MỤC LỤC
- 1. Vôi Răng Là Gì Và Làm Thế Nào Nó Hình Thành Trên Răng?
- 2. Vôi Răng Có Thể Tự Tróc Ra Được Không?
- 3. Tác Hại Của Vôi Răng Đối Với Sức Khỏe Răng Miệng
- 4. Khi Nào Nên Lấy Vôi Răng?
- 5. Các Phương Pháp Lấy Vôi Răng Hiệu Quả
- 6. Làm Thế Nào Để Ngăn Ngừa Vôi Răng Hình Thành?
- 7. Những Lưu Ý Sau Khi Lấy Vôi Răng
Vôi răng tự tróc là hiện tượng mà nhiều người thường gặp phải khi phát hiện có những mảnh vụn cứng từ răng rơi ra trong khoang miệng. Tại Nha Khoa 3T, chúng tôi thường xuyên tiếp nhận những thắc mắc về hiện tượng cao răng tự bong này và liệu có nên chờ đợi vôi răng tự rụng hay không.
Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết về mảng bám canxi tự bong, nguyên nhân hình thành và cách xử lý hiệu quả để bạn có thể bảo vệ sức khỏe răng miệng một cách toàn diện.
1. Vôi Răng Là Gì Và Làm Thế Nào Nó Hình Thành Trên Răng?
Vôi răng, còn được gọi là cao răng, là những mảng bám cứng có màu vàng hoặc nâu trên bề mặt răng. Chúng được hình thành khi các mảng bám mềm (thức ăn thừa, vi khuẩn) không được làm sạch và dần dần bị vôi hóa do tác động của các khoáng chất trong nước bọt.
Quá trình hình thành vôi răng diễn ra theo các giai đoạn sau:
- Giai đoạn mảng bám mềm: Sau mỗi lần ăn, những mảnh vụn thức ăn còn sót lại kết hợp với vi khuẩn trong miệng tạo thành lớp màng sinh học mỏng.
- Giai đoạn khoáng hóa: Các muối vô cơ trong nước bọt (như canxi photphat, canxi cacbonat) bám vào mảng bám mềm, dần dần làm chúng cứng lại.
- Giai đoạn tích tụ: Khi vôi răng đã hình thành, nó tiếp tục tích tụ và cứng hơn theo thời gian, tạo thành lớp vỏ cứng bám chặt vào răng.
Theo phân tích của các chuyên gia nha khoa, trong vôi răng có chứa:
- Canxi photphat
- Canxi cacbonat
- Magie photphat
- Vi khuẩn đã chết bị khoáng hóa
- Protein khoáng hóa
Vôi răng thường tích tụ nhiều ở những vị trí khó vệ sinh như:
- Chân răng
- Dưới viền nướu
- Kẽ răng
- Mặt trong của răng cửa dưới
Tùy theo mức độ tích tụ, vôi răng được phân thành 4 cấp độ. Ở cấp độ càng cao, cao răng càng nhiều, dày, cứng, đậm màu và tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe răng miệng.
2. Vôi Răng Có Thể Tự Tróc Ra Được Không?
Câu hỏi này rất phổ biến trong các phòng khám nha khoa. Dựa trên thực tế lâm sàng và nghiên cứu, chúng tôi có thể khẳng định rằng:
2.1 Vôi răng có thể tự tróc nhưng chỉ là những mảnh nhỏ
Với kết cấu cứng nhưng giòn do bị khoáng hóa, vôi răng có thể bị tróc ra từng mảnh nhỏ trong một số trường hợp:
- Khi nhai phải thức ăn cứng
- Khi đánh răng quá mạnh
- Khi sử dụng tăm nước với lực xịt mạnh
- Khi có tác động vật lý đến vùng răng có vôi
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đây chỉ là những mảnh vôi răng nhỏ tự bong ra, không phải toàn bộ lớp vôi răng.
