MỤC LỤC
Bài viết được biên soạn bởi Bác sĩ Nha khoa – Nhi khoa Phan Xuân Sơn, người có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe răng miệng cho trẻ em. Là thành viên của Hiệp hội Nha khoa Việt Nam, bác sĩ đã tham gia nhiều khóa đào tạo chuyên sâu về điều trị tủy răng cho trẻ em tại các bệnh viện lớn và nhận được sự tin tưởng từ nhiều bậc phụ huynh.
Xem thêm về Bác Sĩ Phan Xuân Sơn
I. Giới Thiệu: Hiểu Rõ Về Điều Trị Lấy Tủy Răng Trẻ Em
“Con ơi, há miệng ra mẹ xem nào!”, câu nói quen thuộc của biết bao bậc cha mẹ khi thấy con có dấu hiệu đau răng. Tuy nhiên, không phải lúc nào chúng ta cũng có thể nhìn thấy vấn đề mà trẻ đang gặp phải. Và một trong nguyên nhân gây đau răng ở trẻ chính là viêm tủy răng. Trẻ em vẫn bị viêm tuỷ răng như người lớn.
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Viêm tuỷ răng là gì, viêm tuỷ răng có nguy hiểm không?
“Rất nhiều bậc phụ huynh lo lắng về việc có nên lấy tuỷ răng cho con không vì là răng sữa mà, hoặc, sao không nhổ bỏ luôn, trẻ sẽ thay răng khác. Tôi sẽ giải đáp thông qua bài viết dưới đây.” Bác sĩ Phan Xuân Sơn
II. Trẻ em có cần thiết phải lấy tuỷ răng không?
Điều trị tủy răng, hay còn gọi là lấy tủy răng, có thể cần thiết cho trẻ em khi răng sữa bị sâu răng nghiêm trọng, nhiễm trùng, chấn thương hoặc gãy vỡ. Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy trẻ cần điều trị tủy răng:
- Đau răng dữ dội: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của viêm tủy răng. Trẻ có thể bị đau nhức liên tục hoặc từng cơn,đau nhói hoặc đau buốt. Đau có thể tồi tệ hơn vào ban đêm hoặc khi trẻ ăn hoặc uống đồ nóng hoặc lạnh.
- Sưng nướu: Nướu xung quanh răng bị viêm tủy có thể sưng đỏ và mềm.
- Răng đổi màu: Răng bị viêm tủy có thể chuyển sang màu xám hoặc nâu.
- Ê buốt khi ăn uống: Trẻ có thể cảm thấy ê buốt hoặc nhạy cảm khi ăn hoặc uống đồ nóng, lạnh, ngọt hoặc chua.
- Xuất hiện mủ: Trong trường hợp nặng, mủ có thể chảy ra từ nướu xung quanh răng bị viêm tủy. Đây là dấu hiệu của nhiễm trùng lan rộng và cần được điều trị kịp thời.
Mặc dù răng sữa sẽ tự rụng theo thời gian, nhưng việc mất răng sữa sớm có thể dẫn đến một số vấn đề sau:
- Khớp cắn: Mất răng sữa sớm có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của khớp cắn, dẫn đến răng mọc lệch lạc hoặc khấp khểnh.
- Phát âm: Mất răng sữa có thể ảnh hưởng đến khả năng phát âm của trẻ, đặc biệt là các phụ âm như “s”, “z” và “t”.
- Sự phát triển của răng vĩnh viễn: Mất răng sữa sớm có thể tạo chỗ trống cho các răng vĩnh viễn mọc lệch lạc hoặc mọc ngầm.
- Sự phát triển của khuôn mặt: Mất răng sữa sớm có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xương hàm và khuôn mặt, dẫn đến khuôn mặt hẹp hơn hoặc nhô ra.
Điều trị tủy răng có thể giúp bảo tồn răng sữa, cho phép răng tồn tại đến khi rụng một cách tự nhiên. Điều trị này có thể được thực hiện trên cả răng sữa và răng vĩnh viễn.
