MỤC LỤC
Tác giả bài viết: Bác sĩ Phan Xuân Sơn, 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị viêm tuỷ răng. Thành viên Hội Răng Hàm Mặt Việt Nam
Nhổ răng khôn là một thủ thuật nha khoa phổ biến, nhưng sau đó bạn có thể sẽ gặp phải tình trạng đau nhức và khó khăn trong việc ăn uống. Để đảm bảo quá trình hồi phục sau phẫu thuật diễn ra suôn sẻ và nhanh chóng, việc lựa chọn các loại thực phẩm mềm và giàu dinh dưỡng là cực kỳ quan trọng. Việc này không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng và biến chứng mà còn hỗ trợ quá trình lành vết thương.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu 15 loại thực phẩm nên ăn sau khi nhổ răng khôn, dựa trên các nghiên cứu khoa học và khuyến nghị từ các chuyên gia, nhằm giúp bạn hồi phục một cách hiệu quả và an toàn.
1. Súp xay nhuyễn
Lợi ích của súp xay nhuyễn sau nhổ răng khôn
Súp xay nhuyễn, chẳng hạn như súp cà chua hoặc súp bí đỏ, là loại thực phẩm lý tưởng trong những ngày đầu sau khi nhổ răng khôn. Những loại súp này rất dễ tiêu thụ, không cần nhai và không chứa các mảnh vụn có thể gây kích ứng vết thương sau phẫu thuật.
Súp cũng có thể chứa nhiều rau củ và đậu giàu vi chất dinh dưỡng, đặc biệt là các vitamin và khoáng chất cần thiết cho quá trình hồi phục [Trusted Source]. Hơn nữa, súp có thể giúp bạn duy trì sự hydrat hóa, điều này rất quan trọng sau phẫu thuật. Một nghiên cứu cho thấy rằng súp có thể cung cấp một lượng lớn các vi chất dinh dưỡng
Lưu ý: Hãy đảm bảo súp ở nhiệt độ ấm hoặc lạnh, vì súp nóng có thể gây kích ứng cho vùng vết thương.
2. Nước Hầm
Nước hầm – nguồn dưỡng chất và hydrat hóa
Nước hầm, đặc biệt là nước hầm xương, là một nguồn dưỡng chất tuyệt vời trong những ngày đầu sau khi nhổ răng khôn. Nước hầm xương chứa nhiều vitamin và khoáng chất, đặc biệt là các axit amin như glycine và proline, có tác dụng chống viêm và giúp hỗ trợ quá trình lành vết thương [Trusted Source].
Nước dùng cũng giúp duy trì sự hydrat hóa và cung cấp các dưỡng chất quan trọng mà cơ thể cần để phục hồi sau phẫu thuật răng miệng.
Lưu ý: Tương tự như súp, bạn nên dùng nước dùng khi nó đã nguội hoặc ấm để tránh gây kích ứng cho vùng phẫu thuật.
3. Sữa chua Hy Lạp
Sữa chua Hy Lạp – nguồn protein và lợi khuẩn
Sữa chua Hy Lạp là một loại thực phẩm mịn màng, mềm và dễ tiêu thụ, có tác dụng làm dịu miệng sau khi nhổ răng khôn. Đây là nguồn cung cấp protein, canxi và kẽm dồi dào. Protein giúp tái tạo mô và tế bào, trong khi kẽm đóng vai trò quan trọng trong việc làm lành vết thương nhanh chóng [Trusted Source].
Sữa chua Hy Lạp cũng chứa lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, cải thiện tiêu hóa và tăng cường hệ miễn dịch.
4. Khoai tây nghiền
Khoai tây nghiền – giàu calo và dưỡng chất
Khoai tây nghiền là một loại thực phẩm dễ tiêu thụ và giàu năng lượng, rất phù hợp cho việc ăn sau khi nhổ răng khôn. Khoai tây cung cấp một lượng lớn calo và dưỡng chất cần thiết, đặc biệt quan trọng khi cơ thể có nhu cầu năng lượng cao hơn sau phẫu thuật [Trusted Source]
Hãy chắc chắn rằng khoai tây đã được nghiền mịn và không còn cục, vì thức ăn có kết cấu lớn có thể gây kích ứng. Bạn có thể thêm sữa hoặc bơ để làm món ăn thêm mềm và dễ tiêu thụ hơn, nhưng hãy ăn khi món ăn nguội để tránh kích ứng vùng vết thương.