2.2 Không thể tự tróc hết toàn bộ vôi răng
Thực tế, vôi răng không thể tự bong tróc hết được vì:
- Kết cấu của vôi răng rất cứng và bám chắc vào bề mặt men răng
- Vôi răng càng để lâu càng cứng và bám chặt hơn
- Tại vị trí cao răng tự tróc, các mảng bám mới sẽ nhanh chóng được lấp đầy và hình thành cao răng mới
Theo các nghiên cứu nha khoa, kết cấu của vôi răng quá chắc chắn, không thể tự bong tróc hoàn toàn chỉ bằng các tác động trong sinh hoạt thường ngày. Hơn nữa, khi chờ đợi vôi răng tự tróc, bạn đang để vi khuẩn trong vôi răng có thêm thời gian tấn công nướu và men răng.
3. Tác Hại Của Vôi Răng Đối Với Sức Khỏe Răng Miệng
Việc để vôi răng tồn tại lâu trên răng có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng:
3.1 Tác động đến nướu và mô nha chu
- Viêm nướu: Vôi răng chứa vi khuẩn gây kích ứng nướu, dẫn đến sưng đỏ, chảy máu nướu khi đánh răng.
- Tụt nướu: Khi viêm nướu không được điều trị, nướu dần dần co lại và tụt xuống, để lộ chân răng nhạy cảm.
- Viêm nha chu: Tình trạng nặng hơn khi vi khuẩn tấn công cả mô và xương giữ răng, dẫn đến răng lung lay và nguy cơ mất răng.
3.2 Ảnh hưởng đến răng
- Sâu răng: Vôi răng tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, sản sinh axit gây sâu răng.
- Mòn men răng: Khi vôi răng tích tụ lâu ngày, dần dần làm mòn lớp men bảo vệ răng.
- Ê buốt răng: Khi men răng bị tổn thương, răng trở nên nhạy cảm hơn với nhiệt độ nóng lạnh.
3.3 Ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tâm lý
- Răng ố vàng: Vôi răng có màu vàng hoặc nâu đen, làm mất đi vẻ trắng sáng tự nhiên của răng.
- Hôi miệng: Vi khuẩn trong vôi răng sinh ra các hợp chất lưu huỳnh gây mùi hôi khó chịu.
- Giảm tự tin: Nhiều người cảm thấy ngại ngùng, kém tự tin khi giao tiếp do hơi thở có mùi hoặc răng không trắng đẹp.
3.4 Ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể
Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa bệnh nha chu (do vôi răng gây ra) với một số bệnh lý toàn thân như:
- Bệnh tim mạch
- Đái tháo đường
- Viêm khớp
- Sinh non ở phụ nữ mang thai
Vì vậy, việc để vôi răng tự tróc là không nên và có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe.
4. Khi Nào Nên Lấy Vôi Răng?
Thay vì chờ đợi vôi răng tự tróc, bạn nên chủ động lấy vôi răng trong các trường hợp sau:
4.1 Lịch trình lấy vôi răng định kỳ
Các chuyên gia nha khoa khuyến nghị:
- Lấy vôi răng định kỳ 6 tháng một lần đối với người có sức khỏe răng miệng bình thường
- Lấy vôi răng 3-4 tháng một lần đối với người dễ tích tụ cao răng hoặc có bệnh nha chu
4.2 Các dấu hiệu cần lấy vôi răng ngay
Bạn nên đi lấy vôi răng ngay khi gặp các dấu hiệu sau:
- Nhận thấy có mảnh vôi răng tự tróc ra
- Nướu sưng đỏ, dễ chảy máu khi đánh răng
- Răng trở nên ố vàng hoặc có lớp cặn cứng màu nâu đen
- Hơi thở có mùi khó chịu kéo dài
- Cảm giác ê buốt khi ăn đồ nóng lạnh
- Cảm thấy răng nhám, không trơn láng khi chạm lưỡi vào
Việc trì hoãn lấy cao răng sẽ khiến vôi răng tích tụ ngày càng nhiều, dày và cứng hơn, gây khó khăn trong quá trình điều trị và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng.
