MỤC LỤC
Cạo vôi răng: Quy trình, lợi ích và tác động trong điều trị bệnh nướu răng
Giới thiệu
Cạo vôi răng và đánh bóng răng là hai phương pháp điều trị nha khoa quan trọng, thường được áp dụng trong việc điều trị bệnh viêm nướu và viêm nha chu. Theo nghiên cứu của Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA), khoảng 42% người trưởng thành tại Mỹ từ 30 tuổi trở lên mắc bệnh nha chu. Quy trình này giúp loại bỏ mảng bám và vi khuẩn khỏi bề mặt răng và gốc răng, hỗ trợ tái tạo nướu và ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh.
Dưới đây, bài viết cung cấp cái nhìn toàn diện về quy trình, các tình trạng cần điều trị, lợi ích, và hướng dẫn sau điều trị, đảm bảo tính khoa học và phù hợp với mục đích của người dùng.
1. Cạo vôi răng là gì?
Cạo vôi răng (Dental scaling) là quá trình loại bỏ mảng bám, cao răng và vi khuẩn tích tụ dưới đường viền nướu. Đây là một bước quan trọng trong điều trị bệnh nướu răng, đặc biệt khi mảng bám không thể được làm sạch chỉ bằng cách đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa thông thường.
1.1. Phân loại cạo vôi răng
- Cạo vôi răng bề mặt: Loại bỏ mảng bám và cao răng trên bề mặt răng ở phía trên đường viền nướu.
- Cạo vôi răng sâu: Xử lý vôi răng dưới đường viền nướu, nơi vi khuẩn và mảng bám có nguy cơ cao gây tổn thương nướu.
1.2. Làm láng mặt gốc răng
Làm láng mặt gốc răng (Root planing) là bước tiếp theo trong quy trình điều trị. Phương pháp này làm nhẵn bề mặt gốc răng, giúp nướu bám chặt trở lại và giảm nguy cơ vi khuẩn tái phát.
2. Khi nào cần thực hiện cạo vôi răng?
2.1. Mảng bám và cao răng
Mảng bám (plaque) là lớp màng vi khuẩn phủ lên bề mặt răng. Nếu không được làm sạch kịp thời, mảng bám sẽ cứng lại thành cao răng (tartar), gây viêm và nhiễm trùng nướu.
2.2. Túi nha chu
Ở người có nướu khỏe mạnh, nướu bám sát vào răng với độ sâu túi nha chu từ 1-3 mm. Tuy nhiên, khi mắc bệnh viêm nha chu, túi nha chu sẽ sâu hơn (≥ 4 mm), tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ. Nếu không điều trị, túi nha chu có thể dẫn đến mất răng.
2.3. Triệu chứng cần cạo vôi răng
- Nướu sưng đỏ, dễ chảy máu.
- Hơi thở có mùi hôi.
- Cảm giác lỏng răng hoặc tụt nướu.
- Độ sâu túi nha chu > 4 mm (được đo bằng đầu dò nha khoa).
3. Quy trình cạo vôi răng và làm láng gốc răng
3.1. Phương pháp cạo vôi răng
Cạo vôi răng được thực hiện qua hai phương pháp chính:
Dụng cụ cầm tay:
- Nha sĩ sử dụng cây cạo vôi răng hoặc cây nạo (scaler và curette) để loại bỏ mảng bám thủ công.
- Phương pháp này đặc biệt hiệu quả với các vị trí khó tiếp cận.
Dụng cụ siêu âm:
- Sử dụng đầu kim loại rung kết hợp với tia nước mát.
- Đầu kim loại rung phá vỡ cao răng, trong khi tia nước rửa sạch vi khuẩn ra khỏi túi nha chu.
3.2. Làm láng gốc răng
Sau khi cạo vôi răng, nha sĩ sẽ dùng dụng cụ để làm nhẵn bề mặt gốc răng. Việc này giúp nướu dễ dàng bám lại vào răng, giảm nguy cơ tái phát mảng bám.
3.3. Thời gian thực hiện
- Với trường hợp nhẹ, quy trình có thể hoàn tất trong 1 buổi.
- Với bệnh nha chu nặng, nha sĩ thường chia miệng thành 2 hoặc 4 phần để xử lý trong nhiều buổi.