5. Trứng bác thảo
Trứng bác thảo – nguồn protein chất lượng cao
Trứng bác thảo là một lựa chọn tuyệt vời khi bạn bắt đầu có thể nhai nhẹ sau vài ngày hồi phục. Trứng là nguồn cung cấp protein chất lượng cao và chứa nhiều vitamin A, B12, kẽm, sắt và selen, tất cả đều có vai trò quan trọng trong việc duy trì hệ miễn dịch và giúp vết thương nhanh lành [Trusted Source]
Trứng bác thảo có kết cấu mềm mịn, dễ ăn và không cần nhiều sức để nhai, vì vậy nó là một món ăn lý tưởng trong giai đoạn phục hồi.
6. Sốt táo
Sốt táo – bổ sung vitamin và khoáng chất
Táo tươi có kết cấu cứng và không phù hợp sau khi nhổ răng khôn, nhưng sốt táo lại là một lựa chọn lý tưởng. Sốt táo cung cấp một lượng lớn vitamin B, C, E và đồng, giúp giảm viêm, tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình lành vết thương
Sốt táo thường được chế biến từ táo đã loại bỏ vỏ và lõi, điều này có thể làm giảm lượng chất xơ, nhưng vẫn cung cấp vitamin C dồi dào giúp thúc đẩy quá trình lành vết thương.[Trusted Source]
7. Chuối nghiền
Chuối nghiền – dễ tiêu hóa và giàu dưỡng chất
Chuối là một loại trái cây mềm, dễ tiêu hóa và giàu dưỡng chất, rất phù hợp để ăn sau khi nhổ răng khôn. Chuối cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất, bao gồm kali, vitamin B6, mangan và folate [Trusted Source]. Nghiền chuối sẽ làm mềm thêm kết cấu của nó và giúp bạn ăn dễ dàng hơn mà không gây khó chịu cho vùng miệng.
Chuối cũng chứa các loại đường tự nhiên giúp cung cấp năng lượng nhanh chóng, rất hữu ích khi bạn cảm thấy mệt mỏi sau phẫu thuật.
8. Kem chuối
Kem chuối – món ăn mát lạnh và bổ dưỡng
Kem chuối là một lựa chọn tuyệt vời để làm dịu và giảm sưng sau khi nhổ răng khôn. Kem chuối tự làm không chỉ là một món ăn ngon mà còn lành mạnh hơn so với các loại kem thông thường chứa nhiều đường và chất béo.
Cách làm kem chuối:
– Nguyên liệu:
– 3-4 quả chuối đã lột vỏ
– Một ít sữa (có thể là sữa bò, sữa hạnh nhân hoặc sữa yến mạch)
– Cách làm:
1. Đặt chuối vào tủ đông trong khoảng 3-4 giờ hoặc qua đêm.
2. Thái chuối đã đông thành lát.
3. Xay chuối cùng với một ít sữa cho đến khi hỗn hợp mịn và có kết cấu như kem.
4. Thưởng thức món kem chuối tự làm.
9. Bơ
Bơ – nguồn cung cấp chất béo lành mạnh
Bơ là một loại trái cây đặc biệt vì nó chứa ít carbohydrate nhưng lại rất giàu chất béo lành mạnh. Bơ cung cấp nhiều vitamin K và C, cũng như kali [Trusted Source]. Kết cấu mềm mịn của bơ giúp nó trở thành món ăn lý tưởng sau khi nhổ răng khôn.
Bơ nghiền hoặc guacamole là những cách tuyệt vời để tiêu thụ loại trái cây này mà không cần lo lắng về việc nhai nhiều.
10. Sinh tố
Sinh tố – nguồn dinh dưỡng đa dạng
Sinh tố là một cách tuyệt vời để bổ sung dưỡng chất khi bạn không thể ăn các món ăn rắn. Sinh tố có thể được tùy chỉnh để phù hợp với khẩu vị và mục tiêu dinh dưỡng của bạn, rất dễ tiêu thụ và không cần nhai [Trusted Source].
Khi làm sinh tố, bạn có thể thêm sữa chua Hy Lạp hoặc bột protein để tăng cường lượng protein, và các loại trái cây như chuối, xoài để cung cấp vitamin và khoáng chất. Tránh các loại trái cây có hạt nhỏ như dâu tây hoặc mâm xôi vì hạt có thể mắc kẹt trong vết thương và gây nhiễm trùng.
