MỤC LỤC
Tác giả bài viết
Được viết và kiểm duyệt bởi Bác sĩ Phan Xuân Sơn, tốt nghiệp ĐH Y Dược Tp.HCM, có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực trám răng thẩm mỹ. Thành viên Hội Răng-Hàm-Mặt Việt Nam (VOSA), đảm bảo rằng thông tin được cung cấp là chính xác, đáng tin cậy và luôn được cập nhật.
Trong nha khoa phục hồi, việc lựa chọn vật liệu trám răng phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe răng miệng và tính thẩm mỹ cho nụ cười của bạn. Hai loại vật liệu trám răng phổ biến nhất hiện nay là Amalgam và Nhựa Resin Composite. Vậy đâu là sự lựa chọn tối ưu cho bạn? Hãy cùng Nha khoa 3T phân tích ưu nhược điểm của từng loại vật liệu này để có cái nhìn rõ nét hơn.
1. Lịch Sử Và Xu Hướng Sử Dụng
Amalgam:
- Xuất hiện từ thế kỷ 19, Amalgam đã trải qua hơn 150 năm ứng dụng trong nha khoa và từng là “vua” trong lĩnh vực trám răng, đặc biệt là trong các trường hợp không yêu cầu thẩm mỹ cao. [1],[2]
Nhựa Resin Composite:
- Ra đời sau, vào khoảng những năm 1950 – 1960, Nhựa Resin Composite đã nhanh chóng khẳng định vị thế của mình và dần thay thế Amalgam, trở thành lựa chọn hàng đầu cho phục hình răng hiện nay. [3],[4]
Xu hướng hiện nay:
- Với sự phát triển của công nghệ, Nhựa Resin Composite ngày càng được ưa chuộng bởi tính thẩm mỹ vượt trội, khả năng bảo tồn mô răng tốt hơn và độ bền ngày càng được cải thiện.
- Composite được sử dụng rộng rãi cho cả phục hình răng trước và răng sau, đặc biệt là các trường hợp Hạng I và Hạng II [5].
2. Tính Thẩm Mỹ
Amalgam:
- Điểm yếu lớn nhất của Amalgam chính là màu sắc kim loại xám xỉn, không tự nhiên, khiến cho việc phục hình răng dễ bị lộ, đặc biệt là ở những vị trí dễ nhìn thấy khi giao tiếp.
Nhựa Resin Composite:
- Ngược lại, Nhựa Resin Composite có thể được điều chỉnh màu sắc linh hoạt cho phù hợp với màu răng thật, mang lại vẻ đẹp tự nhiên và hài hòa cho nụ cười.
Xu hướng hiện nay:
- Nhu cầu thẩm mỹ ngày càng cao, khách hàng ngày càng quan tâm đến vẻ đẹp tự nhiên của nụ cười, chính vì vậy, Nhựa Resin Composite đang dần chiếm ưu thế.
3. Ưu Điểm Lâm Sàng
Liên kết với men răng:
-
- Nhựa Resin Composite có khả năng liên kết trực tiếp với men răng, tạo nên một khối thống nhất, giúp bảo vệ răng thật tốt hơn, hạn chế vi khuẩn xâm nhập. [6]
Tăng cường sức mạnh cho răng:
-
- Nghiên cứu cho thấy răng được trám bằng Nhựa Resin Composite có khả năng chịu lực tốt hơn so với Amalgam, giảm thiểu nguy cơ gãy, vỡ răng. [7]
Tỷ lệ gãy múi răng thấp:
-
- So với Amalgam, Nhựa Resin Composite cho thấy tỷ lệ gãy múi răng thấp hơn, đảm bảo hiệu quả phục hình lâu dài. [8]
Độ bền mài mòn được cải thiện:
-
- Công nghệ ngày càng hiện đại, độ bền mài mòn của Nhựa Resin Composite đã được cải thiện đáng kể, gần tương đương với men răng tự nhiên, giúp kéo dài tuổi thọ của miếng trám. [9]
4. Tuổi Thọ
Amalgam:
- Amalgam nổi tiếng với tuổi thọ “khủng”, trung bình từ 10-70 năm, tùy thuộc vào kỹ thuật của nha sĩ và điều kiện chăm sóc [10].