5. Các Phương Pháp Lấy Vôi Răng Hiệu Quả
5.1 Lấy vôi răng chuyên nghiệp tại nha khoa
Phương pháp hiệu quả và an toàn nhất để loại bỏ vôi răng là đến nha khoa để được bác sĩ thực hiện. Tại Nha Khoa 3T, chúng tôi sử dụng các phương pháp hiện đại:
- Siêu âm cạo vôi răng: Sử dụng sóng siêu âm tạo rung động nhẹ nhàng để bong tróc vôi răng mà không làm tổn thương men răng.
- Làm sạch bằng máy Air Flow: Phun hỗn hợp nước, khí nén và bột làm sạch chuyên dụng để loại bỏ vôi răng và mảng bám.
- Đánh bóng răng: Sau khi lấy vôi răng, răng được đánh bóng để làm mịn bề mặt, ngăn ngừa mảng bám bám lại nhanh.
Cạo Vôi Răng Và Đánh Bóng 2025 | Giá (2 hàm) |
1. Vôi Răng Ít | 200.000 |
2. Vôi Răng Nhiều | 200.000 - 300.000 |
3. Điều trị viêm nướu: (chảy máu răng, hôi miệng...) - Cạo vôi răng 2 lần - Bơm rửa túi nướu - Kê toa thuốc (nếu cần) | 400.000 - 500.000 |
5.2 Các biện pháp hỗ trợ tại nhà
Mặc dù không thể hoàn toàn thay thế việc lấy vôi răng chuyên nghiệp, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau tại nhà để hỗ trợ làm chậm quá trình hình thành vôi răng:
- Sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng: Giúp loại bỏ mảng bám mềm trước khi chúng vôi hóa.
- Sử dụng baking soda: Pha loãng baking soda với nước để súc miệng, giúp làm giảm độ axit trong miệng.
- Dầu dừa hoặc dầu oliu: Súc miệng với dầu dừa hoặc dầu oliu (oil pulling) trong 10-15 phút giúp làm sạch khoang miệng.
Lưu ý: Các phương pháp tại nhà chỉ có tác dụng hỗ trợ với mảng bám mềm mới hình thành, không thể loại bỏ vôi răng đã cứng.
6. Làm Thế Nào Để Ngăn Ngừa Vôi Răng Hình Thành?
6.1 Duy trì thói quen vệ sinh răng miệng đúng cách
- Đánh răng đủ 2 lần/ngày, mỗi lần ít nhất 2 phút
- Sử dụng bàn chải lông mềm và kem đánh răng có chứa fluor
- Làm sạch kẽ răng bằng chỉ nha khoa hoặc bàn chải kẽ răng mỗi ngày
- Súc miệng bằng nước súc miệng chứa fluor
- Vệ sinh lưỡi bằng dụng cụ cạo lưỡi hoặc bàn chải
6.2 Chế độ ăn uống hợp lý
- Hạn chế thực phẩm có nhiều đường và tinh bột
- Tăng cường thực phẩm giàu canxi, vitamin C và chất xơ
- Uống nhiều nước để giữ ẩm miệng và hỗ trợ sản sinh nước bọt
- Tránh các đồ uống có màu đậm như cà phê, trà đặc, rượu vang đỏ
- Không hút thuốc lá và hạn chế rượu bia
6.3 Khám nha khoa định kỳ
- Khám răng định kỳ 6 tháng/lần
- Lấy vôi răng chuyên nghiệp theo lịch hẹn của bác sĩ
- Điều trị sớm các vấn đề răng miệng để tránh biến chứng
Bảng so sánh lợi ích của việc lấy vôi răng chuyên nghiệp và chờ vôi răng tự tróc:
| Tiêu chí | Lấy vôi răng chuyên nghiệp | Chờ vôi răng tự tróc |
|---|---|---|
| Hiệu quả | Loại bỏ hoàn toàn vôi răng | Chỉ một phần nhỏ vôi răng tự tróc |
| Thời gian | Nhanh chóng (30-60 phút) | Không xác định, có thể kéo dài nhiều năm |
| An toàn | Được thực hiện bởi chuyên gia | Có thể gây tổn thương nướu khi tự can thiệp |
| Bảo vệ răng | Ngăn ngừa biến chứng từ vôi răng | Để vôi răng tồn tại lâu gây hại cho răng |
| Chi phí | Chi phí hợp lý cho dịch vụ chuyên nghiệp | Tiết kiệm ban đầu nhưng tốn kém nếu phát sinh biến chứng |
7. Những Lưu Ý Sau Khi Lấy Vôi Răng
Sau khi lấy vôi răng, bạn cần lưu ý một số điểm sau để bảo vệ răng miệng:
- Tránh ăn uống trong 30-60 phút đầu: Cho phép nướu và men răng ổn định sau khi được làm sạch.
