img

7 Nguyên Nhân Gây Ra Đốm Đen Trên Nướu

Tác giả: Phan Xuân Sơn, Bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt, 10 năm kinh nghiệm, tốt nghiệp Đại học Y Dược TP.HCM

Đốm đen trên nướu là hiện tượng có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong hầu hết các trường hợp, các đốm này vô hại, nhưng đôi khi, chúng có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như ung thư miệng. Bài viết này trình bày chi tiết các nguyên nhân khoa học dẫn đến tình trạng này, bao gồm triệu chứng, cách chẩn đoán và phương pháp điều trị cụ thể.

Đốm đen trên nướu

1. Bầm tím (Bruises)

Nguyên nhân:
Nướu có thể bị bầm tím do chấn thương vật lý, tương tự như các bộ phận khác trên cơ thể. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

  • Ngã hoặc va đập mạnh vào miệng.
  • Ăn thực phẩm cứng, sắc nhọn.
  • Đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa quá mạnh.

Triệu chứng:

  • Đốm đen hoặc đỏ sẫm, đôi khi chuyển thành nâu sẫm.
  • Kèm theo chảy máu nhẹ và cảm giác đau ở khu vực bị thương.

Điều trị:

  • Đa số các vết bầm tím tự lành mà không cần can thiệp y tế.
  • Nếu xuất hiện liên tục hoặc không rõ nguyên nhân, có thể bạn mắc chứng giảm tiểu cầu (thrombocytopenia), một tình trạng khiến máu khó đông. Triệu chứng bổ sung bao gồm chảy máu cam hoặc chảy máu nướu.

Lời khuyên:
Nếu nghi ngờ giảm tiểu cầu, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.

2. Hematoma Do Mọc Răng (Eruption Hematoma)

Nguyên nhân:
Hematoma do mọc răng xảy ra khi một chiếc răng sắp mọc tạo ra một u nang chứa dịch lỏng. Nếu có máu trong u nang, nó sẽ có màu tím đậm hoặc đen. Thường gặp nhất ở trẻ em trong giai đoạn mọc răng sữa hoặc răng vĩnh viễn.

Triệu chứng:

  • Đốm đen hoặc tím xuất hiện trên nướu tại vị trí răng đang mọc.
  • Có thể sưng nhẹ, nhưng không đau nghiêm trọng.

Điều trị:

  • U nang thường tự biến mất sau khi răng mọc lên.
  • Nếu răng không tự mọc, bác sĩ có thể phẫu thuật mở u nang để giúp răng mọc.

Lời khuyên:
Hematoma này là hiện tượng thường gặp và không cần lo lắng, nhưng nếu kéo dài hoặc gây đau, hãy đưa trẻ đến nha sĩ để kiểm tra.

3. Nhiễm màu Amalgam

Nguyên nhân:
Hình xăm amalgam xảy ra khi các hạt vật liệu trám răng (amalgam) bị mắc kẹt trong mô mềm xung quanh nướu. Điều này có thể xảy ra sau khi trám răng mà không sử dụng đê cao su bảo vệ.

Triệu chứng:

  • Đốm đen, phẳng, không đau trên nướu.
  • Không thay đổi kích thước hoặc màu sắc theo thời gian.

Điều trị:

  • Đốm đen do nhiễm màu amalgam vô hại và không cần điều trị.
  • Để ngăn ngừa, nha sĩ có thể sử dụng đê cao su trong các thủ thuật nha khoa nhằm tránh hạt amalgam lọt vào mô mềm.

Lời khuyên:
Nếu bạn muốn xác nhận, nha sĩ có thể chẩn đoán chỉ bằng quan sát trực tiếp.

4. Nốt Ruồi Xanh (Blue Nevus)

Nguyên nhân:
Nốt ruồi xanh là một loại nốt ruồi lành tính, thường xuất hiện từ khi còn nhỏ hoặc trong giai đoạn tuổi dậy thì. Nguyên nhân chính xác chưa được biết, nhưng nốt ruồi xanh phổ biến hơn ở phụ nữ.