“Nhiều bậc phụ huynh khi thấy con đau nhức răng do viêm tủy thường nghĩ rằng chỉ cần nhổ bỏ là xong, nhất là khi trẻ còn nhỏ và sẽ thay răng.
Trong quá trình thăm khám, tôi nhận thấy nhiều phụ huynh tỏ ra ngạc nhiên khi tôi đề nghị lấy tủy răng cho bé. Họ thường cho rằng nhổ răng sẽ giúp con hết đau và không cần thiết phải điều trị tủy, bởi răng sữa rồi cũng sẽ rụng đi.
Để giải thích cho các bậc phụ huynh, tôi thường nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo tồn răng sữa. Sau khi hiểu rõ, hầu hết các bậc phụ huynh đều đồng ý cho con điều trị tủy răng để bảo tồn răng thay vì nhổ bỏ.”
Bác sĩ Phan Xuân Sơn chia sẻ
III. Quy trình lấy tuỷ răng trẻ em có khác gì so với người lớn?
Nếu bạn chưa rõ về quy trình lấy tuỷ răng của người lớn thì có thể tìm hiểu tại đây: Lấy Tủy Răng Mấy Lần Xong, Trong Thời Gian Bao Lâu?
Đối với người lớn, điều trị tuỷ là lấy tuỷ răng triệt để cả tuỷ buồng và tuỷ chân răng. Còn đối với trẻ em, các phương pháp điều trị nội nha được thực hiện bao gồm:
* Bảo tồn tủy sống (VPT)
* Điều trị tủy răng (RCT)
* Tạo chóp/tái tạo nội nha (Apexification)
III.1.Bảo tồn tủy răng sữa (VPT)
Phương pháp bảo tồn tủy răng sữa (VPT) là lựa chọn điều trị tối ưu để “cứu” răng sữa cho trẻ khi tủy răng bị viêm nhưng chưa lan rộng đến chóp răng. Phương pháp này giúp bảo tồn phần tủy sống, cho phép răng sữa tiếp tục phát triển bình thường.
Chỉ định:
- Viêm tủy răng sữa giai đoạn đầu, chưa ảnh hưởng đến tủy ở chóp răng.
- Trẻ hợp tác tốt với bác sĩ trong quá trình điều trị.
Các bước thực hiện:
- Gây tê: Bác sĩ sẽ gây tê cục bộ để đảm bảo trẻ không cảm thấy đau trong suốt quá trình điều trị.
- Loại bỏ tủy viêm: Sử dụng dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ phần tủy bị viêm nhiễm bên trong buồng tủy.
- Làm sạch và khử trùng: Sử dụng dung dịch sát khuẩn chuyên dụng như natri hypoclorit hoặc chlorhexidine để làm sạch và khử trùng buồng tủy, ngăn ngừa nhiễm trùng tái phát.
- Lấp đầy buồng tủy: Sử dụng vật liệu trám bít sinh học tương thích với cơ thể như zinc oxide eugenol, Endoflas, IP+Ca để lấp đầy buồng tủy, bảo vệ tủy răng khỏi vi khuẩn xâm nhập.
- Trám hoặc bọc răng: Bác sĩ có thể trám răng hoặc sử dụng mão răng thép không gỉ (SSC) để bảo vệ răng đã được điều trị và phục hồi chức năng ăn nhai.
Ưu điểm của phương pháp bảo tồn tủy răng sữa:
- Bảo tồn tủy sống: Giúp răng sữa tiếp tục phát triển bình thường.
- Giảm nguy cơ nhiễm trùng: Loại bỏ tủy viêm và khử trùng triệt để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng tái phát.
- Bảo tồn răng sữa: Giúp duy trì khoảng trống cho răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí, tránh các vấn đề về khớp cắn sau này.
III.2.Điều trị tủy răng (RCT)
Điều trị tủy răng (RCT) là phương pháp điều trị nội nha được chỉ định khi viêm tủy đã lan rộng xuống ống tủy, phần tủy bị hoại tử và không thể bảo tồn bằng phương pháp bảo tồn tủy.