11. Sốt Hummus
Sốt Hummus – món ăn giàu protein và chất béo lành mạnh
Hummus là một món ăn phổ biến và có kết cấu mềm mịn, rất giàu protein, chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất. Hummus được làm từ đậu gà, tahini, dầu ô liu và tỏi, là một nguồn cung cấp dinh dưỡng tuyệt vời cho giai đoạn phục hồi sau khi nhổ răng khôn [Trusted Source].
Bạn có thể ăn hummus trực tiếp mà không cần kết hợp với bánh mì hoặc bánh quy giòn để tránh làm tổn thương vùng phẫu thuật.
12. Phô mai tươi
Phô mai tươi – nguồn protein và canxi dồi dào
Phô mai tươi là một loại thực phẩm mềm, dễ ăn và giàu protein, canxi cùng nhiều vitamin và khoáng chất khác [Trusted Source]. Đây là một món ăn lý tưởng khi bạn mới bắt đầu có thể nhai nhẹ nhàng sau phẫu thuật. Bạn có thể ăn phô mai tươi riêng hoặc thêm vào các món như trứng bác thảo hoặc sinh tố để tăng cường dinh dưỡng,
13. Yến mạch
Yến mạch – nguồn chất xơ và dưỡng chất phong phú
Yến mạch là một trong những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng nhất, cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất thiết yếu. Tuy nhiên, do kết cấu hơi dính và nhai nhẹ, bạn nên chờ ít nhất 3 ngày sau khi nhổ răng khôn trước khi bắt đầu ăn yến mạch [Trusted Source]
Yến mạch ăn liền là lựa chọn tốt hơn so với các loại yến mạch khác vì chúng mềm hơn và dễ tiêu hóa hơn.
14. Bí đỏ nghiền
Bí đỏ – giàu vitamin và khoáng chất
Bí đỏ nghiền là một lựa chọn tuyệt vời sau khi nhổ răng khôn nhờ kết cấu mềm và giàu dưỡng chất. Bí đỏ cung cấp nhiều vitamin A, C, E và các khoáng chất như kali, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình lành vết thương [Trusted Source]
15. Cá hồi
Cá hồi – nguồn protein và omega-3
Cá hồi là một trong những loại cá lành mạnh nhất mà bạn có thể ăn sau khi nhổ răng khôn. Nó không chỉ giàu protein mà còn chứa nhiều axit béo omega-3, giúp giảm viêm và thúc đẩy quá trình lành vết thương [Trusted Source].
—
Các loại thực phẩm cần tránh sau khi nhổ răng khôn
Trong quá trình hồi phục, có một số loại thực phẩm có thể gây kích ứng hoặc làm gián đoạn quá trình lành vết thương. Cần tránh các loại thực phẩm sau:
– Thức ăn cay: Có thể gây đau và kích ứng.
– Thức ăn giòn và vỡ vụn: Chẳng hạn như khoai tây chiên và bánh quy, có thể mắc kẹt trong vết thương và gây nhiễm trùng.
– Các loại hạt, ngũ cốc: Có thể làm gián đoạn quá trình lành vết thương.
– Thức ăn dai: Có thể làm bạn vô tình cắn vào má, môi hoặc lưỡi khi miệng còn tê.
– Rượu bia: Có thể gây kích ứng vết thương và tương tác với thuốc kê đơn.
Ngoài ra, bạn cũng cần tránh sử dụng ống hút vì lực hút có thể làm tăng nguy cơ bị khô ổ răng, một biến chứng nghiêm trọng sau khi nhổ răng khôn.
—
Tổng kết
Việc chọn lựa các loại thực phẩm mềm mịn, giàu dinh dưỡng sau khi nhổ răng khôn là vô cùng quan trọng để hỗ trợ quá trình hồi phục và ngăn ngừa các biến chứng. Những thực phẩm như súp xay nhuyễn, sữa chua Hy Lạp, khoai tây nghiền và trứng bác không chỉ dễ ăn mà còn cung cấp đầy đủ dưỡng chất giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục sau phẫu thuật.
Nếu bạn sắp nhổ răng khôn, hãy chuẩn bị sẵn các loại thực phẩm kể trên để đảm bảo cơ thể được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng mà vẫn thoải mái trong quá trình ăn uống.