Triệu chứng:

  • Đốm tròn, phẳng hoặc hơi nhô lên, có màu đen hoặc xanh.
  • Thường không thay đổi kích thước, màu sắc hay gây đau.

Điều trị:

  • Không cần điều trị trừ khi nốt ruồi thay đổi về kích thước, hình dạng, hoặc màu sắc.
  • Trong trường hợp nghi ngờ, bác sĩ có thể thực hiện sinh thiết để kiểm tra ung thư.

Lời khuyên:
Theo dõi nốt ruồi định kỳ để phát hiện sớm những bất thường.

5. Đốm Sắc Tố Melanotic (Melanotic Macule)

Nguyên nhân:
Đốm sắc tố melanotic là hiện tượng lành tính, có thể xuất hiện tự nhiên hoặc là triệu chứng của các tình trạng bệnh lý như bệnh Addison hoặc hội chứng Peutz-Jeghers.

Triệu chứng:

  • Đốm giống tàn nhang, kích thước từ 1–8 mm, không đau.
  • Xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể, bao gồm nướu.

Điều trị:

  • Không cần điều trị nếu không có dấu hiệu bất thường.
  • Sinh thiết có thể được thực hiện nếu đốm thay đổi kích thước, màu sắc hoặc hình dạng.

Lời khuyên:
Nếu bạn có bệnh lý nền, hãy kiểm tra định kỳ với bác sĩ để đảm bảo tình trạng không tiến triển.

6. Chứng Melanoacanthoma Miệng (Oral Melanoacanthoma)

Nguyên nhân:
Đây là một tình trạng hiếm gặp, thường liên quan đến tổn thương do nhai hoặc ma sát trong miệng.

Triệu chứng:

  • Đốm đen xuất hiện ở nhiều khu vực trong miệng, bao gồm nướu.
  • Thường xảy ra ở người trẻ tuổi và không gây đau. (nguồn tham khảo)

Điều trị:

  • Không cần điều trị vì đây là hiện tượng lành tính.

Lời khuyên:
Nếu có nghi ngờ hoặc khó chịu, hãy tham khảo ý kiến nha sĩ để xác nhận.

7. Ung Thư Miệng (Oral Cancer)

Nguyên nhân:
Ung thư miệng là một nguyên nhân nghiêm trọng nhưng hiếm gặp của tình trạng nướu đen. Các yếu tố nguy cơ bao gồm:

  • Sử dụng thuốc lá.
  • Uống rượu quá mức.
  • Nhiễm virus HPV.

Triệu chứng:

  • Đốm đen hoặc bất thường trên nướu.
  • Các triệu chứng đi kèm: loét miệng, chảy máu bất thường, sưng, đau họng mãn tính, hoặc thay đổi giọng nói.

Điều trị:

  • Chẩn đoán: Sinh thiết, chụp CT hoặc PET để xác định mức độ lan rộng.
  • Điều trị: Phẫu thuật cắt bỏ nếu ung thư chưa lan rộng; xạ trị hoặc hóa trị nếu ung thư đã lan.

Lời khuyên:
Hạn chế sử dụng rượu và thuốc lá để giảm nguy cơ ung thư miệng. Nếu phát hiện triệu chứng bất thường, hãy đi khám ngay lập tức.

Kết Luận

Các đốm đen trên nướu thường xuất phát từ những nguyên nhân lành tính như bầm tím, nốt ruồi, hoặc hình xăm amalgam. Tuy nhiên, chúng cũng có thể là dấu hiệu của các tình trạng nghiêm trọng hơn như ung thư miệng. Điều quan trọng là theo dõi các đốm này và đến gặp bác sĩ nếu chúng thay đổi về kích thước, màu sắc, hoặc gây đau.

Hãy luôn duy trì lịch khám nha khoa định kỳ để đảm bảo sức khỏe răng miệng của bạn được theo dõi và chăm sóc tốt nhất.

Tài liệu tham khảo:

Bài viết liên quan