MỤC LỤC
Định Nghĩa
Kéo dài thân răng (Crown Lengthening) là một thủ thuật nha khoa nhằm điều chỉnh tình trạng lợi lộ quá mức (cười hở lợi) hoặc để lộ thêm phần răng cần thiết cho các quy trình phục hình răng.
Người có cười hở lợi (hơn 3mm) thường có răng trông ngắn hơn bình thường, nhưng thực tế, răng của họ có kích thước tiêu chuẩn. Vấn đề nằm ở việc mô lợi dư thừa che phủ răng.
Trong thủ thuật này, bác sĩ nha chu — chuyên gia về lợi — sẽ loại bỏ mô lợi dư thừa và đôi khi cả mô xương để tăng chiều dài phần thân răng lộ ra. Quy trình này được thực hiện vì lý do thẩm mỹ hoặc điều trị y khoa, chẳng hạn như:
- Lộ ra phần răng bị sâu hoặc gãy nằm dưới đường viền lợi.
- Tạo đủ không gian để lắp các thiết bị phục hình như cầu răng hay mão răng.
Ứng Dụng Của Phẫu Thuật Kéo Dài Thân Răng
Nha sĩ có thể chỉ định kéo dài thân răng trong các trường hợp sau:
- Thẩm mỹ:
- Khắc phục nụ cười hở lợi.
- Tạo sự cân đối giữa lợi và răng, cải thiện ngoại hình.
- Phục hồi răng:
- Lộ ra các lỗ sâu răng nằm dưới lợi.
- Lộ thêm phần cấu trúc răng để thuận lợi cho việc trám răng hoặc lắp mão răng.
- Xử lý vùng răng bị gãy nằm dưới đường viền lợi.
- Chuẩn bị cho điều trị:
- Lộ thêm cấu trúc răng trước khi lắp các thiết bị như cầu răng.
Điều Kiện Thực Hiện
Không phải mọi bệnh nhân đều phù hợp với phẫu thuật kéo dài thân răng. Thủ thuật này yêu cầu:
- Lợi và răng khỏe mạnh: Trước khi phẫu thuật, bệnh nhân cần có sức khỏe tổng thể tốt và không mắc các bệnh lý nha chu.
- Tỷ lệ thân răng và chân răng hợp lý: Bác sĩ cần đảm bảo việc loại bỏ lợi không làm suy yếu cấu trúc nâng đỡ của răng.
Chuẩn Bị Trước Phẫu Thuật
Trước khi tiến hành kéo dài thân răng, bệnh nhân cần:
- Thăm khám nha sĩ: Để kiểm tra răng miệng và xác định sự phù hợp của quy trình.
- Duy trì vệ sinh răng miệng: Theo khuyến nghị từ Hiệp hội Nha Chu Hoa Kỳ, bệnh nhân cần:
- Đánh răng đều đặn.
- Sử dụng chỉ nha khoa ít nhất một lần mỗi ngày.
- Sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn.
- Đến nha sĩ kiểm tra định kỳ.
Trước phẫu thuật, bác sĩ nha chu sẽ:
- Phân tích trước phẫu thuật: Xác định vị trí mới của đường viền lợi.
- Đánh giá cấu trúc miệng: Bao gồm răng, lợi, và xương xung quanh để chọn kỹ thuật phù hợp nhất.
Các Kỹ Thuật Phẫu Thuật Kéo Dài Thân Răng
Tùy thuộc vào tình trạng răng miệng và mục đích điều trị, bác sĩ sẽ lựa chọn một trong các kỹ thuật sau:
1. Cắt Lợi (Gingivectomy)
- Định nghĩa: Loại bỏ mô lợi dư thừa bằng dao phẫu thuật, laser, hoặc đốt điện.
- Ưu điểm:
- Laser: Giúp giảm đau, ít chảy máu và thời gian lành nhanh hơn. (nguồn nghiên cứu)
- Đốt điện: Hiệu quả tương tự laser, sử dụng dụng cụ được làm nóng bằng điện. (nguồn nghiên cứu)
- Thời gian phục hồi:
- Cơn đau thường biến mất sau vài ngày đến 1 tuần.
- Lợi thường lành hoàn toàn trong 4–6 tuần.
2. Phẫu Thuật Di Chuyển Vạt Lợi (Apically Repositioned Flap Surgery)
- Định nghĩa: Rạch lợi để tạo một vạt mô, sau đó di chuyển vạt này về phía chân răng.(nguồn tham khảo)
- Quy trình:
- Loại bỏ mô dư thừa và có thể cả xương.
- Cố định vạt lợi bằng chỉ khâu và băng bảo vệ.
