img

Cách giảm đau răng khẩn cấp

Tác giả:
Bác sĩ Phan Xuân Sơn – Chuyên gia Nha khoa, tốt nghiệp Đại học Y Dược TP.HCM, với hơn 10 năm kinh nghiệm trị đau răng

Đau răng là một tình trạng phổ biến, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, bao gồm khả năng ăn uống, nói chuyện, và nghỉ ngơi. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết và khoa học về các nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị tạm thời, và khi nào cần tìm kiếm sự trợ giúp y tế.

Nguyên nhân gây đau răng

Đau răng thường bắt nguồn từ các vấn đề về răng miệng hoặc mô xung quanh. Theo các nghiên cứu, các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

1. Răng nứt hoặc gãy:

  • Áp lực khi nhai hoặc chấn thương trực tiếp có thể làm nứt hoặc gãy răng. Điều này làm lộ ngà răng hoặc tủy răng, dẫn đến đau nhức.

2. Nhiễm trùng hoặc áp xe răng:

  • Áp xe là tình trạng nhiễm trùng tụ mủ quanh chân răng hoặc mô nướu. Nghiên cứu cho thấy áp xe nếu không được điều trị có thể gây biến chứng nghiêm trọng, bao gồm nhiễm trùng lan rộng.

3. Răng khôn mọc kẹt:

  • Răng khôn không mọc hoàn toàn gây áp lực lên các răng lân cận, dẫn đến đau và viêm.

4. Bệnh nướu răng (viêm nha chu):

  • Viêm nướu và viêm nha chu là nguyên nhân hàng đầu gây đau răng, đặc biệt nếu nướu răng bị tụt và lộ chân răng.

5. Nghiến răng hoặc căng cơ hàm:

  • Hành động nghiến răng (bruxism) trong khi ngủ hoặc căng thẳng có thể làm mòn men răng và gây đau cơ hàm.

6. Nhạy cảm răng:

  • Men răng bị bào mòn hoặc chân răng bị lộ có thể gây đau khi tiếp xúc với đồ ăn nóng, lạnh, hoặc ngọt.

7. Viêm xoang hoặc nghẹt mũi:

  • Áp lực từ xoang bị viêm có thể gây đau răng hàm trên, thường nhầm lẫn với đau răng nguyên phát.

Triệu chứng cần chú ý

Khi bị đau răng, cần xác định các triệu chứng đi kèm để đánh giá mức độ nghiêm trọng:

  • Đau âm ỉ hoặc nhói từng đợt.
  • Sưng nướu hoặc mặt.
  • Chảy mủ hoặc dịch có mùi hôi từ nướu.
  • Nhạy cảm bất thường với nhiệt độ (nóng, lạnh).
  • Khó nhai hoặc cắn.
  • Sốt hoặc mệt mỏi toàn thân (dấu hiệu nhiễm trùng nghiêm trọng).

Phương pháp giảm đau tạm thời tại nhà

1. Thuốc không kê đơn (OTC)

NSAIDs (thuốc chống viêm không steroid):

  • Ibuprofen (Motrin, Advil) và naproxen (Aleve) là các lựa chọn phổ biến để giảm đau và viêm.
  • Lưu ý khoa học: Sử dụng NSAIDs lâu dài có thể gây kích ứng dạ dày và tổn thương gan, thận.

Acetaminophen (Tylenol):

  • Là lựa chọn thay thế cho những người không thể dùng NSAIDs. Dùng đúng liều lượng để tránh nguy cơ tổn thương gan (nguồn tham khảo).

Gel hoặc thuốc bôi giảm đau:

  • Các sản phẩm chứa benzocaine giúp làm tê vùng đau khi bôi trực tiếp.
  • Lưu ý: Không dùng cho trẻ em dưới 2 tuổi do nguy cơ methemoglobin huyết (thiếu oxy máu).

2. Biện pháp tự nhiên tại nhà

Dầu đinh hương (Clove Oil):

  • Đinh hương chứa eugenol, một chất có tác dụng gây tê và kháng khuẩn (2016 Research Review).
  • Cách dùng: Nhỏ vài giọt dầu đinh hương pha loãng với dầu nền (dầu ô liu), thấm vào bông gòn và đặt lên răng đau trong 5-10 phút.

Súc miệng nước muối:

  • Nước muối giúp sát khuẩn và giảm viêm nướu. (nguồn tham khảo)
  • Cách pha: 1 thìa cà phê muối hòa tan trong 240ml nước ấm, súc miệng trong 30 giây, sau đó nhổ ra.

Tỏi:

  • Tỏi chứa allicin, một hợp chất kháng khuẩn mạnh (2018 Research Review).
  • Cách dùng: Nghiền nát một tép tỏi tươi và đắp trực tiếp lên răng đau.

Trà bạc hà:

  • Nghiên cứu năm 2013 chỉ ra rằng trà bạc hà có tính kháng khuẩn và có thể làm dịu cơn đau.
  • Cách dùng: Pha trà bạc hà, để nguội và dùng làm nước súc miệng.

Chườm đá:

  • Chườm lạnh trong 15 phút giúp giảm sưng và đau do chấn thương hoặc viêm.

Những điều cần tránh khi bị đau răng

Không hút thuốc: Hút thuốc làm suy yếu nướu và tăng nguy cơ nhiễm trùng răng miệng.

Tránh đồ ăn cứng hoặc dính: Làm tổn thương thêm răng hoặc miếng trám bị lỏng.

Không sử dụng đồ uống nóng hoặc lạnh quá mức: Răng nhạy cảm có thể phản ứng mạnh với nhiệt độ.

Không tự ý chọc hoặc cạy vùng đau: Điều này có thể làm tình trạng nhiễm trùng nặng hơn.

Khi nào cần gặp nha sĩ?

Hãy đặt lịch hẹn với nha sĩ ngay nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây:

  • Đau răng kéo dài hoặc dữ dội.
  • Sưng nướu hoặc mặt.
  • Chảy máu nướu không ngừng.
  • Miệng có mùi hôi không cải thiện sau khi vệ sinh.
  • Răng hoặc miếng trám bị nứt, vỡ.

Trường hợp khẩn cấp y tế

Gọi nha sĩ ngay lập tức nếu có:

  • Đau răng kèm sốt cao.
  • Sưng mặt đột ngột.
  • Khó thở hoặc nuốt.
  • Chảy mủ hoặc dịch có mùi hôi từ răng hoặc nướu.

Tóm tắt

Đau răng cần được xử lý kịp thời. Trong thời gian chờ gặp nha sĩ, bạn có thể sử dụng các biện pháp giảm đau tạm thời như thuốc không kê đơn, nước muối, hoặc dầu đinh hương. Tuy nhiên, để giải quyết triệt để, hãy tìm đến sự chăm sóc chuyên môn từ nha sĩ.

Duy trì vệ sinh răng miệng tốt, như đánh răng hai lần mỗi ngày và dùng chỉ nha khoa, có thể giảm nguy cơ đau răng trong tương lai.

Tài liệu tham khảo:

Bài viết liên quan