MỤC LỤC
Khối u trên nướu có thể là dấu hiệu của nhiều tình trạng khác nhau, từ nhẹ cho đến nghiêm trọng. Việc hiểu rõ về nguyên nhân và phương pháp điều trị giúp bạn nhận biết và xử lý đúng cách. Dưới đây là các nguyên nhân thường gặp, được trình bày chi tiết kèm theo các triệu chứng và giải pháp điều trị.
1. Nang (Cyst)
Nang nha khoa là một bọng nhỏ chứa đầy không khí, chất lỏng hoặc chất mềm. Chúng thường hình thành ở chân các răng đã chết hoặc răng bị chôn vùi.
- Triệu chứng:
- Thường không đau, nhưng có thể gây sưng và đau nếu bị nhiễm trùng.
- Nang lớn có thể gây áp lực lên răng, dẫn đến yếu xương hàm.
- Điều trị:
- Một thủ thuật phẫu thuật đơn giản thường được sử dụng để loại bỏ nang.
- Nếu không được điều trị, nang có thể làm tổn thương cấu trúc răng và hàm.
2. Áp-xe (Abscess)
Áp-xe răng (áp-xe quanh chóp răng hoặc áp-xe nha chu) là một ổ mủ nhỏ hình thành do nhiễm trùng vi khuẩn ở nướu. Đây là một tình trạng nghiêm trọng cần được xử lý ngay lập tức.
- Triệu chứng:
- Đau nhói xuất hiện đột ngột và ngày càng nặng hơn.
- Đau lan ra tai, hàm và cổ, đặc biệt nghiêm trọng hơn khi nằm xuống.
- Đỏ và sưng ở vùng nướu hoặc khuôn mặt.
- Điều trị:
- Nha sĩ sẽ loại bỏ nguồn nhiễm trùng, dẫn lưu mủ và kê kháng sinh.
- Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể cần điều trị tủy hoặc nhổ răng.
3. Lở miệng (Canker sore)
Lở miệng là những vết loét nhỏ, không do virus, thường hình thành ở chân nướu. Đây là tình trạng phổ biến và không nghiêm trọng.
- Triệu chứng:
- Đốm trắng hoặc vàng, viền đỏ.
- Đau nhức, đặc biệt khi ăn hoặc uống.
- Điều trị:
- Hầu hết các vết lở tự lành trong vòng 1–2 tuần.
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn để giảm khó chịu.
4. U xơ (Fibroma)
U xơ miệng là khối u lành tính hình thành do kích ứng hoặc tổn thương mô nướu. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra các cục u giống khối u trên nướu.
- Triệu chứng:
- Khối u cứng, mịn, hình vòm.
- Không đau và có thể sáng hoặc tối màu hơn so với nướu xung quanh.
- Điều trị:
- Không cần điều trị nếu u xơ không gây khó chịu.
- Phẫu thuật loại bỏ nếu kích thước lớn hoặc gây bất tiện.
5. U hạt sinh mủ (Pyogenic Granuloma)
U hạt sinh mủ là một khối u đỏ, mềm, và dễ chảy máu, thường hình thành do chấn thương hoặc kích ứng nhỏ.
- Triệu chứng:
- Màu đỏ đậm hoặc tím, mềm, không đau.
- Thường gặp ở phụ nữ mang thai, có thể liên quan đến thay đổi hormone.
- Điều trị:
- Loại bỏ bằng phẫu thuật.
6. Gò xương hàm dưới (Mandibular Torus)
Gò xương hàm dưới là một khối u xương lành tính phát triển chậm ở hàm. Đây là tình trạng phổ biến và không cần điều trị nếu không gây khó chịu.
- Triệu chứng:
- Khối u cứng, tròn, mịn, có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc thành cụm.
- Thường nằm ở bên trong hàm dưới, quanh lưỡi hoặc dưới răng.
- Điều trị:
- Hiếm khi cần điều trị trừ khi ảnh hưởng đến chức năng miệng.
7. Ung thư miệng (Oral Cancer)
Ung thư miệng là một tình trạng nghiêm trọng, có thể xuất hiện ở bất kỳ phần nào của khoang miệng, bao gồm cả nướu. Đây là tình trạng cần được phát hiện và điều trị sớm.
- Triệu chứng:
- Một cục u hoặc sự dày lên bất thường ở nướu.
- Vết loét không lành, chảy máu, hoặc đau khi nhai và nuốt.
- Các mảng trắng hoặc đỏ trên nướu.
- Điều trị:
- Sinh thiết nướu để kiểm tra tế bào ung thư.
- Điều trị bao gồm phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, hoặc kết hợp cả ba.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Hầu hết các khối u trên nướu không nghiêm trọng. Tuy nhiên, bạn nên gặp bác sĩ nếu xuất hiện các triệu chứng sau:
- Sốt.
- Đau nhói kéo dài.
- Mùi hôi hoặc vị khó chịu trong miệng.
- Vết loét không lành hoặc ngày càng tồi tệ.
- Cục u không biến mất sau vài tuần.
- Mảng đỏ hoặc trắng bên trong miệng.
Lời khuyên chuyên môn
- Chăm sóc răng miệng đúng cách: Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày và sử dụng chỉ nha khoa.
- Kiểm tra răng miệng định kỳ: Thăm khám nha sĩ ít nhất 6 tháng/lần để phát hiện sớm các vấn đề.
- Tránh kích ứng nướu: Hạn chế dùng răng giả hoặc thiết bị nha khoa không phù hợp.
Nếu bạn lo lắng về khối u trên nướu, hãy tìm sự hỗ trợ từ nha sĩ hoặc bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn chi tiết và điều trị kịp thời.
Chuyên gia tư vấn: Bài viết được kiểm duyệt bởi bác sĩ nha khoa Phan Xuân Sơn, chuyên gia về bệnh lý nướu và nha chu, với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe răng miệng.
Tài liệu tham khảo:
- Dental abscess. (2022).
https://www.nhs.uk/conditions/dental-abscess/ - Meshram M, et al. (2023). An overview of oral pyogenic granuloma and its management: A case report.
https://www.cureus.com/articles/194244-an-overview-of-oral-pyogenic-granuloma-and-its-management-a-case-report - El Sergani AM, et al. (2020). Prevalence of Torus Palatinus and association with dental arch shape in a multi-ethnic cohort.
https://www.schweizerbart.de/papers/homo/detail/71/96639/Prevalence_of_Torus_Palatinus_and_association_with - Dental cysts. (n.d.).
https://www.cuh.nhs.uk/addenbrookes-hospital/services/oral-and-maxillofacial-surgery-and-orthodontics/dental-cysts - Lomeli Martinez SM, et al. (2023). Oral pyogenic granuloma: A narrative review.
https://www.mdpi.com/1422-0067/24/23/16885 - Lalchandani CM, et al. (2020). Recurrent irritation fibroma—“What Lies Beneath”: A multidisciplinary treatment approach.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7450199/