảm viêm và sưng.
-
- Ngăn ngừa nhiễm trùng miệng.
-
- Cách thực hiện:
Nhai trực tiếp lá ổi tươi hoặc đun sôi lá ổi nghiền nát để làm nước súc miệng.
- Cách thực hiện:
9. Cỏ lúa mì (wheatgrass)
Cỏ lúa mì chứa nhiều dưỡng chất (nguồn) và chất chống oxy hóa, giúp tăng cường miễn dịch và bảo vệ sức khỏe răng miệng (nguồn).
-
- Lợi ích:
-
- Chống viêm và tiêu diệt vi khuẩn.
-
- Hỗ trợ phục hồi tổn thương.
-
- Cách thực hiện:
Sử dụng nước ép cỏ lúa mì làm nước súc miệng hoặc uống trực tiếp.
- Cách thực hiện:
10. Cỏ xạ hương (thyme)
Cỏ xạ hương có đặc tính kháng khuẩn (nguồn) và chống oxy hóa mạnh (nguồn), giúp tiêu diệt vi khuẩn gây sâu răng.
-
- Lợi ích:
-
- Bảo vệ răng khỏi mảng bám và vi khuẩn.
-
- Giảm đau và viêm.
-
- Cách thực hiện:
Pha loãng tinh dầu cỏ xạ hương với dầu nền và áp lên răng đau. Bạn cũng có thể pha thành nước súc miệng.
- Cách thực hiện:
11. Cây chữa đau răng
Cây chữa đau răng (toothache plant) chứa spilanthol, một hợp chất giúp giảm đau và kháng viêm hiệu quả. (theo một nghiên cứu vào năm 2021)
-
- Lưu ý: Không sử dụng nếu bạn đang mang thai, dị ứng với cây họ cúc, hoặc đang dùng thuốc lợi tiểu.
-
- Cách thực hiện:
Nhai trực tiếp lá hoặc hoa của cây để cảm nhận tác dụng làm tê.
- Cách thực hiện:
Khi nào cần gặp nha sĩ?
Dù các biện pháp trên giúp giảm đau tạm thời, bạn cần gặp nha sĩ nếu:
-
- Cơn đau kéo dài trên 1–2 ngày.
-
- Xuất hiện các triệu chứng như sốt, sưng, khó thở, hoặc mủ.
-
- Có mùi hôi hoặc đau khi cắn.
Nguyên nhân đau răng phổ biến
Đau răng thường do các nguyên nhân sau:
-
- Sâu răng: Làm sạch và trám răng.
-
- Áp-xe răng: Điều trị bằng kháng sinh hoặc nhổ răng nếu cần.
-
- Bệnh nha chu: Chăm sóc nha khoa chuyên sâu để loại bỏ cao răng.
-
- Nghiến răng: Sử dụng khí cụ bảo vệ răng.
Phòng ngừa đau răng
-
- Đánh răng 2 lần/ngày với kem đánh răng chứa fluoride.
-
- Dùng chỉ nha khoa và nước súc miệng.
-
- Kiểm tra răng định kỳ 6 tháng/lần.
-
- Hạn chế thực phẩm gây mảng bám như kẹo, nước ngọt và trái cây sấy khô.
Lưu ý:
Các biện pháp tại nhà có thể giúp giảm đau răng tạm thời nhưng không thay thế được điều trị y khoa. Gặp nha sĩ sớm để được chẩn đoán và xử lý kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.
Nguồn tham khảo:
- Bhatwalkar SB, et al. (2021). Antibacterial properties of organosulfur compounds of garlic (Allium sativum). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8362743/
- Bayan L, et al. (2014). Garlic: A review of potential therapeutic effects
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4103721/ - Damtie D, et al. (2020). Antibacterial activity of essential oils from Ethiopian thyme (Thymus serrulatus and Thymus schimperi) against tooth decay bacteria.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7546913/ - Methods of application: Aromatherapy massage, body, and facial oils. (n.d.)
https://naha.org/explore-aromatherapy/about-aromatherapy/methods-of-application/ - Marchese A, et al. (2017). Antimicrobial activity of eugenol and essential oils containing eugenol: A mechanistic viewpoint.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28346030/ - Rahim RA, et al. (2021). Potential antioxidant and anti-inflammatory effects of Spilanthes acmella and its health beneficial effects: A review.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8036807/ - Shyamala BN, et al. (2007). Studies on the antioxidant activities of natural vanilla extract and its constituent compounds through in vitro models.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17715988/ - Sharma N, et al. (2020). Evaluation of anthocyanin content, antioxidant potential and antimicrobial activity of black, purple and blue colored wheat flour and wheat-grass juice against common human pathogens.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7764458/ - Varghese J, et al. (2019). In vitro evaluation of substantivity, staining potential, and biofilm reduction of guava leaf extract mouth rinse in combination with its anti-inflammatory effect on human gingival epithelial Keratinocytes.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31779134/ - Singh R, et al. (2015). Antibacterial and antioxidant activities of Mentha piperita L..
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1878535211000232