Răng Bị Ê Buốt Là Gì?
Răng bị ê buốt là tình trạng xảy ra khi lớp ngà răng – phần bên trong của răng, bị lộ ra ngoài do sự mòn men răng hoặc tụt nướu. Tình trạng này gây cảm giác đau buốt hoặc khó chịu khi răng tiếp xúc với các kích thích như thực phẩm nóng, lạnh, chua, ngọt hoặc không khí lạnh.
Lớp ngà răng chứa hàng ngàn ống nhỏ (gọi là các ống ngà) dẫn đến tủy răng, nơi chứa dây thần kinh răng. Khi lớp bảo vệ bên ngoài (men răng) bị mòn hoặc nướu răng bị tụt, các ống này lộ ra, cho phép các kích thích tác động trực tiếp đến dây thần kinh, gây cảm giác đau buốt và khó chịu.
Nguyên Nhân Gây Ê Buốt Răng
Có nhiều yếu tố và tình trạng có thể dẫn đến răng bị ê buốt, bao gồm:
1. Đánh Răng Sai Cách
- Đánh răng quá mạnh hoặc sử dụng bàn chải lông cứng có thể gây mòn men răng.
- Kỹ thuật đánh răng sai cũng có thể làm tổn thương nướu, dẫn đến tụt nướu và lộ chân răng.
2. Tụt Nướu
- Nguyên nhân di truyền: Một số người có mô nướu mỏng bẩm sinh dễ bị tụt nướu.
- Bệnh nha chu: Viêm nướu hoặc bệnh nha chu gây mất mô nướu, làm chân răng bị lộ ra ngoài.
3. Bệnh Nha Chu
- Viêm và tổn thương mô nướu làm mất dây chằng hỗ trợ răng, khiến chân răng dễ bị kích thích.
4. Răng Bị Nứt Hoặc Hư Hỏng
- Răng bị mẻ, nứt hoặc gãy có thể chứa vi khuẩn từ mảng bám, gây viêm nhiễm hoặc làm lộ lớp ngà răng.
5. Nghiến Răng (Bruxism)
- Thói quen nghiến hoặc siết chặt răng gây mòn men răng, làm lộ lớp ngà răng.
6. Sử Dụng Sản Phẩm Làm Trắng Răng
- Các chất tẩy trắng răng thường chứa hydrogen peroxide hoặc carbamide peroxide, có thể làm tăng độ ê buốt của răng.
7. Chế Độ Ăn Uống Nhiều Axit
- Thực phẩm và đồ uống có tính axit cao như cam quýt, dưa chua, nước ngọt có gas có thể làm mòn men răng dần dần.
8. Tích Tụ Mảng Bám
- Việc chăm sóc răng miệng không đúng cách làm mảng bám tích tụ, gây kích thích ngà răng và tăng độ ê buốt.
9. Sau Thủ Thuật Nha Khoa
- Các thủ thuật như trám răng, điều trị tủy răng, hoặc làm sạch răng chuyên sâu có thể gây ê buốt răng tạm thời.
10. Sử Dụng Nước Súc Miệng Có Axit
- Một số loại nước súc miệng không kê đơn chứa axit, có thể làm tổn thương ngà răng nếu sử dụng quá mức.
Triệu Chứng Của Ê Buốt Răng
- Đau buốt hoặc khó chịu khi tiếp xúc với:
- Thực phẩm hoặc đồ uống nóng, lạnh.
- Thực phẩm ngọt, chua.
- Không khí lạnh khi hít thở qua miệng.
- Cơn đau có thể:
- Đột ngột và sắc bén.
- Thoáng qua hoặc kéo dài, phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng.
Ê Buốt Răng Có Phải Là Dấu Hiệu Nhiễm Trùng Không?
Không phải tất cả các trường hợp ê buốt răng đều là dấu hiệu nhiễm trùng. Tuy nhiên, nếu ê buốt đi kèm với:
- Đau nhói liên tục.
- Sưng hoặc đỏ nướu.
- Hơi thở có mùi hôi.
