MỤC LỤC
Tác giả: Phan Xuân Sơn, Bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt, 10 năm kinh nghiệm, tốt nghiệp Đại học Y Dược TP.HCM
Giới thiệu
Răng khôn, hay còn gọi là răng hàm thứ ba, là những chiếc răng mọc cuối cùng trong cung hàm, thường xuất hiện trong độ tuổi từ 17 đến 21. Tuy nhiên, chúng thường được xem là răng “vấn đề” vì dễ dẫn đến các biến chứng như sâu răng, viêm nhiễm, và gãy vỡ.
Răng khôn bị gãy là một tình trạng phổ biến, có thể gây đau đớn nghiêm trọng và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe răng miệng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích chi tiết về các nguyên nhân gây gãy răng khôn, các triệu chứng nhận biết, và các phương pháp điều trị hiệu quả nhất. Hãy đảm bảo bạn tham khảo ý kiến của nha sĩ để được đánh giá chuyên môn.
Nguyên nhân gây gãy răng khôn
1. Sâu răng và vi khuẩn tích tụ
Răng khôn thường nằm ở vị trí sâu trong cung hàm, khiến việc vệ sinh trở nên khó khăn. Điều này dẫn đến tích tụ mảng bám và vi khuẩn, gây sâu răng. Sâu răng làm suy yếu cấu trúc của răng, dẫn đến nguy cơ gãy vỡ cao hơn.
Giải pháp:
- Duy trì vệ sinh răng miệng tốt, bao gồm đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày và sử dụng chỉ nha khoa.
- Sử dụng nước súc miệng chứa fluoride để giảm nguy cơ sâu răng.
2. Chấn thương do tác động ngoại lực
Răng khôn có thể bị gãy do tai nạn, va đập mạnh vào mặt hoặc tham gia các môn thể thao đối kháng mà không sử dụng dụng cụ bảo vệ răng.
Giải pháp:
- Đeo bảo vệ răng khi chơi thể thao hoặc tham gia các hoạt động có nguy cơ va chạm cao.
- Tránh các hành động gây áp lực mạnh lên răng, như nghiến răng khi căng thẳng.
3. Ăn thực phẩm cứng hoặc dính
Thực phẩm như kẹo cứng, nhân bỏng ngô, hoặc đá có thể gây áp lực quá mức lên răng khôn, làm chúng bị nứt hoặc gãy.
Giải pháp:
- Hạn chế ăn thực phẩm cứng hoặc dính.
- Thay thế bằng các thực phẩm mềm và dễ nhai để giảm áp lực lên răng.
Triệu chứng của răng khôn bị gãy
1. Đau nhói hoặc đau âm ỉ
Răng khôn bị gãy thường gây đau nhói hoặc đau âm ỉ ở khu vực bị ảnh hưởng. Cơn đau có thể lan đến hàm hoặc tai, đặc biệt khi nhai hoặc cắn.
2. Nhạy cảm khi ăn uống
Bạn có thể cảm thấy răng nhạy cảm hơn khi ăn đồ nóng, lạnh hoặc cứng. Điều này xuất phát từ việc lớp men răng bị tổn thương, để lộ ngà răng hoặc tủy răng.
3. Cảm giác thô ráp hoặc lỗ trên răng
Khi dùng lưỡi chạm vào răng, bạn có thể nhận thấy bề mặt răng gồ ghề hoặc có lỗ hổng. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy răng bị gãy hoặc vỡ.
4. Sưng và viêm nướu
Răng khôn bị gãy thường đi kèm với sưng tấy và đau ở nướu xung quanh. Nếu không được điều trị, sưng viêm có thể tiến triển thành nhiễm trùng.
Phương pháp điều trị răng khôn bị gãy
1. Trám răng hoặc đặt mão răng
Nếu răng khôn chỉ bị gãy một phần và chân răng vẫn khỏe mạnh, nha sĩ có thể đề nghị trám răng hoặc đặt mão răng. Phương pháp này giúp phục hồi hình dạng và chức năng của răng mà không cần nhổ bỏ.
- Trám răng: Loại bỏ phần răng bị hư hỏng và sử dụng vật liệu trám như composite để lấp đầy khoảng trống.
- Đặt mão răng: Che phủ toàn bộ răng khôn bằng một mão răng nhân tạo để bảo vệ và ngăn ngừa hư hỏng thêm.
2. Điều trị tủy răng (Root Canal)
Nếu tổn thương lan đến tủy răng và hệ thống ống tuỷ răng không không quá phức tạp thì việc điều trị tủy răng là cần thiết. Quá trình này bao gồm việc loại bỏ tủy răng bị nhiễm trùng, làm sạch, và trám kín răng. Sau đó, một mão răng sẽ được đặt lên để bảo vệ răng.
3. Nhổ răng khôn
Khi răng khôn bị gãy nghiêm trọng hoặc chân răng bị nhiễm trùng, nhổ bỏ răng khôn là phương án cuối cùng. Đây là một thủ thuật ngoại khoa phổ biến, thường được thực hiện dưới gây tê cục bộ.
Lợi ích:
- Ngăn ngừa biến chứng, chẳng hạn như áp xe hoặc nhiễm trùng lan rộng.
- Giảm đau và khó chịu lâu dài.
Chăm sóc sau điều trị
1. Kiểm soát cơn đau
- Sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định của nha sĩ.
- Chườm lạnh lên khu vực bị ảnh hưởng để giảm sưng.
2. Vệ sinh răng miệng đúng cách
- Tránh đánh răng ở vùng nhổ răng trong 24 giờ đầu tiên.
- Súc miệng bằng nước muối ấm để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
3. Theo dõi sau điều trị
- Đặt lịch hẹn với nha sĩ để kiểm tra quá trình hồi phục.
- Báo cáo bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như đau kéo dài hoặc sưng tấy.
Mẹo phòng ngừa răng khôn bị gãy
- Đeo bảo vệ răng:
Sử dụng bảo vệ răng khi chơi thể thao hoặc khi nghiến răng vào ban đêm. - Tránh thực phẩm cứng:
Hạn chế ăn thực phẩm dễ làm nứt hoặc gãy răng. - Khám răng định kỳ:
Thăm khám nha khoa ít nhất 6 tháng/lần để phát hiện sớm các vấn đề răng miệng. - Duy trì vệ sinh răng miệng tốt:
Thực hiện đánh răng, dùng chỉ nha khoa và sử dụng nước súc miệng hàng ngày.
Kết luận
Răng khôn bị gãy không chỉ gây đau đớn mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân nếu không được điều trị kịp thời. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị sẽ giúp bạn bảo vệ tốt sức khỏe răng miệng. Hãy luôn tham khảo ý kiến nha sĩ để có những quyết định đúng đắn nhất cho tình trạng răng của mình.