Mục tiêu của điều trị tủy răng:
- Loại bỏ hoàn toàn tủy bị viêm nhiễm, ngăn chặn viêm nhiễm lan rộng.
- Bảo tồn răng, tránh phải nhổ bỏ.
- Phục hồi chức năng ăn nhai.
Các bước thực hiện:
- Gây tê: Bác sĩ sẽ gây tê cục bộ để đảm bảo trẻ không cảm thấy đau trong suốt quá trình điều trị.
- Loại bỏ tủy răng: Sử dụng dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ toàn bộ tủy răng, bao gồm cả phần buồng tủy và phần trong ống tủy.
- Làm sạch và tạo hình ống tủy: Sử dụng dung dịch sát khuẩn chuyên dụng như natri hypoclorit hoặc chlorhexidine để làm sạch và tạo hình ống tủy, tạo điều kiện thuận lợi cho việc trám bít.
- Trám bít ống tủy: Sử dụng vật liệu trám bít ống tủy sinh học như zinc oxide eugenol, Endoflas, IP+Ca để lấp đầy ống tủy, ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập.
- Phục hồi thân răng: Tùy thuộc vào mức độ tổn thương, bác sĩ có thể sử dụng vật liệu trám răng như composite,gương kim loại, hoặc mão răng để phục hồi hình dạng và chức năng ăn nhai cho răng.
Ưu điểm của điều trị tủy răng:
- Loại bỏ triệt để viêm nhiễm: Ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm như áp xe răng, viêm mô tế bào, viêm xương,…
- Bảo tồn răng: Giúp giữ gìn răng, tránh phải nhổ bỏ, từ đó duy trì chức năng ăn nhai và thẩm mỹ cho trẻ.
Lưu ý: Trong một số trường hợp, sau khi điều trị tủy, bác sĩ có thể khuyến nghị bọc mão răng thép không gỉ (SSC) để bảo vệ răng đã được điều trị, đặc biệt là khi răng bị vỡ lớn hoặc đã điều trị tủy nhiều lần.
Ở trẻ em thường sử dụng zinc oxide eugenol, Endoflas, IP+Ca thay vì sử dụng gutta-percha kết hợp với xi măng để trám ống tủy. So sánh 3 loại vật liệu trám bít sinh học zinc oxide eugenol, Endoflas, IP+Ca, do viện Y Tế Quốc Gia Hoa Kỳ thực hiện, được công bố trên tạp chí J Indian Soc Pedod Prev Dent, đưa ra kết luận:
- Endoflas cho thấy kết quả tốt hơn ZOE trong trám tủy răng sữa. Endoflas nên được coi là vật liệu được ưu tiên lựa chọn cho điều trị tủy răng sữa.
- Cả ZOE và IP + Ca đều phù hợp để trám tủy cho răng sữa.
Nguồn nghiên cứu:
III.3.Phương pháp đóng chóp răng (Apexification)
Đóng chóp răng (Apexification) là phương pháp điều trị nội nha cho răng vĩnh viễn chưa phát triển hoàn toàn (chưa đóng chóp) và bị viêm tủy. Việc đóng chóp răng là cần thiết vì khi chóp răng còn hở, việc điều trị nội nha truyền thống (trám bít ống tủy) sẽ không thể thực hiện được.
Mục tiêu của phương pháp đóng chóp răng:
- Khôi phục chức năng: Giúp răng tiếp tục phát triển và hoàn thiện chóp răng một cách tự nhiên.
- Bảo tồn răng: Ngăn chặn việc mất răng sớm do viêm nhiễm lan rộng.
Quy trình đóng chóp răng:
- Loại bỏ mô tủy bị viêm: Bác sĩ sẽ làm sạch mô tủy bị viêm nhiễm bên trong ống tủy.
- Khử trùng ống tủy: Sử dụng dung dịch như natri hypoclorit và EDTA để tiêu diệt vi khuẩn và làm sạch ống tủy.