Thì đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc sâu răng. Trong những trường hợp này, cần gặp nha sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Phương Pháp Điều Trị Ê Buốt Răng
Việc điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng:
1. Sử Dụng Kem Đánh Răng Giảm Ê Buốt
- Các loại kem đánh răng chuyên dụng chứa các hợp chất như potassium nitrate hoặc strontium chloride, giúp ngăn chặn tín hiệu đau từ ngà răng đến dây thần kinh.
2. Sử Dụng Sản Phẩm Chứa Fluoride
- Fluoride giúp củng cố men răng, bảo vệ răng khỏi các kích thích bên ngoài.
3. Trám Răng Hoặc Liên Kết Răng
- Nha sĩ có thể thực hiện trám hoặc phủ chất liệu liên kết lên bề mặt chân răng bị lộ để bảo vệ ngà răng.
4. Điều Trị Tụt Nướu
- Trong trường hợp tụt nướu nghiêm trọng, nha sĩ có thể đề xuất ghép mô nướu để che phủ chân răng bị lộ.
5. Sử Dụng Máng Chống Nghiến Răng
- Nếu nghiến răng là nguyên nhân gây ê buốt, sử dụng máng chống nghiến vào ban đêm có thể giảm tác động.
6. Điều Chỉnh Thói Quen Chăm Sóc Răng Miệng
- Sử dụng bàn chải lông mềm và đánh răng đúng cách để tránh làm tổn thương men răng và nướu.
- Hạn chế tiêu thụ thực phẩm có tính axit cao.
Phòng Ngừa Ê Buốt Răng
Để giảm nguy cơ ê buốt răng:
- Duy trì vệ sinh răng miệng tốt: Đánh răng hai lần mỗi ngày và dùng chỉ nha khoa thường xuyên.
- Sử dụng kem đánh răng có fluoride: Giúp bảo vệ và củng cố men răng.
- Tránh thực phẩm và đồ uống có tính axit cao: Giảm nguy cơ mòn men răng.
- Thăm khám nha sĩ định kỳ: Làm sạch răng chuyên sâu và kiểm tra tình trạng răng miệng.
Khi Nào Cần Gặp Nha Sĩ?
Hãy gặp nha sĩ nếu bạn gặp các tình trạng sau:
- Ê buốt kéo dài không cải thiện sau vài tuần.
- Đau răng nghiêm trọng, không chịu được.
- Có dấu hiệu nhiễm trùng như sưng, đỏ nướu hoặc mủ.
Kết Luận
Răng bị ê buốt là vấn đề phổ biến nhưng có thể được kiểm soát và điều trị hiệu quả nếu được chẩn đoán đúng nguyên nhân. Việc duy trì chăm sóc răng miệng đúng cách, sử dụng các sản phẩm nha khoa phù hợp và thăm khám nha sĩ định kỳ sẽ giúp bảo vệ răng miệng, giảm thiểu nguy cơ ê buốt răng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Nếu răng bị ê buốt ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của bạn, hãy trao đổi với nha sĩ để được tư vấn và đưa ra giải pháp điều trị phù hợp.
Tác giả bài viết: Bác sĩ Phan Xuân Sơn, 10 năm kinh nghiệm. Thành viên Hội Răng Hàm Mặt Việt Nam
Nguồn tham khảo:
- American Dental Association. Sensitive teeth: Causes and treatment(https://jada.ada.org/action/showPdf?pii=S0002-8177%2814%2965480-5). Accessed 8/4/2022.
- Longridge NN, Youngson CC. Dental Pain: Dentine Sensitivity, Hypersensitivity and Cracked Tooth Syndrome (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31122331/). Prim Dent J. 2019 May 20;8(1):44-51. Accessed 8/4/2022.
- Farci F, Soni A. Histology, Tooth (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34283421/). 2021 Jul 5. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Accessed 8/4/2022.
- Aminoshariae A, Kulild JC. Current Concepts of Dentinal Hypersensitivity(https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34302871/). J Endod. 2021 Nov;47(11):1696-1702. Epub 2021 Jul 22. Accessed 8/4/2022.
