MỤC LỤC
1. Tại sao răng bị ố vàng?
Răng bị ố vàng xuất phát từ hai nguyên nhân chính:
1.1 Mòn men răng
Men răng là lớp bảo vệ ngoài cùng của răng, có màu trắng hoặc gần trắng, giúp che phủ lớp ngà răng bên trong (có màu vàng nâu). Khi men răng trở nên mỏng đi hoặc bị mất, lớp ngà răng lộ ra nhiều hơn, khiến răng trông tối màu.
Các yếu tố sau có thể gây mòn men răng:
- Thực phẩm có tính axit cao: Chẳng hạn như trái cây họ cam quýt, soda, và giấm.
- Bệnh nướu: Gây viêm và làm hỏng các mô răng.
- Lão hóa tự nhiên: Khi tuổi tác tăng, men răng dần mòn đi.
- Yếu tố di truyền: Một số người có men răng mỏng bẩm sinh.
1.2 Vết ố trên bề mặt răng
Một số thực phẩm và đồ uống có thể gây vết ố cứng đầu trên răng, chẳng hạn như:
- Cà phê và trà: Chứa tannin làm đổi màu răng.
- Rượu vang đỏ: Có sắc tố mạnh gây ố răng.
- Thuốc lá và các sản phẩm nicotine: Gây ra vết ố vàng nâu đặc trưng.
Ngoài ra, một số loại thuốc (ví dụ: kháng sinh tetracycline, thuốc kháng histamin) và phương pháp điều trị ung thư cũng có thể làm răng trở nên tối màu theo thời gian.
Các phương pháp tự nhiên làm trắng răng Tại Nhà
Dưới đây là các phương pháp tự nhiên đã được nghiên cứu, cùng với những trích dẫn cụ thể:
1. Thay đổi chế độ ăn uống
Loại bỏ hoặc giảm tiêu thụ các thực phẩm và đồ uống gây ố răng có thể ngăn ngừa tình trạng ố màu.
- Tránh thực phẩm và đồ uống chứa tannin: Như rượu vang, trà và cà phê.
- Hạn chế thực phẩm có tính axit cao: Các loại trái cây họ cam quýt và soda có thể làm mòn men răng, khiến răng dễ bị ố màu hơn.
- Ngừng hút thuốc: Giảm nguy cơ vết ố do nicotine và ngăn ngừa bệnh nướu.
Lưu ý: Sau khi tiêu thụ thực phẩm có tính axit, nha sĩ khuyến nghị chờ 30 phút trước khi đánh răng để tránh làm tổn thương men răng (Nguồn: Trusted Source).
2. Sử dụng phương pháp súc dầu (oil pulling)
Súc dầu là kỹ thuật truyền thống nhằm làm sạch khoang miệng bằng các loại dầu tự nhiên như dầu dừa, dầu hướng dương hoặc dầu mè.
- Cách thực hiện: Giữ cho răng tiếp xúc với dầu trong 15–20 phút sau khi đánh răng, sau đó nhổ ra.
- Nghiên cứu: Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA) cho rằng chưa có đủ bằng chứng khoa học đáng tin để chứng minh hiệu quả của phương pháp này trong việc làm trắng răng hay giảm sâu răng (Trusted Source).
3. Đánh răng bằng baking soda
Baking soda (natri bicarbonate) là chất mài mòn nhẹ, có thể làm sạch vết ố bám trên bề mặt răng mà không làm hỏng men.
- Cách sử dụng: Rắc một lượng nhỏ baking soda lên bàn chải và đánh răng trong 1–2 phút.
- Nghiên cứu: Một nghiên cứu năm 2017 kết luận rằng baking soda là phương pháp an toàn và hiệu quả để loại bỏ vết bẩn trên răng. Ngoài ra, nó cũng có khả năng kháng khuẩn, giúp giảm mảng bám và ngăn ngừa sâu răng.
4. Sử dụng hydrogen peroxide
Hydrogen peroxide là chất tẩy nhẹ, thường được sử dụng trong các sản phẩm làm trắng răng thương mại. (nguồn tham khảo)
- Cách sử dụng: Kết hợp hydrogen peroxide với baking soda để tạo thành hỗn hợp, sau đó đánh răng trong 1–2 phút. Chỉ nên áp dụng phương pháp này 1–2 lần mỗi tuần.
- Lưu ý: Sử dụng quá mức có thể gây tăng độ nhạy cảm của răng hoặc kích ứng nướu.
5. Sử dụng enzyme từ trái cây
Enzyme bromelain (trong dứa) và papain (trong đu đủ) được cho là có khả năng loại bỏ vết ố trên răng.
- Nghiên cứu: Một nghiên cứu năm 2020 cho thấy gel làm trắng chứa bromelain và papain có tiềm năng lâm sàng đáng kể trong việc làm trắng răng (Trusted Source).
- Khuyến nghị từ ADA: Tránh chà xát trực tiếp răng bằng trái cây, vì axit tự nhiên trong trái cây có thể làm mòn men răng.