- Kích thích đóng chóp: Đặt vật liệu kích thích tạo mô cứng vào ống tủy, thường là canxi hydroxit (Ca(OH)2).Ca(OH)2 có tác dụng kháng khuẩn, kích thích tạo mô cứng và đóng chóp răng.
- Theo dõi và tái khám: Bác sĩ sẽ theo dõi quá trình đóng chóp bằng phim X-quang định kỳ. Quá trình này có thể mất vài tháng.
- Trám bít ống tủy: Sau khi chóp răng đã đóng kín, bác sĩ sẽ tiến hành trám bít ống tủy để bảo vệ răng vĩnh viễn.
Vật liệu thay thế:
Bên cạnh canxi hydroxit, khoáng chất trioxide tổng hợp (MTA) là vật liệu mới được sử dụng rộng rãi trong đóng chóp răng với hiệu quả cao hơn.
Việc đóng chóp răng cần nhiều thời gian, có thể lên đến 12 tháng mới hoàn tất được. Một số phụ huynh chưa hiểu rõ được vai trò của chóp chân răng nên đã không đủ kiêng nhẫn để đi đến cuối cùng. Tôi rất mong qua bài viết nay, quý phụ huynh có thể hiểu rõ hơn và hợp tác nhiều hơn với Bác sĩ trong điều trị đóng chóp răng cho trẻ. Bác sĩ Sơn chia sẻ
IV. Giải Đáp Thắc Mắc: Cha Mẹ Quan Tâm
1. Điều trị tủy răng trẻ em có đau không?
Với công nghệ nha khoa hiện đại và kỹ thuật gây tê hiệu quả, bé sẽ không cảm thấy đau trong quá trình điều trị. Bác sĩ sẽ sử dụng thuốc tê phù hợp với độ tuổi và tình trạng sức khỏe của bé để đảm bảo bé thoải mái và hợp tác trong suốt quá trình điều trị.
Xem thêm về Lấy tuỷ răng có đau không?
2. Bé sẽ cần bao nhiêu lần đi khám?
Số lần đi khám phụ thuộc vào phương pháp điều trị và tình trạng cụ thể của bé:
- Phương pháp lấy tuỷ buồng : Thường chỉ cần thực hiện 1 lần.
- Phương pháp lấy tuỷ răng toàn bộ: Có thể cần 2-3 lần đi khám để hoàn tất quá trình điều trị.
- Phương pháp đóng chóp răng: Thường cần rất nhiều lần đi lại.
3. Sau khi điều trị, bé cần chăm sóc như thế nào?
Sau khi điều trị, cha mẹ cần lưu ý chăm sóc bé theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo bé hồi phục nhanh chóng và tránh biến chứng:
- Cho bé uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
- Chườm lạnh lên má bé để giảm sưng đau.
- Cho bé ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa.
- Tránh cho bé ăn thức ăn cứng, dai, cay nóng hoặc quá lạnh.
- Khuyến khích bé uống nhiều nước.
- Giữ cho miệng bé luôn sạch sẽ bằng cách vệ sinh răng miệng sau mỗi bữa ăn.
- Đưa bé đi tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ.
4. Điều trị tủy răng có ảnh hưởng đến răng vĩnh viễn của bé không?
Điều trị tủy răng sữa đúng cách sẽ không ảnh hưởng đến răng vĩnh viễn của bé. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời hoặc điều trị không đúng cách, nhiễm trùng có thể lan xuống răng vĩnh viễn, gây ra những biến chứng nguy hiểm như:
- Răng vĩnh viễn mọc lệch lạc.
- Răng vĩnh viễn bị yếu, dễ sâu.
- Răng vĩnh viễn bị chết tủy.
5. Chi phí điều trị tủy răng cho trẻ em như thế nào?
Chi phí điều trị tủy răng cho trẻ em phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Phương pháp điều trị: Lấy tủy răng sữa thường có chi phí thấp hơn lấy tủy và trám ống tủy.
- Mức độ tổn thương: Răng bị tổn thương nặng thường có chi phí điều trị cao hơn.