- Ứng dụng: Phù hợp khi cần lộ thêm cấu trúc răng nhưng vẫn giữ lại phần lợi cần thiết để bảo vệ sức khỏe răng miệng.
3. Đùn Răng (Surgical Extrusion)
- Định nghĩa: Di chuyển răng đến vị trí mong muốn trên đường viền lợi.
- Quy trình:
- Thực hiện khi răng bị gãy dưới đường viền lợi.
- Cố định răng bằng chỉ khâu tự tiêu hoặc dây nẹp vào các răng xung quanh (nguồn tham khảo)
Phục Hồi Sau Phẫu Thuật
Quá trình phục hồi phụ thuộc vào kỹ thuật được sử dụng. Nha sĩ sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết, nhưng nhìn chung:
- Trong vài ngày đầu:
- Có thể sưng nhẹ và chảy máu.
- Sử dụng thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc acetaminophen.
- Chườm lạnh để giảm sưng.
- Chế độ ăn uống:
- Ăn thức ăn mềm, dễ nhai.
- Súc miệng bằng nước sau bữa ăn.
- Vệ sinh răng miệng:
- Sử dụng nước súc miệng chứa chlorhexidine (nếu được kê đơn).
- Thời gian lành:
- Lợi ở phía sau miệng thường lành trong 6–12 tuần.
- Lợi ở phía trước miệng có thể mất 3–6 tháng để lành hoàn toàn.
Khi Nào Nên Gặp Nha Sĩ
Sau phẫu thuật, cần liên hệ với nha sĩ hoặc bác sĩ nha chu nếu:
- Có viêm hoặc đau nghiêm trọng.
- Chảy máu không dừng.
- Xuất hiện các dấu hiệu nhiễm trùng (sưng đỏ, chảy mủ, sốt).
Tóm Tắt
Phẫu thuật kéo dài thân răng là một giải pháp hiệu quả cho những người có cười hở lợi hoặc cần phục hồi răng bị hư hỏng.
- Với mục đích thẩm mỹ: Thủ thuật này giúp cải thiện ngoại hình và sự tự tin.
- Với mục đích điều trị: Kéo dài thân răng tạo điều kiện thuận lợi cho việc sửa chữa răng hoặc lắp thiết bị phục hình.
Tuy nhiên, không phải ai cũng phù hợp để thực hiện thủ thuật này. Hãy tham khảo ý kiến nha sĩ hoặc bác sĩ nha chu để xác định liệu đây có phải là phương án phù hợp cho bạn.
Tác giả bài viết: Bác sĩ Phan Xuân Sơn, 10 năm kinh nghiệm. Thành viên Hội Răng Hàm Mặt Việt Nam
Tài liệu tham khảo:
- Abou-Arraj, R. V., et al. (2015). Healing time for final restorative therapy after surgical crown lengthening procedures: A review of related evidence.
https://aap.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1902/cap.2014.140014 - Dental crown lengthening procedure. (n.d.).
https://www.perio.org/consumer/dental-crown-lengthening.htm - Gupta, G., et al. (2015). Crown lengthening procedures — a review article.
https://www.iosrjournals.org/iosr-jdms/papers/Vol14-issue4/Version-1/G014412737.pdf - Argueta, J., et al. (2018). Surgical extrusion: A reliable technique for saving compromised teeth. A 5-years follow-up case report.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1121417118300050#bib0215 - Kumar, P., et al. (2015). Comparative evaluation of healing after gingivectomy with electrocautery and laser.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4523585/ - Hempton, T. J., & Dominici, J. T. (2010). Contemporary crown-lengthening therapy: A review.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20516094 - Nethravathy, R., et al. (2013). Three different surgical techniques of crown lengthening: A comparative study.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3722696/?report=printable - Preventing periodontal disease. (n.d.).
https://www.perio.org/consumer/prevent-gum-disease - Ong, M., et al. (2015). Crown lengthening revisited.
https://doi.org/10.1902/cap.2011.110048 - Santos de Oliveira, P., et al. (2015). Aesthetic surgical crown lengthening procedure.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4644817/ - Zardawi, F. M., et al. (2020). Surgical procedures reducing excessive gingival display in gummy smile patients with various etiologic backgrounds.
https://aap.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/cap.10089?casa_token=_lgNZzkb5EkAAAAA%3Ag8HFbfliVjTgrpbdDOJZKMztTnH6L7flPh5F6VvbOOtQk3yFmrh_9cm7qacPzbSs9U-pr6NXl6PeOek - Sobouti, F., et al. (2014). Effects of laser-assisted cosmetic smile lift gingivectomy on postoperative bleeding and pain in fixed orthodontic patients: A controlled clinical trial.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4259980/