MỤC LỤC
Tổng quan về răng khôn
Răng khôn, hay còn gọi là răng hàm thứ ba, là bốn chiếc răng cuối cùng mọc ở phần phía sau của hàm trên và hàm dưới. Thông thường, răng khôn bắt đầu mọc trong độ tuổi từ 17 đến 21. Tuy nhiên, không phải ai cũng có đủ không gian trong hàm để răng khôn mọc đúng cách, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe răng miệng, bao gồm đau hàm, sưng và nhiễm trùng.
Theo một nghiên cứu của American Dental Association, răng khôn cuối cùng phải được nhổ bỏ vì chúng gây ra các vấn đề như mọc lệch, mọc ngầm, hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe các răng xung quanh (nguồn).
Nguyên nhân gây đau hàm do răng khôn
1. Đau sau khi nhổ răng khôn
Nhiều người phải nhổ răng khôn vì các lý do như:
- Răng khôn gây sưng và đau.
- Không đủ không gian để răng mọc mà không gây chen lấn.
- Răng khôn làm tổn thương các răng lân cận.
- Răng khôn chỉ mọc một phần và có dấu hiệu sâu răng.
- Răng khôn gây viêm nướu hoặc nhiễm trùng.
Triệu chứng sau nhổ răng khôn:
- Sưng vùng nhổ răng: Đây là phản ứng tự nhiên khi cơ thể chữa lành vết thương.
- Sưng hàm: Có thể khiến việc há miệng và ăn uống trở nên khó khăn.
- Đau ổ răng khô: Xảy ra khi cục máu đông tại vị trí nhổ răng bị mất, gây lộ xương và dây thần kinh bên dưới.
- Nhiễm trùng ổ răng: Do thức ăn hoặc vi khuẩn mắc kẹt tại vị trí nhổ răng.
- Tổn thương mô lân cận: Bao gồm xương hàm, xoang, dây thần kinh hoặc các răng kế cận.
Hướng dẫn chăm sóc sau khi nhổ răng khôn:
Nha sĩ sẽ cung cấp hướng dẫn cụ thể để giúp kiểm soát đau và sưng sau phẫu thuật. Các phương pháp phổ biến bao gồm:
- Uống thuốc giảm đau (theo chỉ định).
- Súc miệng bằng nước muối ấm để giảm viêm.
- Chườm lạnh lên má để giảm sưng.
- Ăn thức ăn mềm như cháo, sữa chua và tránh thức ăn cứng, dai.
- Tránh hút thuốc hoặc uống rượu vì có thể làm chậm quá trình lành thương.
Nếu cơn đau không giảm hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng (sốt, mủ), cần liên hệ ngay với nha sĩ để được xử lý kịp thời.
2. Đau hàm khi răng khôn mọc
Nếu răng khôn mọc đúng vị trí và không bị chen lấn, chúng thường không gây đau. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, các vấn đề sau có thể xảy ra:
2.1. Mọc một phần (Partial Eruption)
- Khi không đủ chỗ để răng khôn mọc hoàn toàn, một phần răng có thể bị che bởi nướu.
- Tình trạng này tạo ra một “nắp nướu” dễ tích tụ thức ăn và vi khuẩn, gây viêm và đau.
Triệu chứng:
- Sưng đỏ vùng nướu.
- Đau khi nhai hoặc chạm vào.
- Có thể có mùi hôi miệng do nhiễm trùng.
2.2. Răng mọc ngầm (Impaction)
- Khi hàm không đủ không gian, răng khôn có thể bị kẹt trong xương hàm hoặc nướu, gây áp lực lên các răng lân cận.
- Theo National Institute of Dental and Craniofacial Research, răng mọc ngầm là nguyên nhân phổ biến gây đau hàm và viêm nướu.
Triệu chứng:
- Đau nhức ở vùng răng khôn.
- Cứng hàm, khó há miệng.
- Sưng xung quanh vùng răng mọc ngầm.
2.3. Răng mọc lệch (Misalignment)
- Răng khôn có thể mọc lệch hướng, chẳng hạn như nghiêng vào răng bên cạnh hoặc hướng ra phía ngoài má. Điều này gây chen chúc và áp lực lên các răng khác.
Triệu chứng:
- Đau khi nhai.
- Áp lực trong miệng, cảm giác chật chội.
Phương pháp giảm đau tại nhà cho đau hàm do răng khôn
1. Chườm đá (Ice Pack)
- Đặt túi chườm đá lên má tại khu vực đau trong 15–20 phút mỗi lần, vài lần mỗi ngày. Phương pháp này giúp giảm sưng và tê vùng đau.
2. Thuốc giảm đau không kê đơn (OTC Pain Relievers)
- Các loại thuốc như acetaminophen (Tylenol), ibuprofen (Advil), hoặc naproxen (Aleve) có thể giúp giảm đau và viêm.
3. Dầu đinh hương (Clove Oil)
- Dầu đinh hương có tính kháng khuẩn và giảm đau. Cách sử dụng: Nhúng bông tăm vào dầu đinh hương và thoa nhẹ lên vùng đau.
4. Súc miệng bằng nước muối ấm
- Hòa tan 1/2 muỗng cà phê muối vào 1 ly nước ấm và súc miệng trong 30 giây. Điều này giúp làm sạch vùng bị viêm và giảm sưng.
5. Ăn thức ăn mềm
- Tránh thức ăn cứng hoặc dai trong thời gian đau. Các món như cháo, súp, hoặc sữa chua là lựa chọn tốt.
Kết luận và khuyến nghị
Răng khôn là một phần tự nhiên trong quá trình phát triển của cơ thể, nhưng chúng có thể gây ra nhiều vấn đề nếu không được chăm sóc đúng cách.
Hành động đề xuất:
- Thăm nha sĩ định kỳ (mỗi 6 tháng) để theo dõi sự phát triển của răng khôn.
- Nếu có triệu chứng như đau, sưng, hoặc nhiễm trùng, hãy liên hệ ngay với nha sĩ để được tư vấn và điều trị.
- Duy trì vệ sinh răng miệng bằng cách đánh răng, dùng chỉ nha khoa và súc miệng mỗi ngày.
Việc xử lý sớm các vấn đề liên quan đến răng khôn không chỉ giúp giảm đau mà còn ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng hơn.
Tài liệu tham khảo:
- Clove oil. (n.d.).
https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/clove_oil - Mayo Clinic Staff. (2018). Wisdom tooth extraction.
https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/wisdom-tooth-extraction/about/pac-20395268 - Should wisdom teeth be removed? (2017).
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279590/ - Wisdom teeth. (2018).
https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/wisdom-teeth - Wisdom teeth surgery and management. (n.d.).
https://myoms.org/procedures/wisdom-teeth-management