- Cơ sở nha khoa: Mỗi cơ sở nha khoa có thể có bảng giá dịch vụ khác nhau.
Cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể về chi phí điều trị cho bé.
“Trẻ em không phải người lớn thu nhỏ. Hãy giao tiếp nhẹ nhàng, sử dụng ngôn ngữ đơn giản, khen ngợi động viên trẻ. Chọn phương pháp điều trị bảo tồn tủy tối đa, kỹ thuật gây tê phù hợp, theo dõi sát sao sau điều trị. Quan trọng nhất là chọn cơ sở nha khoa uy tín, có bác sĩ chuyên khoa nhi giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại và môi trường thân thiện với trẻ.” Bác sĩ Sơn chia sẻ
V. Lời Khuyên Cho Cha Mẹ:
- Đưa bé đi khám nha khoa định kỳ 6 tháng một lần để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề về răng miệng.
- Dạy bé cách vệ sinh răng miệng đúng cách, bao gồm đánh răng hai lần mỗi ngày và sử dụng chỉ nha khoa.
- Hạn chế cho bé ăn thức ăn ngọt, bánh kẹo và nước ngọt có ga.
- Cho bé uống đủ nước.
- Nếu bé có bất kỳ dấu hiệu nào bất thường về răng miệng, hãy đưa bé đi khám bác sĩ ngay lập tức.
Tác giả bài viết
Bác sĩ Phan Xuân Sơn
– Chuyên khoa Răng Hàm Mặt, tốt nghiệp ĐH Y Dược TP.HCM
– 10 năm kinh nghiệm.
– Hoàn tất chứng chỉ chỉnh nha niềng răng nâng cạo ĐH Y Dược Huế.
– Hoàn tất chứng chỉ cấy cấp Implant nâng cao Bv. Răng Hàm Mặt Trung Ương TP.HCM.
– Hoàn tất chứng chỉ cấp cứu trong Răng Hàm Mặt do Viện 115 cấp.
Đã giúp cho hơn 7000 bệnh nhân có được hàm răng và nụ cười khoẻ mạnh
VI. Kết Luận:
Điều trị tủy răng cho trẻ em là một phương pháp an toàn và hiệu quả để bảo vệ sức khỏe răng miệng của bé. Cha mẹ nên lựa chọn cơ sở nha khoa uy tín và bác sĩ có chuyên môn cao để điều trị cho bé.
Chúc bé luôn có một hàm răng khỏe mạnh!
Bác sĩ Phan Xuân Sơn là nha sĩ chuyên môn sâu về phục hình răng sứ thẩm mỹ, cấy ghép Implant và niềng răng-chỉnh nha. Với hơn 10 năm kinh nghiệm giúp mọi người có nụ cười đẹp và khỏe mạnh, Bác sĩ Sơn đã được đông đảo bệnh nhân tin tưởng và đánh giá cao.
Bác sĩ Sơn tốt nghiệp Đại học Y Dược TP.HCM với bằng cấp Bác sĩ Răng Hàm Mặt. Sau đó, Bác sĩ tiếp tục hoàn thành chương trình đào tạo chuyên sâu về chỉnh nha và cấy ghép Implant tại Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung Ương và Bệnh viện Trung ương Huế. Nhờ chuyên môn và kinh nghiệm dày dặn, Bác sĩ Sơn có thể điều trị nhiều vấn đề nha khoa khác nhau, bao gồm:
Mất răng:
– Mất răng đơn lẻ
– Mất răng toàn hàm
Răng lệch lạc:
– Răng hô
– Răng móm
– Răng khấp khểnh
Sai lệch khớp cắn
Ngoài ra, Bác sĩ Sơn còn có kiến thức sâu rộng về nha khoa tổng quát và có thể cung cấp cho bệnh nhân các dịch vụ nha khoa khác như:
– Khám răng định kỳ và vệ sinh răng miệng
– Tẩy trắng răng
– Trám răng và lấy tuỷ răng
– Nhổ răng thông thường và tiểu phẫu răng khôn