4. Cảm giác trong và sau quy trình
4.1. Trong quy trình
Cạo vôi răng có thể gây khó chịu, đặc biệt với những bệnh nhân có nướu nhạy cảm hoặc túi nha chu sâu. Trong một số trường hợp, để giảm đau, nha sĩ có thể sử dụng thuốc tê cục bộ.
4.2. Sau quy trình
- Đau và nhạy cảm: Răng và nướu có thể đau nhức trong vài ngày.
- Sưng và chảy máu: Một số bệnh nhân có thể gặp tình trạng này trong 1-2 ngày đầu.
- Hướng dẫn chăm sóc: Sử dụng kem đánh răng giảm nhạy cảm và nước súc miệng theo chỉ định của nha sĩ.
5. Lợi ích của cạo vôi răng và làm láng gốc răng
5.1. Ngăn ngừa biến chứng bệnh nướu răng
- Giảm nguy cơ mất răng do viêm nha chu.
- Ngăn ngừa tụt nướu và tiêu xương ổ răng.
- Cạo vôi răng được coi là phương pháp điều trị “tiêu chuẩn vàng” đối với bệnh nha chu mãn tính. Một đánh giá năm 2015 của 72 bài báo về các thủ tục này cho thấy rằng chúng đã cải thiện khoảng cách giữa răng và nướu trung bình là 0,5 mm.
- Bằng cách giảm các túi phát triển giữa răng và nướu thông qua cạo vôi răng và làm láng mặt gốc răng, bạn sẽ giảm nguy cơ mất răng, xương và mô mềm liên quan đến bệnh nha chu mãn tính.
5.2. Cải thiện sức khỏe toàn thân
Nghiên cứu cho thấy bệnh nha chu có liên quan đến nhiều bệnh lý toàn thân như tiểu đường, bệnh tim mạch và sinh non ở phụ nữ mang thai. (xem chi tiết)
5.3. Thẩm mỹ và hơi thở
- Loại bỏ mảng bám và cao răng giúp răng sáng hơn.
- Giảm hôi miệng hiệu quả.
6. Hướng dẫn sau khi cạo vôi răng
- Chăm sóc răng miệng: Đánh răng nhẹ nhàng và dùng chỉ nha khoa để làm sạch kỹ càng.
- Tránh thức ăn kích thích: Hạn chế thực phẩm cay, nóng hoặc nhiều đường.
- Tái khám: Lên lịch tái khám để nha sĩ kiểm tra độ sâu túi nha chu và tình trạng nướu.
7. Kết luận
Cạo vôi răng và làm láng gốc răng là quy trình quan trọng trong điều trị bệnh nướu răng. Việc loại bỏ vi khuẩn và mảng bám dưới đường viền nướu không chỉ giúp ngăn ngừa biến chứng nha chu mà còn cải thiện sức khỏe toàn thân. Nếu được nha sĩ khuyến nghị làm sạch sâu, hãy thực hiện sớm để bảo vệ sức khỏe răng miệng. Một nụ cười khỏe mạnh luôn bắt đầu từ việc chăm sóc đúng cách.
Tài liệu tham khảo
- Deep cleaning. (n.d.).
https://www.uthscsa.edu/patient-care/dental/services/deep-cleaning - Elavarasu E, et al. (2012). Host modulation by therapeutic agents. DOI:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3467936/ - Gum disease. (n.d.).
https://www.mouthhealthy.org/en/az-topics/g/gum-disease?_ga=2.91423897.204147037.1545146945-274591632.1545146945 - Fighting gum disease. (2010).
https://medlineplus.gov/magazine/issues/fall10/articles/fall10pg11.html - Mayo Clinic Staff. (2018). Periodontitis.
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/periodontitis/symptoms-causes/syc-20354473 - Sanz I, et al. (2012). Nonsurgical treatment of periodontis. DOI:
https://doi.org/10.1016/S1532-3382(12)70019-2 - Nonsurgical periodontal treatment. (n.d.).
https://www.perio.org/consumer/non-surgical-periodontal-treatment - Smiley CJ, et al. (2015). Systematic review and meta-analysis on the nonsurgical treatment of chronic periodontitis by means of scaling and root planing with or without adjuncts. DOI:
https://doi.org/10.1016/j.adaj.2015.01.028