Nhựa Resin Composite:
-
- Trước đây, tuổi thọ của Nhựa Resin Composite không được đánh giá cao. Tuy nhiên, với những cải tiến vượt bậc, vật liệu này đã có độ bền tương đương với Amalgam, khoảng 10 năm hoặc hơn. [10]
5. So Sánh Kỹ Thuật Thực Hiện Hàn Trám Răng Bằng Amalgam Và Composite
Mặc dù có những ưu nhược điểm riêng, nhưng về cơ bản kỹ thuật hàn trám của hai loại vật liệu này khá tương đồng.
a.Kỹ Thuật Hàn Trám Răng Bằng Amalgam
Bước 1: Chuẩn bị xoang trám:
– Nha sĩ sẽ sử dụng mũi khoan lấy sạch phần mô răng bị sâu, tạo xoang trám sạch sẽ và khô ráo.
– Trong một số trường hợp, để bảo vệ tủy và tạo hình xoang trám, nha sĩ có thể sử dụng thêm lớp lót hoặc nền trước khi trám.
Bước 2: Trộn Amalgam:
Amalgam được cung cấp dưới dạng bột, nha sĩ sẽ trộn đều với thủy ngân theo tỷ lệ nhất định cho đến khi đạt được hỗn hợp dẻo, dễ thao tác.
Bước 3: Đưa Amalgam vào xoang trám:
Nha sĩ sẽ cẩn thận đưa Amalgam vào xoang trám đã chuẩn bị sẵn, đảm bảo lấp đầy và nén chặt để tạo độ bám dính tốt.
Bước 4: Chờ Amalgam đông cứng:
Sau khi trám, bệnh nhân cần chờ khoảng 24 giờ để Amalgam đông cứng hoàn toàn. Trong thời gian này, nên hạn chế ăn nhai để tránh làm bong, vỡ miếng trám.
Bước 5: Hoàn thiện và đánh bóng:
Khi Amalgam đã đông cứng, nha sĩ sẽ tiến hành mài, chỉnh sửa hình dạng miếng trám cho phù hợp với khớp cắn và đánh bóng để tạo bề mặt nhẵn, bóng, tăng tính thẩm mỹ và dễ vệ sinh.
b. Kỹ Thuật Hàn Trám Răng Bằng Composite
Bước 1: Chuẩn bị xoang trám:
Tương tự như trám Amalgam, nha sĩ cũng sẽ tiến hành làm sạch xoang trám, loại bỏ mô răng sâu và tạo bề mặt bám dính tốt.
Bước 2: Đưa Composite vào xoang trám:
Composite thường được cung cấp dưới dạng paste, nha sĩ sẽ sử dụng dụng cụ chuyên dụng đưa từng lớp Composite mỏng vào xoang trám.
Bước 3: Chiếu đèn Halogen:
Sau khi đưa mỗi lớp Composite, nha sĩ sẽ chiếu đèn Halogen đặc biệt để làm đông cứng vật liệu. Quá trình này được lặp lại cho đến khi lấp đầy xoang trám.
Bước 4: Tạo hình và đánh bóng:
Sau khi Composite đông cứng, nha sĩ sẽ tiến hành mài, chỉnh sửa hình dạng và đánh bóng miếng trám cho đến khi đạt được hình dáng, màu sắc và độ bóng tự nhiên như răng thật.
6. Ảnh Hưởng Đến Sức Khỏe Và Môi Trường
Amalgam:
-
- Thành phần của Amalgam có chứa thủy ngân – một kim loại nặng có thể gây hại cho sức khỏe con người và môi trường. Mặc dù hàm lượng thủy ngân trong Amalgam rất nhỏ và được cho là an toàn, nhưng một số quốc gia đã có những hạn chế trong việc sử dụng vật liệu này, đặc biệt là cho phụ nữ mang thai và trẻ em. [1]
Nhựa Resin Composite:
-
- Nhựa Resin Composite được đánh giá là an toàn hơn cho sức khỏe con người và thân thiện với môi trường. [1]
7. Kết Luận
Lựa chọn vật liệu trám răng nào còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí, kích thước lỗ sâu, nhu cầu thẩm mỹ, điều kiện kinh tế và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Bảng so sánh dưới đây sẽ giúp người đọc dễ dàng hình dung và so sánh ưu nhược điểm của từng loại vật liệu.