6. Nhai thực phẩm giàu chất xơ
Những thực phẩm như rau xanh và đậu có thể giúp làm sạch tự nhiên khoang miệng bằng cách kích thích sản xuất nước bọt – cơ chế tự nhiên làm sạch và trung hòa axit trong miệng. (nguồn tham khảo)
Các phương pháp không hiệu quả hoặc gây hại
Một số phương pháp tự nhiên được cho là làm trắng răng nhưng thực tế có thể gây hại cho răng, chẳng hạn như:
- Sử dụng chanh hoặc cam: Axit citric có thể làm mòn men răng, khiến răng dễ bị ố màu hơn.
- Giấm táo: Mặc dù có tính kháng khuẩn, nhưng axit acetic trong giấm táo có thể làm suy yếu men răng.
- Than hoạt tính: Hiện tại chưa có bằng chứng khoa học rõ ràng về hiệu quả của nó trong việc làm trắng răng, và tính mài mòn của than có thể gây tổn thương men răng.
Cách phòng ngừa răng ố vàng
Duy trì vệ sinh răng miệng tốt là phương pháp quan trọng nhất để ngăn ngừa răng bị ố vàng:
- Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày: Sử dụng kem đánh răng có chứa fluoride để bảo vệ và phục hồi men răng.
- Dùng chỉ nha khoa: Loại bỏ mảng bám ở các kẽ răng mà bàn chải không thể tiếp cận.
- Khám răng định kỳ: Nha sĩ có thể phát hiện sớm các vấn đề về răng miệng và đưa ra các biện pháp làm trắng chuyên nghiệp nếu cần.
5. Câu hỏi thường gặp (FAQs)
Làm trắng răng qua đêm có hiệu quả tức thì không?
Không có phương pháp nào có thể làm trắng răng hoàn toàn chỉ sau một đêm. Các phương pháp tự nhiên hoặc không kê đơn thường mất nhiều thời gian hơn so với các phương pháp làm trắng tại phòng nha.
Nha sĩ sử dụng gì để làm trắng răng?
Nha sĩ thường sử dụng hydrogen peroxide hoặc carbamide peroxide với nồng độ cao để làm trắng răng một cách an toàn và hiệu quả.
Các yếu tố khác gây đổi màu răng là gì?
Một số loại thuốc (ví dụ: thuốc kháng histamin hoặc thuốc điều trị huyết áp cao) và phương pháp điều trị ung thư có thể khiến răng đổi màu.
6. Triển vọng của các phương pháp tẩy trắng răng tự nhiên tại nhà
Răng tự nhiên không hoàn toàn trắng, và màu sắc của chúng thay đổi theo thời gian. Tuy nhiên, việc duy trì vệ sinh răng miệng, hạn chế thực phẩm gây ố, và khám nha sĩ định kỳ có thể giúp duy trì hàm răng khỏe mạnh và sáng màu.
Nếu các phương pháp tự nhiên không mang lại kết quả mong muốn, điều trị chuyên nghiệp tại nha sĩ là lựa chọn tối ưu.
Nguồn tham khảo:
- Cruickshank, D. (n.d.). Are electric toothbrushes better than manual brushes?
https://www.mouthpower.org/toothbrushes/are-electric-toothbrushes-better-than-manual-brushes/ - Fluoride in water. (n.d.).
https://www.ada.org/resources/community-initiatives/fluoride-in-water - Forbes-Haley C, et al. (2016). Establishing the Effect of Brushing and a Day’s Diet on Tooth Tissue Loss in Vitro.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5806935/ - Kalliath, C., et al. (2018). Comparison between the effect of commercially available chemical teeth whitening paste and teeth whitening paste containing ingredients of herbal origin on human enamel.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6369603/ - Kumar, A., et al. (2014). Which groups of drugs cause tooth discoloration? An updated review.
http://oasisdiscussions.ca/2014/05/28/td-2/ - Li, Y. (2017). Stain removal and whitening by baking soda dentifrice: A review of literature.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0002817717308115 - Natural teeth whitening: Fact vs. fiction. (n.d.).
https://www.mouthhealthy.org/en/az-topics/w/natural-teeth-whitening - Oil pulling. (n.d.).
https://www.mouthhealthy.org/en/az-topics/o/oil-pulling - Perry, R. (2016). What causes discolored teeth and is there any way to cure or prevent staining?
https://now.tufts.edu/2016/03/18/what-causes-discolored-teeth-and-there-any-way-cure-or-prevent-staining - Ribeiro, J.S., et al. (2020). Novel in-office peroxide-free tooth-whitening gels: bleaching effectiveness, enamel surface alterations, and cell viability.
https://doi.org/10.1038/s41598-020-66733-z - Ripari, F., et al. (2020). The role of coconut oil in treating patients affected by plaque-induced gingivitis: a pilot study.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7535963/ - Vano, M., et al. (2015). Tooth bleaching with hydrogen peroxide and nano-hydroxyapatite: A 9-month follow-up randomized clinical trial.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/idh.12123 - Whitening. (2016).
https://www.ada.org/resources/research/science-and-research-institute/oral-health-topics/whitening - Whitening: 5 things to know about getting a brighter smile. (n.d.).
https://www.mouthhealthy.org/en/az-topics/w/whitening