img

Sưng Nướu Răng: Nguyên nhân và cách điều trị

Tác giả: Phan Xuân Sơn, Bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt, 10 năm kinh nghiệm, tốt nghiệp Đại học Y Dược TP.HCM

Sưng nướu quanh răng là vấn đề phổ biến, có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ vệ sinh răng miệng kém đến các bệnh lý nướu nghiêm trọng hoặc áp xe răng. Hiểu rõ nguyên nhân và triệu chứng sẽ giúp bạn phát hiện và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm.

1. Nguyên nhân gây sưng nướu quanh răng

1.1 Vệ sinh răng miệng kém

Việc không đánh răng và dùng chỉ nha khoa đúng cách có thể dẫn đến thức ăn thừa bị sót lại trong kẽ răng. Các mảnh vụn này là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây viêm và sâu răng. Lâu dần, tình trạng này có thể dẫn đến bệnh nướu răng (gingivitis).

Triệu chứng của vệ sinh răng miệng kém bao gồm:

  • Nướu nhợt nhạt hoặc đỏ
  • Nướu sưng và chảy máu khi đánh răng
  • Mủ chảy ra từ răng
  • Răng lung lay
  • Hơi thở có mùi
  • Vị đắng hoặc khó chịu trong miệng

Hành động vệ sinh không đúng cách làm tăng nguy cơ tích tụ mảng bám, một trong những yếu tố chính dẫn đến các bệnh lý nướu răng.

1.2 Bệnh nướu răng (Gum Disease)

Bệnh nướu răng xảy ra khi vi khuẩn trong miệng xâm nhập vào mô nướu xung quanh răng, gây viêm. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), khoảng 47,2% người trưởng thành ở Hoa Kỳ từ 30 tuổi trở lên mắc một dạng bệnh nướu răng.

Dấu hiệu của bệnh nướu răng bao gồm:

  • Nướu nhạy cảm, dễ chảy máu
  • Răng lung lay
  • Nướu tụt khỏi răng (tụt lợi)
  • Răng nhạy cảm, đặc biệt là khi ăn uống

Bệnh nướu răng thường bắt đầu bằng viêm nướu (gingivitis) — một dạng bệnh lý nhẹ gây sưng đỏ nướu và dễ chảy máu. Nếu không được điều trị, viêm nướu có thể tiến triển thành viêm nha chu (periodontitis), một dạng bệnh lý nướu nghiêm trọng hơn, có thể làm suy yếu cấu trúc nâng đỡ răng và dẫn đến mất răng.

1.3 Áp xe răng (Abscess)

Áp xe răng là tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng, thường xảy ra khi sâu răng không được điều trị kịp thời, tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập vào tủy răng và gây viêm.

Triệu chứng của áp xe răng bao gồm:

  • Đau nhức dữ dội tại vùng răng hoặc nướu bị ảnh hưởng
  • Nướu sưng, đỏ, có thể xuất hiện khối mủ
  • Sưng hàm hoặc mặt
  • Sốt, mệt mỏi
  • Hơi thở hôi và vị đắng trong miệng

Nếu không được điều trị, nhiễm trùng từ áp xe có thể lan rộng đến xương hàm hoặc các cơ quan khác, gây ra các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng huyết (sepsis).

2. Yếu tố nguy cơ gây sưng nướu quanh một chiếc răng

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh nướu và sưng nướu bao gồm:

  • Hút thuốc lá: Làm giảm khả năng tự phục hồi của nướu và tăng nguy cơ viêm nướu.
  • Bệnh nền: Tiểu đường hoặc HIV/AIDS làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng.
  • Căng thẳng: Ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, làm tăng nguy cơ mắc bệnh nướu.
  • Yếu tố di truyền: Một số người có nguy cơ cao mắc bệnh nướu do yếu tố di truyền.
  • Thuốc gây khô miệng: Một số loại thuốc làm giảm sản xuất nước bọt, dẫn đến khô miệng và gia tăng vi khuẩn.

3. Các phương pháp khắc phục tại nhà cho sưng nướu quanh răng

3.1 Súc miệng bằng nước muối

Theo một nghiên cứu năm 2016, nước muối có thể giảm viêm và đau nướu. Hòa 1/2 muỗng cà phê muối với 8 ounce nước ấm, súc miệng trong 30 giây, thực hiện 2-3 lần mỗi ngày.

3.2 Súc miệng bằng dầu cây trà (Tea Tree Oil)

Nghiên cứu năm 2014 cho thấy tinh dầu cây trà giúp giảm chảy máu nướu do viêm nướu. Pha 3 giọt tinh dầu cây trà với 8 ounce nước ấm, súc miệng 2-3 lần mỗi ngày.

3.3 Gel nghệ (Turmeric Gel)

Nghiên cứu năm 2015 chỉ ra rằng gel nghệ có thể ngăn ngừa mảng bám và viêm nướu. Sau khi đánh răng, thoa gel nghệ lên nướu, để yên trong 10 phút và súc miệng lại bằng nước sạch.

4. Phòng ngừa sưng nướu quanh một chiếc răng

Để ngăn ngừa tình trạng sưng nướu, bạn cần thực hiện các bước sau:

Vệ sinh răng miệng đúng cách:

  • Đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày, sau bữa ăn và trước khi đi ngủ.
  • Dùng chỉ nha khoa ít nhất 1 lần mỗi ngày để loại bỏ thức ăn và vi khuẩn ở kẽ răng.

Khám nha khoa định kỳ:

  • Đến gặp nha sĩ 2 lần mỗi năm để kiểm tra và làm sạch răng.

Tránh các yếu tố nguy cơ:

  • Cai thuốc lá.
  • Hạn chế tiêu thụ thực phẩm có đường.

Bổ sung nước và dinh dưỡng hợp lý:

  • Uống đủ nước để tránh khô miệng.
  • Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C và D để tăng sức đề kháng cho nướu.

5. Kết luận

Sưng nướu quanh một chiếc răng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm vệ sinh răng miệng kém, bệnh nướu hoặc áp xe. Việc xác định chính xác nguyên nhân và điều trị kịp thời là rất quan trọng để tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Nếu bạn gặp tình trạng này, hãy đến gặp nha sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Đồng thời, thực hiện các thói quen vệ sinh răng miệng tốt và khám nha khoa định kỳ để giữ cho răng và nướu luôn khỏe mạnh.

Nguồn:

Bài viết liên quan