- Hạn chế thực phẩm quá nóng hoặc quá lạnh: Trong 24 giờ đầu tiên, răng có thể nhạy cảm hơn với nhiệt độ.
- Tránh đồ ăn cứng và dính: Trong vài ngày đầu để tránh gây kích ứng nướu.
- Không hút thuốc lá: Ít nhất 48 giờ sau khi lấy vôi răng.
- Hạn chế đồ uống có màu: Như cà phê, trà, rượu vang đỏ trong vài ngày đầu sau khi lấy vôi răng.
- Tiếp tục vệ sinh răng miệng đúng cách: Nhưng đánh răng nhẹ nhàng hơn trong vài ngày đầu.
Nếu gặp phải các dấu hiệu bất thường sau khi lấy vôi răng như đau nhức kéo dài, sưng tấy, chảy máu nhiều, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ nha khoa để được kiểm tra và xử lý kịp thời.
Vôi răng tự tróc là hiện tượng chỉ xảy ra ở một phần nhỏ và không thể loại bỏ hoàn toàn vôi răng. Thay vì chờ đợi vôi răng tự tróc, bạn nên chủ động lấy vôi răng định kỳ tại nha khoa và duy trì thói quen vệ sinh răng miệng đúng cách để bảo vệ sức khỏe răng miệng.
Nha Khoa 3T với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại sẵn sàng mang đến cho bạn dịch vụ lấy vôi răng chuyên nghiệp, an toàn và hiệu quả. Đặc biệt, bạn sẽ được giảm 10% chi phí khi đặt lịch hẹn trước.
Đừng để vôi răng ảnh hưởng đến sức khỏe và nụ cười của bạn. Hãy liên hệ ngay với Nha Khoa 3T qua Hotline: 0913121713 hoặc truy cập website: Trungtamnhakhoa3t.com để được tư vấn và đặt lịch. Địa chỉ: Số 6 Nguyễn Cửu Đàm, P. Tân Sơn Nhì, Q. Tân Phú, TP. HCM. Theo dõi chúng tôi trên Fanpage: Facebook.com/nhakhoa.tanphu.3t để cập nhật thông tin mới nhất về chăm sóc răng miệng.
Tác giả bài viết: Bác sĩ Phan Xuân Sơn – Chuyên khoa Răng Hàm Mặt, ĐH Y Dược TP.HCM, 10 năm kinh nghiệm. Thành viên Hội Răng Hàm Mặt Việt Nam
Ngày cập nhật: 04/04/2025
Lưu ý: Mọi thông tin chỉ mang tính tham khảo, không thay thế việc thăm khám và tư vấn từ chuyên gia. Vui lòng liên hệ bác sĩ hoặc nha sĩ để được tư vấn phù hợp với tình trạng răng miệng của bạn. Xem thêm