| Đặc điểm | Amalgam | Composite |
|---|---|---|
| Độ bền | Rất cao, chịu lực nhai tốt | Khá tốt, chịu lực nhai ở mức trung bình |
| Tuổi thọ | 10-70 năm (tùy thuộc vào vị trí trám và lực nhai) | 10 năm hoặc hơn (có thể thay đổi tùy thuộc vào kỹ thuật trám và thói quen chăm sóc răng miệng) |
| Tính thẩm mỹ | Kém, màu sắc kim loại, dễ nhận thấy khi trám ở vùng răng cửa | Tốt, màu sắc có thể tùy chỉnh gần giống với màu răng thật, đặc biệt thích hợp cho vùng răng cửa |
| Chi phí | Thấp nhất trong các loại vật liệu trám răng | Cao hơn Amalgam, nhưng vẫn thấp hơn so với các phương pháp phục hình khác như răng sứ |
| Thời gian | Thực hiện nhanh, cần chờ đông cứng 24h (trong thời gian này cần tránh nhai cứng) | Thực hiện nhanh, đông cứng ngay lập tức, có thể ăn uống ngay sau khi trám |
| Ảnh hưởng đến răng | Khả năng gây kích ứng tủy thấp hơn Composite | Có thể gây kích ứng tủy nếu kỹ thuật trám không tốt hoặc nếu tủy răng bị viêm |
| Ứng dụng | Thường dùng để trám răng hàm, nơi chịu lực nhai lớn | Thường dùng để trám răng cửa, răng hàm có yêu cầu thẩm mỹ cao |
| Ưu điểm khác | Chịu được sự mài mòn cao, ít bị mẻ vỡ | Màu sắc tự nhiên, không gây dị ứng, dễ dàng sửa chữa |
| Nhược điểm khác | Màu sắc không thẩm mỹ, có thể gây đen viền răng, khó đánh bóng | Độ bền kém hơn Amalgam, dễ bị mài mòn, ố vàng theo thời gian |
Hãy đến Nha khoa 3T để được bác sĩ thăm khám và tư vấn chi tiết, từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp nhất cho bạn!
NHA KHOA 3T – phòng khám nha khoa uy tín tại TPHCM
(Tận Tâm-Tiên Tiến-Tin Tưởng)
Hotline tư vấn và đặt lịch: 0913121713
Địa chỉ: Số 6 Nguyễn Cửu Đàm P.Tân Sơn Nhì Q.Tân Phú
Thời gian làm việc : thứ 2- thứ 7 , 8-20h, CN nghỉ
Tài liệu tham khảo:
-
ADA Counil on Scientific Affairs Direct and indirect restorative materials. J. Am. Dent. Assoc. 2003;134:463–472.[PubMed] [Google Scholar]
-
Brownawell A.M., Berent S., Brent R.L., Bruckner J.V., Doull J., Gerschwin E.M., Hood R.D., Matanoski G.M., Rubin R., Weiss B., Karol M.H. The potential adverse health effects of dental amalgam. Toxicol. Rev. 2005;24:1–10. doi: 10.2165/00139709-200524010-00001. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]
-
Drummond J.L. Degradation, fatigue and failure of resin dental composite materials. J. Dent. Res. 2008;87:710–719. doi: 10.1177/154405910808700802. [PMC free article] [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]
-
Christensen G.J. Longevity of posterior tooth dental restorations. J. Am. Dent. Assoc. 2005;136:201–203. doi: 10.14219/jada.archive.2005.0142. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]
-
Roulet J.F. Benefits and disadvantages of tooth-coloured alternatives to amalgam. J. Dent. 1997;25:459–473. doi: 10.1016/S0300-5712(96)00066-8. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]
- Mount G.J., Hume W.R. Knowledge Books and Software. Dentil; Varsity Lakes, Queensland, Australia: 2005. [Google Scholar]
- Arola D., Galles L.A., Sarubin M.F. A comparison of the mechanical behaviour of posterior teeth with amalgam and composite MOD restorations. J. Dent. 2001;29:63–73. doi: 10.1016/S0300-5712(00)00036-1. [PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]
-
Wahl M.J., Schmitt M.M., Overton D.A., Gordon K.M. Prevalence of cusp fractures in teeth restored with amalgam and with resin-based composite. J. Am. Dent. Assoc. 2004;135:1127–1132. doi: 10.14219/jada.archive.2004.0371.[PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]
-
Lambrechts P., Goovaerts P., Bharadwaj D., DeMunck J., Bergmans L., Peumans M., Van Meerbeek B. Degradation of tooth structure and restorative materials: a review. Wear. 2006;261:980–986. doi: 10.1016/j.wear.2006.03.030. [CrossRef] [Google Scholar]
- Opdam N.J.M., Bronkhorst E.M., Roeters J.M., Loomans B.A.C. A retrospective clinical study on longevity of posterior composite and amalgam restorations. Dent. Mater. 2007;23:2–8. doi: 10.1016/j.dental.2005.11.036.[PubMed] [CrossRef] [Google Scholar]
