Sâu Răng Nặng Có Trám Được Không?

I. Giới thiệu về sâu răng nặng

Sâu răng nặng là tình trạng sâu răng  giai đoạn sớm không được điều trị, trong đó vi khuẩn gây hại xâm nhập sâu vào cấu trúc răng, vượt qua lớp men răng và tấn công lớp ngà răng và tuỷ răng bên dưới. Quá trình này không chỉ gây ra cơn đau răng dữ dội mà còn đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe răng miệng lâu dài. Nhiều bệnh nhân lo lắng không biết liệu răng sâu nặng có thể được cứu chữa bằng phương pháp trám răng hay buộc phải nhổ bỏ.

Hiểu rõ về cơ chế hình thành và tiến triển của sâu răng nặng là vô cùng quan trọng. Nó giúp bạn nhận biết sớm các triệu chứng ban đầu, tìm kiếm phương pháp điều trị kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, cơ chế bệnh sinh, các dấu hiệu lâm sàng và phương pháp điều trị sâu răng nặng, đặc biệt tập trung vào khả năng áp dụng kỹ thuật trám răng trong những trường hợp này.

Theo số liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sâu răng không được điều trị là vấn đề răng miệng phổ biến nhất trên toàn cầu, ảnh hưởng đến khoảng 2,3 tỷ người trưởng thành và 530 triệu trẻ em bị sâu răng ở răng sữa [Oral health. (2020). https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/oral-health]. Đây là một vấn đề sức khỏe cộng đồng cấp thiết cần được quan tâm và có biện pháp can thiệp kịp thời.

(Răng sâu nặng chỉ còn chân vẫn có thể giữ lại được)

I. Dấu hiệu nhận biết sâu răng nặng

1. Triệu chứng ban đầu của sâu răng

Giai đoạn khởi phát của sâu răng thường biểu hiện qua các dấu hiệu sau:

– Cơn đau nhói khi tiếp xúc với thực phẩm ngọt, nóng hoặc lạnh

– Tăng nhạy cảm với áp lực khi nhai thức ăn cứng 

– Xuất hiện vết đổi màu trắng đục hoặc nâu đen trên bề mặt men răng

– Cảm giác khó chịu hoặc đau nhẹ khi đánh răng

– Hơi thở có mùi hôi bất thường

Các triệu chứng này xuất hiện khi quần thể vi khuẩn gây bệnh bắt đầu xâm nhập và phá hủy lớp men răng. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Dental Research, “Streptococcus mutans và Streptococcus sobrinus là hai loài vi khuẩn chính gây sâu răng. Chúng chuyển hóa đường trong thức ăn thành axit lactic, tạo ra mảng bám răng – một lớp màng sinh học dính, không màu bám trên bề mặt răng” [Diet and Dental Caries: The Pivotal Role of Free Sugars Reemphasized. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26261186/].

2. Các dấu hiệu khi bệnh tiến triển nặng hơn

Khi sâu răng phát triển sâu hơn vào lớp ngà răng và tiến gần đến tủy răng, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng nghiêm trọng hơn:

– Đau nhức dữ dội, dai dẳng, có thể tự phát không cần tác nhân kích thích

– Sưng nề, viêm đỏ vùng nướu quanh răng bị sâu

– Xuất hiện mủ hoặc dịch viêm chảy ra từ chân răng

– Răng bị lung lay do tổn thương mô nâng đỡ

– Sốt nhẹ, mệt mỏi do phản ứng viêm nhiễm toàn thân

– Khó khăn, đau đớn khi nhai hoặc cắn thức ăn 

– Có thể nhìn thấy lỗ sâu hoặc hốc sâu trên bề mặt răng

Theo báo cáo từ Mayo Clinic, một trong những trung tâm y tế hàng đầu thế giới, “Khi vết trắng đục trên răng (dấu hiệu ban đầu của quá trình khử khoáng men răng) trở nên nghiệm trọng hơn, bạn sẽ thấy xuất hiện một lỗ sâu hoặc hốc sâu trên răng. Lỗ sâu này có thể được nhìn thấy bằng mắt thường khi soi gương hoặc cảm nhận được bằng đầu lưỡi khi chạm vào bề mặt răng.” [Cavities/tooth decay. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cavities/symptoms-causes/syc-20352892]

III. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

1. Cơ chế bệnh sinh của sâu răng nặng

Sâu răng nặng là kết quả của quá trình bệnh lý kéo dài, trong đó các vi khuẩn gây bệnh trong khoang miệng tấn công và phá hủy dần cấu trúc răng. Cơ chế này bao gồm nhiều giai đoạn:

1. Hình thành mảng bám vi khuẩn: Vi khuẩn Streptococcus mutans và Lactobacillus tích tụ trên bề mặt răng, tạo thành một lớp màng sinh học.
2. Chuyển hóa đường thành axit: Các vi khuẩn này chuyển hóa carbohydrate, đặc biệt là đường sucrose, thành axit lactic.
3. Axit hóa môi trường: Axit lactic làm giảm pH trong khoang miệng, đặc biệt là trong mảng bám răng.
4. Khử khoáng men răng: Khi pH giảm xuống dưới 5.5, các ion canxi và phosphate bắt đầu bị hòa tan từ cấu trúc hydroxyapatite của men răng.
5. Xâm nhập vào ngà răng: Khi quá trình khử khoáng vượt qua lớp men răng, vi khuẩn và axit bắt đầu tấn công lớp ngà răng mềm hơn bên dưới.
6. Tiến triển đến tủy răng: Nếu không được điều trị, quá trình này sẽ tiếp tục cho đến khi đạt đến tủy răng, gây viêm tủy và có thể dẫn đến hoại tử tủy.

Một nghiên cứu quan trọng đã chỉ ra rằng “Khi độ pH của mảng bám giảm xuống dưới ngưỡng tới hạn, thường là 5.5, các ion hydrogen bắt đầu hòa tan các khoáng chất từ cấu trúc tinh thể của men răng, khởi đầu quá trình khử khoáng” [Sugars and dental caries. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14522753/].