MỤC LỤC
Cạo vôi răng và làm sạch gốc răng (Scaling and Root Planing – SRP), còn được gọi là làm sạch sâu, là một thủ thuật nha khoa quan trọng nhằm loại bỏ mảng bám, cao răng và vi khuẩn tích tụ dưới đường viền nướu. Đây là phương pháp điều trị hiệu quả trong việc kiểm soát và điều trị bệnh nha chu (periodontal disease). Tuy nhiên, một số bệnh nhân có thể gặp tình trạng khó chịu, bao gồm cả chảy máu nướu trong và sau khi thực hiện thủ thuật.
Tại sao nướu chảy máu trong quá trình cạo vôi răng và làm sạch chân răng?
Chảy máu nướu trong quá trình SRP là một hiện tượng phổ biến và được dự đoán trước. Nguyên nhân chính bao gồm:
Viêm và sưng nướu trước điều trị:
- Khi vi khuẩn và mảng bám tích tụ lâu ngày, chúng kích thích phản ứng viêm, làm nướu trở nên nhạy cảm và dễ chảy máu. Trong các nghiên cứu lâm sàng, tình trạng viêm nướu (gingivitis) được ghi nhận là nguyên nhân chính dẫn đến việc tăng khả năng chảy máu khi thực hiện các thủ thuật nha khoa
Loại bỏ tích tụ cao răng và mảng bám:
- Cạo vôi răng và làm sạch sâu tập trung vào việc loại bỏ cao răng và mảng bám nằm dưới đường viền nướu. Khi các dụng cụ nha khoa tiếp xúc với vùng nướu bị viêm, chúng có thể gây tổn thương nhẹ, dẫn đến chảy máu.
Tổn thương cơ học từ dụng cụ nha khoa:
- Các dụng cụ cầm tay hoặc siêu âm (ultrasonic scalers) được sử dụng trong SRP có khả năng gây ra những vết trầy xước nhỏ hoặc tổn thương mô mềm tại vùng nướu. Đây là một tác dụng phụ bình thường và không phản ánh chất lượng điều trị.
Lượng chảy máu bao nhiêu là bình thường?
Mức độ chảy máu thay đổi tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe răng miệng của mỗi người:
- Chảy máu nhẹ: Thường gặp ở những bệnh nhân có bệnh nha chu ở giai đoạn sớm hoặc trung bình.
- Chảy máu nhiều hơn: Có thể xảy ra ở những bệnh nhân mắc bệnh nha chu nặng, nơi vi khuẩn đã phá hủy mô nướu và xương nâng đỡ răng (2). Tuy nhiên, lượng máu chảy ra không nhất thiết phản ánh mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Các triệu chứng thường gặp sau khi cạo vôi răng và làm sạch chân răng
Ngoài chảy máu nướu, bệnh nhân có thể gặp phải các triệu chứng khác, bao gồm:
Đau và nhạy cảm nướu:
- Sau khi làm sạch, nướu có thể bị đau nhẹ hoặc nhạy cảm trong vài ngày đầu.
Tăng cảm giác ê buốt răng:
- Việc loại bỏ cao răng có thể làm lộ chân răng, dẫn đến cảm giác ê buốt khi tiếp xúc với đồ ăn uống nóng, lạnh hoặc chua.
Hơi thở có mùi:
- Khi vi khuẩn và mảng bám được loại bỏ, hơi thở của bạn có thể cải thiện, nhưng một số bệnh nhân có thể tạm thời nhận thấy mùi nhẹ do sự chữa lành của mô nướu.
Làm thế nào để giảm chảy máu và hỗ trợ quá trình hồi phục?
Bệnh nhân nên tuân thủ các hướng dẫn sau để giảm chảy máu và hỗ trợ nướu lành nhanh chóng:
Vệ sinh răng miệng đúng cách:
- Đánh răng nhẹ nhàng hai lần mỗi ngày bằng bàn chải lông mềm.
- Dùng chỉ nha khoa hoặc cây chải kẽ răng một cách cẩn thận để tránh làm tổn thương nướu.
Sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn:
- Nước súc miệng chứa chlorhexidine hoặc các chất kháng khuẩn khác có thể giúp giảm viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng (3).
Chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt:
- Tránh ăn các thực phẩm cứng, giòn hoặc cay trong vài ngày sau điều trị.
- Hạn chế hút thuốc và tiêu thụ rượu, vì chúng có thể làm chậm quá trình lành thương.
Theo dõi và tái khám định kỳ:
- Đặt lịch hẹn kiểm tra lại với nha sĩ để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra tốt đẹp và không có biến chứng.
Khi nào cần liên hệ nha sĩ?
Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào sau đây, hãy liên hệ với nha sĩ ngay lập tức:
- Chảy máu nướu kéo dài hơn 3 ngày hoặc chảy máu nhiều bất thường.
- Đau nhức hoặc sưng nướu nghiêm trọng.
- Xuất hiện mủ hoặc dấu hiệu nhiễm trùng.
Kết luận
Chảy máu nướu là một hiện tượng bình thường trong quá trình cạo vôi răng và làm sạch chân răng. Tình trạng này thường nhẹ và sẽ giảm dần sau vài ngày. Bằng cách thực hiện vệ sinh răng miệng đúng cách và tuân thủ các hướng dẫn của nha sĩ, bạn có thể giảm thiểu chảy máu và thúc đẩy quá trình lành thương. Nếu có bất kỳ lo ngại nào, hãy trao đổi với nha sĩ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
Chuyên gia tư vấn bài viết:
Dr. Phan Xuân Sơn
- Bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt
- Thành viên Hội Nha Khoa Việt Nam
- Kinh nghiệm 10 năm trong điều trị viêm nướu và viêm nha chu